Менеджмент негізі пәні бойынша бақылау жұмысы

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым  министрлігі

Д.А Қонаев атындағы университет колледжі 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

     Менеджмент  негізі пәні бойынша

     бақылау жұмысы 
 
 
 
 

                               Орындаған: Отарбаев.А

                                                                                  Тексерген: Оспанбаев.Ж.А 
 
 
 
 
 
 

Алматы  2010 

Жоспары:  

IV – нұсқа

1. Бақылау: мәні және мазмұны;
2. Топты басқару;
3. Ұйымдастыру мәдениеті;
4. Басқару  процесін мәліметпен қамтамасыз ету;
5. Ұйымдастыру қызметі және әртүрлі көзқарастар.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

                                        
 

                                                                                                                                  

     1) Бақылау: мәні және мазмұны.

Бақылау – бұл  ұйымның мақсатқа жетуін қамтамасыз ететін процесс.

  Бақылау  не үшін қажет ?

- Анықсыздық  факторының маңыздылығы соншалықты, сыртқы орта ықпалын анықтау  үшін қажетті механизм дайындалып, бейім тұру керек.

- Дағдарыстық  жағдайлардың пайда болуын ескерту. Бақылау функциясы- бұл мәселелерді анықтауға және ішкі жағдайлар дағдарысқа айналып кетпейтіндей ұйымның қызметін сәйкесінше түзетуге мүмкідік беретін басқару сипаттамасы.

  - Жетістікті  қолдау.  Мақсатқа жетуге ұйым  қызметінің қандай бағыттары  неғұрлым тиімді көмектесетінін анықтау.

- Бақылаудың  кеңдігі. Бақылау – басқарудың  маңызды және күрделі функциясы.  Әрбір жетекші – міндеттемелердің  бөлігі, оны тұрақты түрде жүзеге  асыру керек.  

Тәжірибеде бақылаудың мына түрлері бөліп көрсетіледі:

       Алдын ала болжау;

       Ағымдық;

       Қорытынды.

Жоспарлауды, құрылым  құруды бақылауға сирек жатқызады, бірақ олар ұйымның қызметін алдын  ала бақылауды жүзеге асыруға  мүмкіндік береді.

1. Алдын ала бақылау операциясының басталуына дейін жүзеге асырылады. Алдын ала бақылаудың басты құралдары – белгілі бір ережелерді, процедураларды жүзеге асыру. Ұйымдарда алдын ала бақылаудың 3 ауқымды түрі қолданылады:

• адамдық ресурстарды басқару;

• материалды ресурстарды басқару;
• қаржылық ресурстарды басқару.

2. Ағымдық бақылау тікелей жұмыс барысында жүзеге асырылады. Ағымдық бақылаудың объектісі – бағынушы жұмысшылар, олардың жұмысы дағдылы тексеріліп отырылады, пайда болған мәселелер талқыланады және ұсыныстар көзделген жоспарлардан ауытқуға жол бермейді. Ағымдық бақылауда жүзеге асыру үшін кері байланыс, алынған нәтижелер туралы мәліметтер қажет.

Жүйе “  шығыста ” талап етілетін сипаттамаларға жету үшін “ кіруге ” ықпал етеді. Кері байланыстың барлық жүйелері мыналар арқылы сипатталады:

• Мақсаттар;
• Сыртқы ресурстарды қолдану;
• Сыртқы кірістерді ішкіге құру;
• Көзделген мақсаттардың ауытқуын бақылау;
• Ауытқуларды мақсатқа жетуді қамтамасыз ету үшін түзету.

 

3. Қорытынды бақылау бейім болу үшін кешірек жүзеге асырылады. 2 маңызды функцияға ие:

- жоспарлауға қажетті ақпарат беру;

- мотивацияға көмектесетін ақпарат беру.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

     2) Топты басқару.

Басшылар ( менеджер, меңгеруші) басқару ісінде басты орында алады – ол белгілі ұжымды ( жұмысшылар ұжымын) басқарады   ( жетекш3л3к жасайды, ұйымның нақты іс – қызметтерін іске асыру үшін белгілі өкілеттілі болады ( шешім қабылдауда) және ұжым жұмысының нәтижелілігіне толықтай жауапты. 

 

 
 

      Іс-қимылға жауапкершілік - бұл қызметкердің өз іс-қызметін атқарудағы қимылдарына, қателіктеріне жауап беруі.

      Басшылық жауапкершілігі – басшының қызметкерлеріне бағыталған өзінің міндеттерін орындаудағы жауапкершілігі. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

       3) Ұйымдастыру мәдениеті.

Еңбекті мамандандырумен  бөлісу адамдар жұмысының айқын  түсініп, қоян – қолтық әрекет еткенде ғана бірлесіп атқарған жұмыстың тиімді болатыны сөзсіз. Осыған орай ұйымдастыру қызметінің міндеті, еңбек әрекеті элементтері мен олардың өзара әрекет ету тәртібі арасындағы пропорцияны анықтау, жүйедегі әрбір жұмыскерлердің орны мен ролін белгілеу, бөлімшелер мен звеноларға орналастыру, бұлардың бірлескен әрекетін мұқият ұйымдастыру, аппараттағылардың барлығының, жекелеген қызметшілер мен жұмыскерлердің іс әрекетін белгілейтін құжаттар әзірлеу арқылы жоспарда көрсетілген шаралар мен өндірістік процестердің мүлтіксіз жүзеге асырылуын қамтамасыз ету.

   Ұйымдастыруды басқару  қызметі өндірісті  дамытудың белгілі алты принципі бойынша құралады: а) мамандандыру; ә) пропорционалдық; б) паралельдік; в) дәлелдік; г) үздіксіздік және д) ырғақтылық.

    Ұйымдастырудың  өзі адамдардың бірлескен іс  – қимылын бейнелейді. Бірқатар физиологиялық, биологиялық, психологиялық және әлеуметтік шектеулерге байланысты адамдар өз мақсатына жету үшін бірігуге, бірлесіп әрекет етуге

мәжбүр болады. Мұндай бірлесу көп жағдайда қолайлы  болуы, әрі белгілі бір ұйымдық  құрылымда шығынды аз жұмсауды қажет  етуі мүмкін.