Ата-аналар жиналысын откізу туралы мағлұмат

 «Ұяда не көрсең, ұшқанда,  соны ілерсің», «Анасына қарап,  қызын ал», — деп, халық бәрін  бастан кешіп, сынақтан өткізгендіктен  айтқан.

 Хан ордасы, салтанатты  сарайларда талай күн аунап-қунап  жатып, өзінің шұрқ тесік құрым  киіз лашығына қайтып оралғанда  Жиренше шешен: «Айхай, менің өз  үйім, кең сарайдай боз үйім»,  — деп, жаны жай тапқан екен. Бұл аңызда үлкен шындық, терең  мән бар. Әркімге, оның ішінде  балаға өз үйінен ыстық, өз  үйінен кең де керемет мекен  жер жүзінде жоқ. Кавказ халықтарында  «Нағыз жайлы орын: қылышқа –  қынабы, отқа – ошағы, ер жігітке  — өз үйі» – деген тамаша  нақыл бар.

 Адалдық пен мейірімділік, жауапкершілік пен кешірімділік  те отбасында шын ықылас-пейілменен  баланың көкірегінде орын тебеді.

 Қазақ отбасында әуелі  әке, содан кейін шеше, бұлар  – жанұя мектебінің ұстаздары  болады. Әке мен шешенің баласына  қоятын ең бірінші басты талап-тілектері  – баланың «әдепті бала» болып  өсуі.

 Сондықтан қазақ жанұясы  әрдайым: «Әдепті бол, тәрбиесіздік  етпе, көргенсіз болма» деген  сияқты сөздерді балаларының  құлағына құйып өсірген.

 Қазақ отбасында өз  баласын мейірімділікке, имандылыққа  баулып өсірген. Үнемі жанұясында  осылай тәрбие көрген бала  ақырында, өздігінен тіл алғыш,  адал, тиянақты, ұқыпты болып шыға  келеді.

 Тәрбие басы әдептілік  деп білген ата-ана әуелі баласына  өздерін сыйлап-құрметтеуді, өзгелерге,  әсіресе үлкендерге, сыпайылық танытуды, ешкімді мұқатпауды үйреткен. Сонымен  қатар, балаларының ер-азамат  болып, халқына еңбек етулерін  басты міндет етіп қойған.

 Отбасының ұйытқысы, берекесі, мейір-шапағат көзі — әйел. Әйелдің  бұл рөлі отағасының жамағатына, бала-шағаның анаға деген сүйіспеншілігімен,  қамқорлығымен, ана жанын қас-қабағынан,  жанарынан танығыштықпен нығая,  биіктей береді. Әрине, әйел де  өзінің аналық борышын ұмытпағанда,  әсіресе, ерімен қабағы жарасып,  тату – сүйіспеншілікте тұрғанда  мәртебесі арта түспек.

 Әйелдің еріне қарым-қатынасы  балалардың әкеге көзқарасының  сипатын анықтайтыны берік есте  болуға тиіс. Мұның өзі, бір  жағынан, үй ішіндегі әдептің  бастау көзі екені анық. Демек,  балалар үшін әке беделі аналарының  сөзі, іс-қимылы, қас-қабағы арқылы  қалыптасады. Мысалы, ерлі-зайыптылар  балалар көзінше бір-біріне қатты,  балағат сөздер айтыспақ түгіл,  дауыс көтеріп, керісуге тиіс  емес. Олай еткенде, өз беделдерін  жоғалтудың, бала – шағаның жүрегін  шошытып, зәресін ұшырудың үстіне, олардың жанына кейін өздері  үй болғанда, алдарынан шығатын  жаман әдеттің ұрығын егеді.

 Бұл жағынан аналардың  балаларға: «әкеңмен ақылдас», «әкең  біледі», «әкеңнің айтқанын істе»  т.б. сияқты дәстүрімізде бар  сөздерді айтып отыруы қандай  ғанибет! Атақты «Абай» эпопеясында  халқымыздың осыған орайлас қадірлі  дәстүрін танытатын мынадай бір  тағылымды эпизод бар. «… Семей  қаласында үш жыл оқып, жайлаудағы  әке үйіне күн кешкіре жеткен, 13 жасар шәкірт бала – Абай  аттан түскен бетте, амандасу  үшін, шешеге қарай жүреді. Сонда  ақылды да байсалды ана Ұлжан: «Әй балам, анда әкеңдер тұр, әкеңе барып, сәлем бер!» – дейді. Бір сәтке балалық сезім жеңіп, қателік жіберіп алғанын түсінген жас Абай кілт бұрылып, ортасында әкесі Құнанбай бар шеткерірек тұрған оқшау топқа қарай адымдай жөнеледі». Ұлы жазушы Мұхтар Әуезов мұны халықтың жүрекке жылы осындай тамаша дәстүрінен хабардар ету үшін ғана емес, оның тәрбиелік зор маңызын жоғары бағалағандықтан да келтіріп отырғаны анық.

 Ата-ананың бір-бірінің  қадір-қасиетін осылайша ардақтап, беделін өсіруі, араларында өкпе-наз,  кикілжің туа қалғанда, оны балалардан  оңашада, екеу ара шешіп отыруы  – шынайы инабаттылық, әдептілік.

 Сайып келгенде, қоғамда  әдеп-инабат өлшемдерінің терең  тамырланып, кең жайылуында отбасының  маңызы орасан зор. Әрбір ұяның  қос тіреуі – ерлі-зайыптылар  өздеріне қатысты әдеп-адамгершілік  талаптарын, құқықтары мен міндеттерін  мүлтіксіз орындаса, бүкіл қоғамда,  елде бейбіт те берекелі тұрмысқа  негіз қаланбақ, демек, ұрпақтарына  құтты қоныс, жайлы болашақ  қамтамасыз етілмек!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ата- аналар жиналысы:Отбасы- тәрбиенің ұясы

 

Ата -аналар жиналысы

 

 Отбасы -тәрбиенің ұясы 

 

Ата- аналар жиналысы:

 

 

 

Отбасы- тәрбиенің ұясы

 

 

 

Мақсаты:

 

            Бала тәрбиесіндегі ата- ананың  алатын орнының ерекше екендігін  түсіндіру;Отбасы мүшелінің арсындағы  бауырмалдық, қайырымдылық,достық  қарым- қатынасты қалыптастыру; 

 

Түрі:  топтастыру

 

Көрнекілігі: карточка,дөңгелектер, нақыл сөздер,«кірпіш тапсырмасы бар; қағаз қалам.

 

 

 

 

 

 

 

Жоспар 

 

1.  Тренинг: шаттық шеңбері 

 

2.  Кіріспе сөз: Ата-  ананың басты қуанышы бала 

 

3.  Ата аналамен ойын  өткізіледі.

 

4.  Қорытынды. 

 

 

 

 

 

Сәлеметсіздер ме, құрметті ата аналар, қонақтар!Бүгінгі жиналысты  ерекше өткізгім келіп тұр.

 

Тренинг: Ата аналар ортаға дөңгеленіп тұрып, бүгінгі кездесуден не күтетіні айтады.Содан кейін ата  аналар топқа бөлінеді.

 

Ата- ананың басты қуанышы- бала.

 

Ата- ананың басты- қазығы, алтын  тіреу діңгегі- бала. Отбасы тұлғаны  дамытатын кішігірім орта.Отбасының  қоғамдағы мақсаты; баланы дамытып  қана қоймай, оны өмірге дайындап, рухани жағынан жеткізіп, тұлға ретінде  қалыптастыру. Отбасында баланың  жан -жақты қалыптасуына ата- ана  мен отбасы мүшелерінің қарым  қатынасында махаббат, сүйіспеншілік, адамгершілік, қайырымдылық, әділдік, ұйымшылдық, мәдениеттік қасиеттері және т.б келбетін сақтайтын тұлға  тәрбиелеуге керек екендігі бәрімізге  аян.Мына жасампаз ғасырда, жаһандану  дәуірінде мектеп партасында отырған  баланың жан- жақты білім алуына ең бірінші ықпал ететін- ұстаз  болса, оның сүйеніші ата- ана. Сондықтан  ата -ана өз баласының білім алуына барынша жағдай жасау тиіс. Бала тәуліктің бір бөлігінде , яғни

 

6 сағат мектепте болса, 18 сағат өз отбасында тәрбие  алады.

. «Балаңызға деген сүйіспеншілік  деген» ойыны өткізіледі.

 

    Баланың жан  дүниесі – Бұл толып тұрған  ыдыс сияқты. Өз балаңыздың қандай  болғанын қалайсыз? Қандай  қабілеттері  болғанын  және сіз өзіңізден  қандай қасиетті алғанын қалайсыз? Әрқайсыларыңыздың қолдарыңызда  жүрек бар. Сол жүректің ішіне  өздеріңіздің ойларыңызды жазып,  осы ыдыстың ішіне салып қойыңыздар  және де жазған сөздеріңізді  айтып шығуларыңыз керек. Қорыта  айтқанда ата ананың махаббаты,  сүйіспеншілігі бала үшін бақыт,  Осы сезімдеріңіз арқылы баланың  өз орнын таба білуге үйретесіздер.

 

 

3. Дидактикалық ойын «Отбасылық  махаббат үйі»

Ал енді қазір сіздермен  «отбасылық махаббат үйі » атты ойын өткіземін.Балаларыңызға деген махаббатты анықтай аласыздар.

 

    Әр адамның өз  үйі бар, бірақ ол үй тек  баспана ғана ретінде емес, сол  үй  жақсы көріп және күтетін  жер болу керек.Сондықтан сіздердің  міндеттеріңіз жай ғана армандап  жүрген үй салу ғана емес, ал  сол жерде тұратын балаларға  бақыт, махаббат, жылу, беретін үй  салуларыңыз керек. Ол үшін  ерекше материал қажет.Әрине даладағы  жатқан тақтайлар емес, ал адамның  негізгі қасиеттерімен саламыз.Олар: Мейірімділік, күлкі, түсінушілік,  шыдамдылық,көмектесу. 

 

Үстел үстінде кірпіштер  жатыр. Соларды алып үй саласыздар,бірақ  салғанда жай салмайсызадар, артында  тапсырмалар жазылады соны орындай  отырып үй құрамыз.Ойлануға бір екі  минут беріледі.

 

  Ойын тапсырмалары;

 

1.                  «Парасатты» кірпіші 

 

Қағазды екі қатарға бөліп  ата аналардың плюс және минус  жағын үш сөз арқылы жеткізу, жазу, айту.

 

2.      «Достық»  кірпіші 

 

    «Үй» деген сөзді  қалай түсінесіз? 

 

Мысалы: менің қорғанысым,күтетін  жер, отбасылық ұйытқысы

 

3.       «Махаббат»  кірпіші 

 

 Мимика жест арқылы  өзіңіздің бала деген махаббатыңызды  жеткізесіз 

 

4.  «Тапқырлық» кірпіші 

 

Мектеп сөзінің әрбір  әрпінен балаңыздың мінезін сипаттаңыз.

 

5«Түсінушілік» 

 

 Сурет арқылы баланың  мінезін анықтау. Бұл төбесі -жақсы  көңіл күй екенін білдіреді.Тапсырма: бір минут ішінде дөңгелек  ішіне баланың бақытты көңіл  күйін салу керекпіз және жапсыру.  Үйіміз дайын. 

 

Менің ойымша отбасы- бұл  махаббат үйі, ал бала –бақыт.

Сондықтан ата ана махаббаты  балаңыздың өмірге деген құштарлығын, жолын ашады.

 

Халқымыз «Ұяда не көрсең, соны ілерсің» дейді. Бала әрқашанда  ата анадан мейірімділікті, сүйіспеншілікті, жүрек жылуын қажет етіп, ата ананы  өмірдің тірегі санайды.

 

 Ата ананың тіршілігіндегі  көрген қызығы, жақсылығының ең  бағалысы перзенті.Баланың бойында  туған үйдің жылуы оның көкірегінде  көп жылдар бойы сақталып, мәңгі  есінде болады. Отбасы бала тәрбиесінің  ең алғашқы ұжымы. Баланың тәрбиелі  болып өсуіне берекелі отбасының  тигізетін әсері мол. Қатысып  ой бөліскендеріңіз үшін рахмет!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

       

 

Отбасы, мектеп, жұртшылық 

 

 

 

 

Отбасы, мектеп, жұртшылық

Тақырыптың жоспары:

1. Мектеп - тәрбие жұмысының  орталығы.

2. Отбасы - бала тәрбиесінің  алғашқы ұжымы. Баланы дұрыс  тәрбиелеу шарттары.

3.  Мектеп пен отбасының,  жұртшылықтың ынтымақтастығы.

1. Мектеп - өскелең ұрпақты  тәрбиелеу жүйесіндегі шешуші  буын. Оның жас ұрпақты тәрбиелеудегі  рөлі өте зор. Еліміздің жпотары  мектеп арқылы өмірге жолдама  алады. Мектеп еш уақытта отбасынан,  қоғамнан бөлініп, автономиялық  мекеме болған емес. Сондықтан  оның іс-әрекеті отбасымен, жұртшылықпен, еңбек ұжымдарымен тығыз байланысты. Міне, мектептің үлкен тәрбиелік  қызметі осында.

Мектеп тәрбиеге байланысты қоғамдық күштерді ұйымдастыру және біріктіру рөлін атқарады, Ол ішкі тәрбие процесін атқарып қана қоймайды, мөлтек аудандарда, кәсіпорындарда жүргізілетін тәрбие жұмысының мақсатқа бағыттылығын қамтамасыз етеді. Осы тұрғыдан мектеп — балалармен тәрбие жұмысын ұйымдастырып, жеке адамның дамуында және қалыптасуында әр түрлі факторлардың ықпалын үйлестіріп, біріктіретін орталық. Мектепте іс-әрекеттің ең бастысы - тәрбие түрлерінің (дүниетіным, еңбек, мінез-құлық, әстетикалық дене тәрбиесі) мақсаттары мен міндеттері жүзеге асырылады.

Мектеп басшылығымен жүргізілетін тәрбие жұмыстарының формалары көп. Олар: ата-аналармен жұмыс: сынып  жетекшілерінің және мұғалімдердің  отбасымен жұмысы; сыныптан және мектептен  тыс тәрбие жұмыстары. Осы жұмыстарға мектеп басшылық жасайды, көмектеседі, тиісті адамдармен, ұйымдармен бірігіп  іске асыруды қамтамасыз етеді.

Тәрбие жүйесінде, әсіресе, жеке адамның жоғары моральдық қасиеттерін  қалыптастыруда, адамгершілік сезімін, эстетикалық талғамын дамытуда қоғамдық тәрбие институттарының алатын орны ерекше.

2. Отбасы белгілі дәстүрлердің, жағымды өнегелердің, мұралардың  сақтаушысы. Онда бала алғаш рет  өмір жолымен танысады, моральдық  нормаларын игереді. Сондықтан  отбасылық өмір - жеке адамның  азамат болып өсуінің негізі. Отбасы ғасырлар бойы адам  баласы тәрбиесінің құралы болып  келеді. Сондықтан ол адам үшін  ең жақын әлеуметтік орта.

Отбасы - оқыту мен тәрбие жұмысындағы мектептің одақтасы. Ол бала тәрбиесі жөнінде мектеппен  тығыз байланысты болуды өте жақсы  түсінеді. Бала тәрбиесінің отбасында, мектепте нәтижелі болуы ынтымаңтастыққа  негізделеді.

Отбасы тәрбиесі - бұл қоғамдық тәрбиенің бір бөлігі, мемлекет алдындағы  ата-аналардың борышы. Үкімет отбасына үнемі қамқорлық жасауда. Қамқорлықтың түрлері: балалар мекемелері жөнінде  халықтың қажеттілігін толық қанағаттандыру, балалардың еңбек, спорт лагерьлерінің, жас натуралистер станцияларының, ғылыми-техникалық және көркем шығармашылық үйірмелерінің  жұмысын кеңейту; ананы, балалық  шақты қорғауға ерекше көңіл бөлу, отбасы мүшелерінің демалуы үшін санаториялардың, демалыс үйлерінің  жүйесін кеңейту; аналар жағдайын еске алып, өйелдердің халық шаруашылығына  қатысуын үйлестіру.

Отбасындағы басты мәселелердің бірі - баланың тіршілік әрекетін ұйымдастыру: баланың төртібі, міндеттері, қойылатын 

талаптьар, оның үй еңбегіне қатысуы, оқу-әрекеті, бос уақытын , ұйымдастыру.

Бала өмірін және іс-әрекетін ұйымдастыруда негізгі жағдайлардың бірі - ұтымды ырғақ жасау. Күн тәртібі - өмір тәртібі, еңбек пен демалыстың парасаттылықпен, кезектесіп өтуі, талаптардыр  орындау, жақсы әдеттерді қалыптастыру.

Балалардың күн тәртібі  жұмыс қабілетін толық сақтау үшін еңбек пен демалыстың кезектесіп өтуінің қажет екендігін көрінетін  И.П.Павловтың іліміне негізделеді.

Күн төртібін баланы жинақылыққа, тілалғыштыңқа, дәлдікке  мұқияттылыққа  үйретеді, денсаулығын нығайтады, еңбек  қабілетін жақсартады. Дұрыс ұйымдастырылған  күн ырғағы белгілі дағдыға үйретеді, дағды әдетке айналады. Әдет келешекке  бала қажетін қанағаттандырады.

Күн тәртібін жасауда ата-ана  баланың жасын, үй жағдайын, денсаулығын  мұғалімдер мен сынып жетекшілерінің кеңесін, отбасы мен мектеп ырғағының  бірлігін еске алуы тиіс.