Мектепке дейінгі жас

           Адамгершілік тәрбиесі теориясы мен әдістемссі

"Адамгершілік даму","адамгершілік тәрбие" ұғымдары. Шет елдердегі мектел жасына дейінгі балалардың адамгершілік тәрбиесінің теориясы. /К.Бюлер, З.Фрейд, Ж.Пиаже және т.б./ Қазақтың ағартушы ғалымдары Ол-Фараби, Ы.Алтынсарин, А.Қунанбаев, М.Жұмабаев, Ж.Аймауытов, А.Байтұрсынов сцбектеріндегі адамгершілік тәрбиесі. Жалпы базалық кұндылықтар.

Мектеп жасыма дейінгі балаларды адамгершілікке тәрбиелеу тур алы Н.Қулжанова, А.К. Менжанова, Ж.А.Исмайлова зерттеулері. Мектеп жасына дейінгі балалардық "Мен бейнесі", "Мен тұжырымдамасынын" қалыптасу ерекшеліктері. "Өзін- өзі тану" бағадарламасы - мектеп жасына дейінгі балаларды жоғары рухани адамгершілікке тәрбиелеу.

          Еңбек тәрбиесінің теориясы мен әдістемесі

Еңбек тәрбиесі және мектеп жасына дейінгі балаларды еңбекке тәрбиелеу. ТМД елдеріңдегі мектеп жасына дейінгі балаларды еңбекке

тәрбиелеу теориясы (З.Н.Борисова, В.С.Нечаева, Р.С.Буре, Г.Н.Година, Т.А.Маркова, Д.В.Сергеева, А.Д.Шатова және т.б). Шет елдердегі мектеп жасына дейінгі балаларды еңбекке тәрбиелеу теориясы және тәжірибесі (Кейта Бакумта, П.Я.Миндлина. Э.М.Крарих, Г.Штейнер).

Қазақ ағартушыларының еңбек тәрбиесі туралы педагогикалық кезқарастары /А.Құнанбаев, Ы.Алтынсарин, М.Жұмабаев, Ж.Аймауытов, А.Байтурсынов/.

Қазақстандық педагог ғалымдардың мектеп жасына дейінгі балаларды еңбекке тәрбиелеу туралы зерттеулер (Н.Қүлжанова, А.К.Менжанова, Г.Меңлібекова, А.Макеева, Р.Аралбаева, С.Н.Жиенбаева).

Мектеп жасына дейінгі балаларды еңбекке тәрбиелеу мақсаты, міндеттері. Мектеп жасына дейінгі балалар еңбегінің турлері. Өзін- өзі қызмет ету енбегіне баулу мазмұны, әдістемесі. Шаруашылық-тұрмыстық еңбегінің мазмұны, тәрбиелеу әдістемесі. Табиғаттағы еңбекке баулу мазмұны, әдістемесі. Балалардың қол енбегін ұйымдастыру, казақтың қолданбалы кол өнері, матадан ою-өрнектер қию туралы /Н.Қулжанова У. Ересектердің еңбегімен танысгару әдістемесі/А. Me нжанова/.

Балалар еңбегін ұйымдастыру формалары: кезекшілік, тапсырма беру, ұжымдық еңбек. Тапсырма беру түрлері. Кезекшіліктің түрлері және оны ұиымдастыру әдістемесі. Ұжымдық еңбекті өткізу әдістемесі. Отбасында еңбек тәрбиесін ұйымдастыру.

 

16. Экономикалық тәрбие теориясы мен әдістемесі

Экономиқалық тәрбие ұғымы. Мектеп жасына дейінгі балалардың жеке тұлға рстіңде қалыптасуындағы экономикалық тәрбие. Шет елдегі және Қазақстандағы экономикалық тәрбие берудің теориялық негіздері.

А.Д.Шатованың мектеп жасына дейінгі балаларға экономикалық тәрбие беру туралы ой-пікірі. Экономикалық тәрбие мақсаты, міндеттері, мазмұны.    Экономикалық білім   беру  негіздері(электрожарыққа, газға, ақшаға үнемдеу көзқарасын туғызу). Экономикалық тәрбие бағдарламасы.

17. Эстетикалық тәрбие теориясы мен әдістемесі

"Эстетикалық тәрбие", "Эстетикалық даму", "Көркемдік тәрбие" ұғымдары. Шет елдегі мектеп жасына дейінгі балаларға эстетикалық тәрбие беру теориясы /К.Бюлер, С.Холл және т.б/.

ТМД елдеріндегі мектеп жасына дейінгі балаларға эстетикалық тәрбие беру теориялары. (Е.А.Флерииа, А.Н.Ветлугина, Н.П.Сакулина).

Қазақстанда мектеп жасына дейінгі балаларға эстетикалық тәрбие берудің теориялық негізі. Мектеп жасына дейінгі балаларға бейнелеу өнері арқылы эстетикалық тәрбие беру әдістемесі (Т.АЛевченко, Ф.Н.Жұмабекова). Мектеп жасына дейінгі балаларға эстетикалық тәрбие беру міндеттері және әдістері. Эстетикалық тәрбие құралдары мен шарттары. Тұрмыс эстетиқасы және балабақша үлескесін безендіру, жабдықтау.

 

18. Экологиялық тәрбие теориясы мен әдістемесі

Экологиялық тәрбие. Мектеп жасына дейінгі экологиялық тәрбиенің теориялық негіздері. Экологиялық тәрбие мақсаты мен міндеттері, мазмұны. Мектеп жасына дейінгі балалардың экологиялық білім беру, тәрбиелеу және экологиялық мінез-күлқын, экологиялық мәдениетін қалыптастыру әдістемесі.

Экологиялық тәрбие беру бағдарламалары (Н.Рыжова, С.Н.Николаева, Н.Н.Кондратьева). Еліміздегі экологиялық тәрбие мәселелері( А.Н.Манкеш, Н.С.Сайлауова). Экологиялық тәрбие шарттары, ұйымдастыру калпы, әдістері. Отбасында экологиялық тәрбие беру жолдары және ата-аналармен жұмыстар.

 

19. Мектеп жасына дейінгі балалардың ойыны

Мектеп жасына дейінгі балалардың негізгі әрекеті - ойын. Ойынның ерекшеліктері және тәрбиелік мәні. Ойынның тарихи-әлеуметгік сипаты. Қазақстанда ойын теориясының қалыптасуы. (Н.Құлжанова, А.Байтұрсынов, М.Турыскелдина, Т.Иманбеков, Г.Дұкенбаева, Б.Арзанбаева)

ТМД елдеріндегі мектеп жасына дейінгі балалар ойыны туралы зерттеулер (Е.И.Тихеева, Е.А.Покровский, А.П.Усова, Д.В.Менджеринцская,  Н.Я.Михайленко, А.К.Бондаренко және т.б).

Ойынның жіктелуі және оның тарихи жүйеленуі. Ойын түрлері: шығармашылық және ережелі ойындар. Шығармашылық ойындары: сюжетті-рольдік ойындар, театр ойыны, кұрылыс ойыны, рсжиссерлік ойындар. Ережелі ойындар: қимыл-қозғалыс ойыны, ермек, дидактикалық, ұлттық, компыотерлік ойындар.

Сюжетті-рольдік ойын мектеп жасына дейінгі балалардың негізгі әрекеті. Сюжетті-рольдік ойын туралы педагогикалық зерттеулер. Ойын мазмұнынынын ерекшелігі, құрылысы, тәрбиешінің басшылығы (Р.Н.Жуковская, А.А.Абрамян, Л.В.Артемова). Сюжетті- рольді ойынды ұйымдастыру әдістемссі.

Мектеп жасына дейінгі балалардың театр ойынында шығармашылық қабілетінің дамуы. Театрланған ойынның ерекшелігі және оған басшылық. Әртүрлі топтарда ұйымдастыру әдістемесі. Режиссерлік ойындар. Мектеп жасына дейінгі балаларды оқыту, тәрбелеудегі дидактикалық ойынның маңызы. Дидактикалық ойын баланың таным қабілетін, сенсорлық дамуы, белсенділігін дамыту кұралы. Әртүрлі топтардағы дидактикалық ойынга басшылық және әдістемесі. Ойын арқылы оқыту технологиясы (И.М.Канонова, Т.Г.Қазақова, Е.Е. Кравцова). Қимыл-қозғалыс ойындары. Улттық кимылды ойындар және олардың жіктелуі ( А.К.Бондаренко, М.Т.Тұрыскелдина, Н.Ж.Барымбеков).

Мектеп жасына дейінгі балалардың құрылыс ойындары өз еркімен, тақырып бойынша және жағдайларға байланысты өзіндік ерекщеліктері (З.В.Лиштван). Құрылыс ойынынына басшылық және әдістемесі. Ермек ойындары, оның ерекшеліктері. Әртүрлі топтарда ұйымдастыру әдістемесі. Интеллектуальдық дамытушылық ойындар. Компьютерлік ойындар және қолдану әдістемесі. Ойыншықтар және балалар өміріндегі маңызы. Ойыншық түрлері және оның жіктелуі. әp түрлі жастағы балалардың ойыншықтары және оның педагогикалық үрдістегі орны.

 

20. Мектепке дейінгі ұйым және отбасы

Отбасы - мектеп жасына дейінгі балалардың қалыптыру ортасы. Қазақстандағы отбасы саясаты және демофафия. Отбасындағы тәрбие дәстүрлері. Әр түрлі типті отбасында балалардың жеке басын қалыптастыру. Ата-ана тәрбиесі және олардың міндеттері.

Халық тәжірибесінде отбасының балаларды тәрбиелеудегі орны (А.Сейсембаев, Қ.Жарықбаев, Д.Муталиева, М.Сәтімбекова). Балабақшаның отбасымен байланысы.

Балаларды отбасында тәрбиелеудің мақсат, міндеттері. Ата-аналармен жүргізілетін жұмыс түрлері және формасы. Топтық және ұжымдық жұмыстар. Ата- аналар жиналысы, тахырыптық кеңестер. Ата- аналар арасына педагогикалық білімді насихаттау.

 

 

21. Балаларды мектепке дайындау

Қазақстан Республикасында балаларды мектепалды дайындау мәселелері. Отбасы, балабақша, мектеп жағдайында балаларды мектепалды дайындау. Балалардың мектепке дене, психологиялық, әлеуметтік, интеллектуалдық тұргыда дайындығы. Мектепалды балаларын мектептегі оқуға даярлаудағы психолог-педагогтардың зерттеулері (Я.А.Коменский, К.Д.Ушинский, Е.И.Тихеева, А,АЛюбинская, Л.А.Венгер, т.б). Балалардың мектепке дайындығып диагностикалау. Тесті жүргізу әдістемесі. Балаларды мектепалды дайындау бағдарламалары (1998,1999,2000).

22. Мектепке дейінгі ұйым және мектеп

Мектепке дейінгі ұйым мен мектеп арасындағы сабақтастық. Балаларды мектепке даярлаудың ерекшеліктері. Мектепалды даярлық топтары мен мектептің бірлескен жұмыстарынын формалары. Мектепке бару. Тәрбиешілер мен мұгалімдердің педагогикалық жұмыстарының сабақтастығы.

 

1.4 Математиканың бастауыш курсының негіздері

Курстың объектісі, пәні, міндеттері және басқа оқу пәндерімен байланысы (философия, логика, бастауыш мектепте математиканы оқытудың теориясы мен технологиясы және т.б.). Курстың кәсіби бағыттылығы.

Математиканың негізгі ұғымдары. Жиындар: "жиын ұғымы", "жиынның элементі", "бос жиын", "шекті жиын", "шексіз жиын", "тең жиындар", "ішкі жиын", "әмбебап жиын" ұғымдары; жиындардың берілу тәсілдері; Эйлер-Венн диаграммалары; жиындарға қолданылатын амалдар және олардың заңдары.

Графтар: граф ұғымы; графтардың түрлері; уникурсты фигуралар; жазық граф туралы Эйлер теоремасы.

Сәйкестіктер: сәйкестік ұғымы; сәйкестіктің графы мен графигі; бейнелеулер және олардың түрлері; теңқуаттас жиындар; жиындағы қатынастар және оның қасиеттері.

Математикалық логиканың негіздері: математикалық ұғымдар және оларды анықтау тәсілдері; математикалық ұғымдарды анықтаудың құрылымы; пікірлер және оларға амалдар қолдану; предикаттар және оларға амалдар колдаі.у; кванторлар; математикалық логиканың заңдары; сөйлемдер арасымдағы келіп шығу және мәндес болу қатынастары; қажетті және жеткілікті шарттар; теорема және оның құрылымы; теореманы дәлелдеу тәсілдері; дұрыс және дұрыс емес пайымдаулар.

Комбинаторика элементтері комбинаторлық ессптер, қосынды мен көбейтінді ережесі, ауыстырулар, терулер, орналастырулар.

Сан ұғымының кеңеюі. Арифметика математиканың бөлімі ретінде. Натурал сандар: "натурал сан" ұғымы және сандардың натурал қатарының кесіндісі, санау, реттік және есептік натурал сандар, натурал сандар жиыны, реттік қатынас.

Теріс емес бүтін  сандар: нөлдің, теріс емес бүтін сандар жиынының, реттік катынастың, арифметикалық амалдардың теориялық-жиындық тұрғыдағы түсінікгемесі; Пеано аксиомалары, теріс емес бүтін сандарға қолданылатын амалдарды анықтау; теріс емес бүтін сандар жиынын аксиоматикалық тұрғыда құру; математикалық индукция әдісі, арифметикалық амалдардың және Z₀ жиынының қасиеттері.

Санау жүйелері: санау жүйееі туралы ұғым; ондық санау жұйесі; гю иіциялық және позицііялық емес санау жүйелері.

Сандардың бөлінгіштігі: бөлінгіштік қатынас және оның қасиеттері; бөлінгіштік белгілері; жай және кұрама сандар; Әратосфен елегі; жай сандар жиыііыііың шексіздігі; сандардың ең үлкен ортақ бөлгіші мен ең кіші ортақ еселігі, олардың негізгі касиеттері мен оларды табу алгоритмдері; арифметикакың негізгі теоремасы.

Бүтін сандар: "бүтін сан", "бүтін сандар жиыны", "бүтін санның модулі" ұғымдары; бүтін сандарға қолданылатын арифметикалық амалдар; бүтін сандар жиынының қасиеттері және олардың геометриялық кескіні.

Рационал сандар: "бөлшек" және "рационал сан" ұғымдары; рационал сандарға қолданылатын арифметикалық амалдар және олардың қасиеттері; рационал сандар жиыны және олардың қасиеттері; ондық бөлшектер және оларға қолданылатын арифметикалық амалдар; рационал сан шектеусіз периодты ондық бөлшек ретінде.

Нақты сандар: иррационал сан ұғымы; иррационал сан шектеусіз периодсыз ондық бөлшек ретінде; нақты сандар жиыны және оның қасиеттері; нақты сандарға колданылатын амалдар және олардың касиеттері; сандарды дөңгслектеу ережелері; жуық сандарға амалдар қолдану; санның квадраты мен кубы, дәрежелеу; квадрат және куб түбір.

Комплекс сандар: комплекс сан ұғымы; комплекс санның геометриялық кескіні; комплекс сандарға қолданылатын амалдар және олардың заңдары.

Арифметикалық есептеулер техникасы: ауызша және жазбаша есептеулер; тиімді және тез есептеу тәсілдері; есептеуіш құралдардың көмегімен есептеулер жүргізу.

Алгебра элементтері. Алгебра математиканың бөлімі ретінде. Математикалық өрнектер: өрнек туралы ұғым; өрнектер (санды және айнымалысы бар) және олардың мәндері, теңбе-теңдік; теңбе-тең түрлендірулер; бірмүшеліктер және көпмүшеліктер.

Теңдік және теңсіздік: "санды теңдік", "санды теңсіздік" ұғымдары, олардың қасисттері.

Теңдеулер: "теңдеу" ұғымы, теңдеулердің мәндестігі; сызықтық және квадрат теңдеулер; теңдеулер жүйелері мен жиынтықтары;есептерді алгебралық әдіспен шығару.

Теңсіздіктер: "бір айнымалысы бар теңсіздік" ұғымы; теңсіздіктер жүйелері мен жиынтықтары.

Функциялар: "функция" ұғымы, функцияның берілу тәсілдері және графигі; сызықтық және квадраттық функциялар; тура және кері пропорционалдық.

Геометрия элементтері. Геометрия математиканың бөлімі ретінде. Планиметрия: планиметрияны аксиоматикалық тұрғыда құру; нүкте, түзу, кесінді, сәуле, бұрыш және оның түрлері; шеңбер және дөңгелек; сынық және қисық сызықтар; көпбұрыш және оның түрлері; параллель түзулер; перпендикуляр түзулер; центрлік және осьтік симметриялар; шеңберлер жанама; томотетия, нүктенің геометриялық орны; координата әдісі; фигуралардың ауданын есептеудің негізгі формулалары; екі нүктенің арақашықтығы; берілген қатынаста кесіндіні бөлу; сызықтың, түзудің және шеңбердің теңдеулері;

Стереометрия: стереометрияны аксиоматикалық тұрғыда құру; перпендикуляр, көлбеу, дене; көпжақ және оның, түрлері, призма және оның түрлері; пирамида және оның түрлері; цилиндр, конус, шар және сфера; денелер беттерінің аудандары мен көлемдерінің негізгі формулалары; көпжақтар туралы Эйлер теоремасы.

Қарапайым геометриялық салулар: берілген ұзындықтағы кесіндіні салу; дөңгелекті және шеңберді, параллель және перпендикуляр түзулерді салу;' кесіндіні қақ бөлу; бұрыштарды, үшбұрыштарды, тік төртбұрышты (шаршыны) салү; нүктеге және түзуге караганда симметриялы фигураларды салу; геометриялық денелерді кескіндеу; координаталары бойынша геометриялық фигураны салу. Геометриялық мазмұнды есептер.

Шамалар және оларды өлшеу. Шама және оны өлшеу барысы: нақты дүние қасиеттерінің шама ұғымы арқылы бейнеленуі; "шама" және "шаманы өлшеу"; "шаманың мәні"; скаляр шамалардың негізгі қасиеттері; сан шаманы өлшеудің нәтижссі ретінде; шамаларға қолданылатын амалдар;өлшем бірліктері жүйесі.