Экспорт дамуына әсер етуші кәсіпорындардың мәселелерін талдау

3. Кедендік рәсімдер — көптеген және күрделі, қымбат, көп уақыт талап етеді (25%)

• УСҚ (уақытша сақтау қоймасы) қызметінің жоғары құны.
• Кедендік құжаттарды ұзақ ресімдеудің себебінен контейнерлердің тұрып қалуы артық шығындар тудырады.
• Кедендік бағалаудың құны күрделіленген (кеден органдары қызметкерлерінің қарауына 6 әдіс), баға көрсетілген келісім-шарт болса да, тесеруді тек таңдап қана жүргізуі мүмкін.
• Кедендік жіктеудің терең бөлшектемелері бар, бұл әр түрлі талқылау мен, ақыр соңында көптеген даулы жағдайларды тудырады.
• Әрбір жеткізу бірлігін кедендік ресімдеу қажеттігі (мысалға, бір келісім бойынша жеткізу бірнеше вагонды құрайды, әр бір вагон рәсімдеуге жатады; немесе импорт пен экспорттаудағы күрделі жабдықтауда, қандай көп болса да, ресімдеуге оның әрбір құрамы жатады).
• Кеден органдары қызметкерлерінің біліктіліктері жиі жеткіліксіз
• Теңіз бекеттері арқылы жүктелген тауарларды қайта жүктеудің ұзақтығы (1,5 айға дейін кешігу)
• «Бір терезе» үлгісі бойынша кеден органдарында электронды құжат айналымының жоқтығы (ТАИС-1 мен ТАИС-2 мен web-deklarant жұмыс істемейді)
• Еркін қойма тәртібін алудың қиындығы  
  Кедендік-тарифтік реттеу
• Кедендік тарифтермен келісіп алмаушылық (мысалға, құрал жабдықты импорттау бажсыз, ал бөлшектері мен комплектілеріне жоғары баж салығы).
• Қазақстанда өсірілмейтін (какао) немесе өндірілмейтін өнім немесе шикізатқа жоғары баж салығы.
• Расталған немесе шешімін тапқан құжаттардың көп саны.
• Жөнетілім үшін кодты мемлекетаралық растау.  
  — басқа қалада басқа код расталады  
  — қазақстанда код бойынша және оны алудың орны туралы, ақпарат мүлдем жоқ.  
  — кодты растау көп уақыт алады, тасымалдау тәртібінде айтылғандай бұл өнімнің бұзылып кетуіне әкеп соғады.  
  — автокөлікпен жөнелтудің үлкен шығындары, көлік компаниясында міндетті түрде ТИР жолағын талап етумен байланысты (қымбат өнімді тиеу кезінде ТИР қызыл жолақты болуы керек).

4. Шикізат проблемалары (22%)

• Отандық сапалы шикізаттың жоқтығы.
• Импортталған және отандық шикізаттың қымбаттылығы себебі, кәсіпорындардың көп бөлігі сатып алатын шикізат бағасын түсіру үшін жеткілікті үлкен көлемде мемлекет ішінде-де және одан тыс жерлерде-де сатып ала алмайтындығымен түсіндіріледі. (мысалға, метал, мата, тұқым және басқалар)
• Шикізатты сатып алудың орталықтандырылған тетіктері мен құрылымдарының жоқтығы (Мемлекеттік жабдықтауға ұқсастығы)
• Шикізатты жеткізушілермен жөнге салынған байланыстың жоқтығы.