Автор: Пользователь скрыл имя, 19 Октября 2011 в 21:02, реферат
Қоршаған ортаның Мониторингі – адамдардың тіршілік ететін орта жағдайын бақылау арқылы, адамдарға табиғатта болып жататын қауіп-қатерлерді алдын ала ескерту үшін қажет. Сондай-ақ Мониторингтік бақылаулар биосфералық қорықтарда да жүргізіледі. Мониторинг қызметі көптеген елдерде ұйымдастырылған. 1988 жылы қоршаған ортаның дүниежүзілік мониторингі ортасы құрылды.
1.Қоршаған орта мониторингісі
2.Экологиялық мониторинг және сараптау
3.Табиғатты пайдалануды басқару
1972
ж. КСРО Жоғарғы Кеңесінің «
Үкіметтің 1988 ж. <<Елімізде табиғатты
қорғау жұмысын түбелей
Қазақстан егемендік алғаннан кейін аталған комитет бірнеше рет қайта құрудан өтті. Оған қарасты салалар, міндеттер өзгертілді. Соңғы рет Министрліктен ресурстарды пайдалануды бақылау міндеті алынып, табиғатты қорғауды бақылау қызметтері күшейтілді. 2002 ж. 6 қарашадан ҚР Қоршаған ортаны қорғау министрлігі болып қайта құрылды.
Табиғатты қорғау заңдарын жүзеге асыруды басқарушы, қадағалаушы органдар маңызды рөл атқарады. Табиғатты қорғауды басқарушы құрылымдарды екі қатарға бөлуге болады: арнайы және жалпы міндетті.
Жалпы
міндетті мемлекеттік органдарға:
Арнайы міндетті мемлекеттік органдарға табиғатты қорғау міндеті арнайы жүктелген орган жатады.Тәуелсіздік алғаннан бері басқару органдарының құрылымын жетілдіру мақсатында табиғат қорғауды басқарушы арнайы органдар көптеген құрылымдық өзгерістерге ұшырады. Бірде табиғат қорғау және пайдалану органдары біріктірілсе, кейде бөлектендірілді және т.с.с.
ҚР
табиғат қорғау және пайдалану жөніндегі
экологиялық саясаты БҰҰ 1992 Рио-де-Жанейро
Конференциясында қабылданған құжаттарға,
«Қазақстан-2030»
-
Қазақстан халқының игілігі
-
нақты территорияларда
- биосфералық тепе-теңдікті, жануарлар мен өсімдіктердің генетикалық тұтым қорларын сақтау және қалпына келтіру;
- ҚР барлық табиғи ресурстар потенциалын тиімді пайдалану.
Аталғандарды жүзеге асыру үшін экология және табиғатты пайдалану саласында тиімді мемлекеттік басқару органдарын қалыптастыру қажет. Олар біртұтас қарастырылып, бір басқару жүйесіне біріктірілуі керек. Бәлкім, табиғатты қорғау заңдарымен қатар, табиғатты қорғаудың құқықтық экологиялық нормаларын рухани құндылыққа айналдыратын және өнегелік, тәрбиелік мәні бар экологиялық Кодекс қабылдау керек болар.
ҚР жоғарғы өкіметі- Парламент халықтың атынан табиғат байлықтарына иелік етеді, еліміздің экологиялық саясатын анықтайды, табиғатты және оны құраушы бөліктерін қорғау туралы заңдар қабылдайды, мемлекеттік экологиялық бағдарламаны бекітеді, қоршаған ортаны қорғау саласында құқықтық реттеу негіздерін белгілейді, төтенше экологиялық жағдайда, экологиялық апатты аймақтардағы құқықтық тәртіптерді, экологиялық қауіпсіздік, экологиялық зардап шеккен азаматтардың құқықтарын анықтайды, табиғатты қорғау мәселелері бойынша халықаралық қарым-қатынас жасайды, табиғатты қорғау заңдарының орындалуын бақылайды.
Үкіметке эколгиялық саясатты жүзеге асыру, бағдарламаларды орындау, табиғат қорғауды басқарушы барлық органдардың жұмыстарын үйлестіру, бюджеттен тыс экологиялық қорларды құру, жұмсау табиғатты пайдалану төлемдерінің тәртібін белгілеу, халықты экологиялық ақпаратпен қамтамасыз ету және т.с.с. міндеттер жүктелген.
ҚР үкіметі атқарушы орган ретінде табиғатты қорғау саласында :
Үстідегі аталған міндеттерді жеті топқа бөлуге болады:
Аталған
мәселелер мен міндеттерді
Табиғатты қорғау жөніндегі құзыреттер өкілетті және атқарушы органдар арасында да бөлінеді. Ол конституциялық әкімшілік бөлініске байланысты.
Өкілетті органдар шешім қабылдауды қажет етпейтін мәселелермен айналысады. Табиғатты қорғау заңдарына сәйкес жоғары өкілетті органның құзыретіне, негізінен,м бес мәселе жатады:
табиғатты қорғау саласындағы құзыретті және осысаладағыбасқару органдарының әрекеті мен ұйымдастыру тәртібін анықтау;
- экологиялық апат және экологиялық төтенше жағдайлар аймақтарындағы тәртіпті белгілеу;
Сондай-ақ, облыстық өкілетті органдардың құзыреті анықталады. Олардың қарауына мыналар жатады:
Жергілікті өзін-өзі басқару заңына сәйкес қалалық, аудандық өкілетті органдар органдардың құзыретіне мыналар жатады:
Табиғатты қорғау жөнінде кейбір құзыреттер ауылдық өкілетті органдарға да беріледі:
Халықтың, қоғамдық ұйымдардың, халық қалаулыларының талаптарына сәйкес барлық деңгейдегі өкілетті органдар атқарушы органдардың құзыретіндегі басқа мәселелрді де қарастыра алады. Сонымен қатар, олар өздерінің құзыретін табиғат қорғау жөнінде нақты шешімдер қабылдау үшін атқарушы органдарға бере алады.
Егер атқарушы органдардың шешімдері табиғатты қорғаудың экологиялық талаптарына қарсы келетін болса, өкілетті органдар оларды тоқтата алады. Сонымен қатар атқарушы органдар өкілетті органдардың шешімдерімен келіспесе, сотқа шағына алады.
Табиғатты қорғау жөніндегі арнайы мемлекеттік органдар құзыретінің көлемі мен сипаты бойынша төрт: кешенді, салалық, қызметтік және территориялық түрге бөлінеді:
Кшенді органдар барлық міндеттерді не табиғат қорғау міндеттерінің бір тобын атқарады.Салалық-жеке табиғат нысандарын қорғауға және пайдалануға назар аударады.Қызметтік – барлық табиғат нысандарына қатысты бір не бірнеше қызмет атқарады. Территориялық- өз территориясында басқару міндетін орындайды.
Кешенді
басқару органдарына
Салалық арнайы басқару органдарына:Жер ресурстары және жерге орналастыру комитеті, Орман шаруашылық, Су және балық шаруашылық комитеті, Ауыл шаруашылық министрлігі.
Қызметтік және территориялық арнайы басқару органдары:Ядролық және радиациялық қауіпсіздікті бақылау, Тау-кен қауіпсіздігін бақылау, Кеден комитеті, Ішкі істер министрлігі.
Табиғатты қорғауды арнайы
Қоршаған ортаны қорғау министрлігі табиғатқорғау жөнінде басты арнайы өкілетті орган болып табылады. Оған табиғатты қорғау жөнінде мемлекеттік саясатты жүзеге асыру, экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету және биологиялық түрлерді сақтау, салааралық үйлестірүшілік, осы салада қызметтерді реттеу, сондай-ақ, мемлекеттік экологиялық бақылау, мемлекеттік экологиялық сараптама, мемлекеттік табиғат қорықтарын және басқа қорғалатын территорияларды басқару міндеттері жүктелген.
Бұл министрлік қызметінің үш ерекшелігі бар. Біріншісі- бақылау, қадағалау қызметтерін кешенді атқаруы. Оның тікелей қарауына табиғи ортаны қорғауды және табиғи қорғалатын нысандарды бақылау жатады. Басқа табиғат нысандарын бақылау салалық арнайы өкілетті органдарға жүктелген.