Ақпараттық технологияларды пайдалана отырып шет тілін үйрету

Ол үшін мектеп қабырғасынан алған білім тілдік дағдының негізін  нықтауға әрдайым сай келмейтіні заңдылық.

Шетел тілін үйренгісі  келетіндердің басым бөлігінің  кейбір қажеттіліктерге қолы жете бермейді. Олардың жеке үйретуші (репетитор) жалдауға да қалтасы көтермейді. Сөйтіп, тәжірибелік  сөйлеу дағдысын жоғалту салдары  білімнің де таяздануына алып келеді. Сол үшін, яғни, тілді ұмытуға  жол бермеу үшін ағылшын сөзін  үнемі тыңдап жүрген абзал. Осындай тыңдау тәсілінің арқасында көптеген үйренушілер басқа елдің тілін қысқа мерзім ішінде меңгеріп жатады. Егер де кімде-кім үйреніп жатқан тілін сол елге арнайы барып, тілді жетік меңгеруге мүмкіндігіне ие бола алмайтын болса, оған сүйеніш – аудиокітаптар. [15.216]

Аудиокітаптар – жазылған және айтылған мәтіндердің синтезі.  Тыңдаушы диктор сөйлеген сәттен бастап бір мезгілде экрандағы мәтінді  тыңдайды әрі оны бақылап отырады.

Аудиокітаптар – жазылған және айтылған мәтіндердің синтезі.  Тыңдаушы диктор сөйлеген сәттен бастап бір мезгілде экрандағы мәтінді  тыңдайды әрі оны бақылап отырады.

Кәсіби диктордың оқуындағы  аудиокітапты тыңдау, олармен бірлесе  оқу тіл үйренуді барынша жеңілдетеді. Американдық және британдық ғалымдардың  әр алуан зерттеулеріне сүйенсек, осыған ұқас тәсіл оқу материалында ұсынылған жаңа сөздерді жаттауға бөлінетін  уақытты 30% дейін қысқартады. Бұған  түрлі факторлар ықпал етеді, олардың ең маңыздысына мидің  оң және сол жақ шарының синхронды  жұмысы жатады. Бұл қабылданған білім  мөлшері мен сөйлеуге дағдыландыруға жарамды  қосымша тәсілдерді ұлғайтуға  жол ашады.       

Сөйтіп, аудиокітаптар тыңдаушының  сөздік қорын кеңейтумен қатар, оның ауызша және жазбаша сөздерді түсінуін жеңілдетеді. Олар сөз дикциясы мен  оның айтылуындағы жетістіктерге арналған құрал сипатында пайдаланылады. Аудиокітаптар – бұл ақпаратты  игеру мен жылдам түсінуге ықпал  ететін құрылым, қуатты да икемді жүйе. Аудиокітаптардың көмегімен ағылшын  тілі қарым қатынас құралы болып  қалыптасты. Бүгінгі оқытушылардың  басым бөлігі оқыту процесіне  аудиокітаптарды енгізудің маңыздылығын жете сезінуде.  

Аудиокітаптарды қолданудан күтілетін нәтижелер:  

Аудиокітаптар тілдік дағды  мен сауаттылық сапасын көтереді. Олар сөздік қорды қалыптастырып, ойда елестетуге ынталандырады, оқу шапшаңдығын  арттырады. Аудиокітаптардың көмегімен  айтылу үлгілерімен, сөйлем құрылымдарымен танысуға болады.

Аудиокітаптар оқушылардың  оқуға деген ықыласын оятып, уақыт  бірлігіне қарай қабылданатын мәліметтер көлемін көтеруге септігін тигізеді.

 Аудиокітаптар аудиториядағы  тыңдармандарға тең мүмкіндік  жасайды. Олар жеке адамның  бойындағы қабілетіне қарамастан  ұғынуға ынталандырып, осы замандық  тіл мәнері мен тіл айналысын  жетілдіреді. Нәтижесінде оқушылар  бірлесе оқуға қабілетті болып,  бірлескен мәдени іс-шараларға  белсенді қатысуға ниеттенеді.   [24№7-8]

Сондай-ақ аудиокітаптар  жете талдап қарауға және негізгісін ажырату шеберлігін арттыруға ықпал  етіп, тілдік өзгерістер мен сөйлемдердің жинақылығын, жатықтығын және қалыптылығын құрылымдық безендіру дағдысын әрі  қарай жетілдіреді. 

 Аудиокітаптармен жұмыс  әдістемесі кәдімгідей, бірақ, берер  жемісі берекелі. 

Бастамас бұрын мәтіннің жалпы ұғымын жинақтау керек.  Мұндағы  негізгі ойды жете түсінуге танпыныңыз. Егер әңгіме не жөнінде жүріп жатқанын ұқпасаңыз, онда сөздіктегі әрбір сөздің мағынасы арқылы нақтылауғаболады.

  - Тыңдаған кезде әрбір  сөздің бұлжытпай айтылуына зейін  қойыңыз. 

«Қанша көп болған сайын, ол үстіртін келеді, дұрысы аз, бірақ  мұқият» принципін ұстаңыз. Сонда  ғана, сөздік қорды толықтыру мақсатындағы мәтініңіз түсінікті болады, ал түсініксіз сөздердің мағынасын нақтылайсыз. Ол үшін кез келген шығарманың үзіндісін  таңдап, оны толығымен ағылшын  тіліне тәржімалаңыз. Сізге көптеген жаңа сөздер: эпитет, синонимдердің  барлығы таныс болып қалады. [15,216]                          . 

            Жүйелі түрле шұғылданыңыз.  Сабаққа  арнайы уақыт бөліңіз әрі күн  сайын айналысыңыз. Көп болып,  әр кез оқығанға қарағанда,  аз болса да, жиі-жиі болғаны  нәтижелі екенін есте сақтау  керек. 

Сабаққа дайындалуға қанша  көп уақыт жұмсасаңыз, оқуыңыз  соншалықты терең әрі тиімді болады.                                                               .

            Пассив сөздер қатарындағы сөздер  мен сөйлемдерді аудару үшін  келесілерді істеген игілікті: дауыстап  оқу, синтаксистік сөйлем құрылысын  есте сақтау, диктор тарапынан  айтылған сөздерді өз сөзіңмен  салыстырып көру мақсатында аудиожеткізгішке  сөздерді жаздырту.                                    .

             Аудиокітаптар - ағылшын тілін  меңгертуді жетілдірудің берден  бір  тиімді (эффектілі) құралы. Әрине, оқу процесі әрдайым  уақыт пен күшті қажет етеді.  Дегенмен, тіл меңгеруде де әркімнің  өзі жетер биігі бар!    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.3 Ағылшын тілін оқытудағы  онлайн сайттар

Қазіргі кезде интернет желісі кең қарқында дамуда. Сол себепті де қай салада болмасын ақпараттық технологияларды немесе компьютер желілері арқылы  жұмыстар көптеп кездеседі. Оңан себеп еліміздегі “қашықтықтын оқыту”.

Ағылшын тілін де оқытуда  интернет арқылы көптеген жетістіктерге  немесе білім шыңына шығуға әбден  мүмкін.

Мысалға алатын болсақ  аңылшын тіліндегі онлайн сайттар.

1.www.busuu.com

2.english-master.kz

3.www.idea-almaty.weebly.com

4.www.faisch

Кез келген осы сайттардың ішінен сіз өзіңізге қажетті информацияларды  таба аласыз. Сонымен қатар онлайн жаттығуларды жасай аласыз. Жаттығулардың түрлері өте көп.Грамматика мен сөздік қорды дамытуға да мүмкііндік береді.

Мысалға busuu.com осы сайтқа сипаттама берер болсам:

Learn English  with busuu.com!

busuu.com, the leading online community for language learning, brings you the perfect app to learn English  on the go:

✓ Extensive vocabulary - over 3,000 words and key phrases

✓ From beginner to advanced intermediate levels (A1 - B2)

✓ Covering 150 different topics using day-to-day situations

✓ Comprehensive audio-visual learning material with photos and recordings by native speakers

✓ Sections include vocabulary, dialogues and interactive tests

✓ No internet connection required

✓ Free version includes 20 complete learning units - full content can be purchased inside the app!

✓ Learning progress can be synchronized with your profile on busuu.com, the famous online.

Яғни бұл жерде тілді  жетілдіру үшін жасайтын жаттығулар саны өте көп. Сапасы жағынан да жоғарғы орынды алуда.

 

 

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттер

 

1 Қазақстан Республикасының жоғарғы педагогикалық білім концепциясы. Астана, 2005. – 10с.

2 Қазақстан халқына Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың жолдауы «Болашақты бірге бастаймыз». // Егемен Қазақстан. 29 қаңтар 2011. –  С.1 –

3 Роберт И.В. Современные информационные технологии в образовании: дидактические проблемы; перспективы использования. – М.: Школа-Пресс, 1994.-205 б.

4 Монахов В.М. Концепция создания и внедрения новой информационной технологии обучения. Сборник научных трудов. Проектирование новых информационных технологий обучения. М., 1991. 4-30 б.

5 Кузьмина Н.В. Методы системного педагогического исследования: Учеб. пособие.-Л.: Изд-во Ленинград. 1980.-172 б.

6 Талызина Н.Ф. Пути и возможности автоматизации учебного процесса.-М.: Знание, 1977.

7 Новые педагогические и информационные технологии в системе образования: учеб. пособие для студ. пед. вузов и системы повыш. квалиф. пед. кадров / под ред. Е.С. Полат. – М.: Издательский центр «Академия», 2001. – 272 с.

8 Лернер И. Я. Главное о процессе обучения // География в школе. – №4. – 1992. – С. 25-29.

9 Максаковский  В. П. Географическая культура: учебное пособие для студентов вузов. – М.: ВЛАДОС. –  1998. – 416 с.

10 Методика обучения географии / под ред. Л. М. Панчешниковой. – М.: Просвещение, 1997. – 320 с.

11 Скаткин М. Н. Проблемы современной дидактики. – М.: Педагогика, 1980. – 96с.

12 Махмутов М. Мектепте мәселелі оқытуды ұйымдастыру. – Алматы, 1981. – 100 б.

13 Нургалиева Г.Қ. Педагогиканың логикалық-құрылымдық курсы. – Алматы, 1996.  – 80 б.

14 Құрманалина Ш.Х. Педагоика . Оқу құралы. – Астана: Фолиант, 2010. – 656 б.

15 Сабиров Т. Оқушылардың белсенділігін арттыру жолдары. – Алматы,1978. –216 б.

16 Дүниежүзінің тарихы. Оқу құралы. – А.: Баспа. 2000. – 320 б.

 

  17 Қаражанов Қ.С. Қазақстан тарихы: Лекциялар курсы. Қ.С.Қаражанов. -Алматы: Заң әдебиеті, 2009. - 376 б.

18 Максаковский,  В. П. Географическая картина мира: учебное пособие для студентов вузов. / В. П. Максаковский  ― М.: Гуманит. изд. Центр ВЛАДОС. ― 1998. ― 416 б.

19 Білім заңы. Алматы, 2007 ж.

20 А. Иманбаева, Оқу-тәрбие үрдісін ақпараттандыру ділгірлігі. Қазақстан мектебі, №2, 2000

21 Қазақстан өз дамуындағы  жаңа серпіліс жасау қарсаңында  Н.Ә.Назарбаев 01.03.2006ж

22 Электронды оқулықтарды пайдалану . А.Абубаева , Информатика негіздері, №4 - 2006ж

23 Жаңа ақпараттық технологиялардың тиімділігі. Г.Бейсенова, Қазақстан мектебі №6 - 2006ж

24 Дәстүрлі және электрондық оқытуды кіріктіру. Қазақстан мектебі, №7,8 – 2006ж

25 Жаңа формациядағы ұстаз, оның кәсіби мәдениеті. Н.Мұратәлиева, Мектеп директоры №3 – 2006ж..