Құқық қатынастарының субъектілері

 

 

 

 

 

Тапсырма тапсырманы шешу.

Ақтөбе облысындағы ІІБ-не  арызбен  Огарев  келеді,оның айтуынша, ол Алға қаласында болып, 13000 теңгені құрайтын заттарын ұрлатқан,.

Ақтөбе облысы бойынша ІІБ-нің  кезекші азаматы Огаревтің арызын қабылдаудан бас тарта, ол қылмыс Алга ауданында болғанын айтып,  Огаревқа Алға ауданының ІІБ-не баруын сұрады. ІІБ кезекшісі дұрыс жасады ма ?

Арыз қабылдау түсінігі қандай және қылмысты хабарлау қандай?  

 

Нұқа 2.

Тапсырма .

 

Тапсырма. Тапсырманы  шешу. .

Тану үшін өткізілген прокуратура  тергеушісі куә ретінде заң академиясының  екі студенті әкелінді, осы кезде  осы прокуратурада тәжірибе өтіп жатқан. Мәліметтермен танысу барысында  қорғаушы ісімен айыптаушыдан тану хаттамасын жіберілмейтінін айғақтау , яғни тәжірибе өтушілер куә ретінде бола алмайтынын айтты. Қорғаушы сотқа дейінгі шараға жібермеуге айғақты тануға арыздануы  мүмкін бе? Тергеу барысында куәлардың  болуы не себепті? Тәжірибе өтушілер куә ретінде бола ала ма?

 

Тапсырма. «ҚР сот шығаруындағы қылмыс» тақырыбына доклад жазу..

Нұсқа3.

Тапсырма :  тапсырманы шешу.

Бұзықтықпен шабуыл жасау ісі бойынша  тергеуші Чудинаны айыпталушы ретінде  шығарды. Бірақ айып тағайындау мүмкін болған жоқ, себебі ол жасырынп қалды. Іс қозғалғаннан кейін бір айдан  кейін айыпталушы жоқта барлығы  шешілді деген оймен қылмыстық  істі тоқтатуды шешім шығарды.

Тергеуші дұрыс жасады ма? Осы  жағдайда тергеушінің қызметі қандай болу керек?

 

Тапсырма .Схеманы толтырыңдар. Әкімшілік процестегі процессуалды кезең.

 

Тапсырма.тапсырманы шешу.

Мухин "РАДА"АҚ сотқа шағыммен келді,  ол 25 мың көлемінде,яғни сапалы заттың өтуіне байланысты,соттан айыппұл  төлеуді сұрады. Сот Мухин талабын  орындап шешім қабылдады, сонымен  қатар федералды сот бюджетіне  тұтынушының сұранынысы өз бетімен  орындамағаны үшін айыппұл төледі.

Осы жағдайдағы азаматтық процессуалды құқықтың принциптері бұзылды ма ? 

 

Нұсқа4.

Тапсырма:

 «Қылмыстық процеске  қатысушылар » тақырыбына доклад  жазу.

Тапсырма:

Схеманы толтыру. Азаматтық  кезеңнің процестері

Нұсқа3.Тапсырманы шешу.

Зайцев анаша сақтағаны үшін ұсталған болатын. Танушы іс қозғап, тергеу қызметін жүргізді. 10 күннен кейін қозғалған іс тергеу органының басшысына апарылды.

Танушы қызметіне құқықтық баға беріңдер? Қылмыстық іс бойынша тергеуді кім жүргізу керек?

Нұсқа 5

Тапсырма . «Бақылау және процессуалды құқықтағы жауапкершілікті бақылау»тақырыбына эссе жазу.

Тапсырма .Тапсырманы шешу.

Мосолевтің құқығын қорғау қызметімен сотқа прокурор шағымданды. Арызда Мосолевке бірнеше ай  зейнетақы  аз көлемде төленетіні көрсетілген. Әлеуметтік қорғау органдары қайта  есептеуден бас тартып, сот азаматтық  іс қозғады, істі қарау барысында  Мосалев сот залыына шақырылып, берілген талапты қолдамайтынын  айтты. Прокурор шыққаннан кейін  сот шешімі бойынша арызданушының  талабы орындалды.

Соттың шешімі дұрыс па? Прокурордың  бірінші инстанциясы формасын атқаруы  және негізгісі неде?

 

Тапсырма .Схеманы толтыр.  Процесс мүшелері , өз немесе көрсетілген құқықтарды қорғаушылар .

 

СЕМИНАР САБАҚТАРЫ

Тақырып № 1-2. Мемлекет, құқық және мемлекеттік – құқықтық құбылыстар туралы негізгі ұғымдар

Қарастырылатын  сұрақтар:

Мемлекеттің пайда болуы.

Мемлекттің пайда болу теориясы.

Мемлекеттің ұғымы мен  белгілері.

 Құқық туралы түсінік,  белгілері,   жүйесі. Құқықтың  қайнар көздері.

Мемлекет нысаны.Мемлекет пен құқықтың функциялары.

Тақырып № 3. Қазақстан  Республикасының Конституциялық құқығының  негіздері

Қарастырылатын  сұрақтар:

Конституиялық құқықтың ұғымы  мен мәні. ҚР Конституциялары.

(1926,1937,1978,1993,1995)

 Конституиялық құрылысының  негіздері.Сайлау жүйесінің түсінігі.

Мемлекеттік органдар мен  институттар.Азаматтардың құқықтары  мен бостандықтары,  конституциялық міндеттері.

Тақырып № 4. Қазақстан  Республикасының құқық қорғау органдары.

Қарастырылатын  сұрақтар:

Қазақстан Республикасының  құқық қорғау органдары және сот. Қазақстан Республикасында құқық  қорғау органдарының қызметінің ұйымдастырылуының  негіздері. Қ.Р. прокуратурасы. Ішкі істер  органдары. ҚР-ның Қауіпсіздік комитеті органдарының жүйесі, мақсаты. ҚР-дағы сот және сот әділдігі

Тақырып № 5.  Қазақстан Республикасында мемлекеттік басқару негіздері.

Қарастырылатын  сұрақтар:

Мемлекет басқару субьект  ретінде. Мемлекеттік басқарудың обьектісі  мемлекеттің негізгі сипаттамалары, мемлекеттің қоғамдық функциялары.   Басқарылатын обьектілер. Мемлекеттік  басқару теорясы ғылымының қалыптасу  және даму кезеңдері және категориясына  теоретиктердің және әкімшілік құқық  ғылымдарының көзқарастары.   Мемлекеттік  басқару ғылымы, оның пәні  және әдісі.   Мемлекеттік басқарудың конституциялық қағидалары.

Тақырып № 6.  Қазақстан Республикасы әкімшілік құқығының негіздері.

Қарастырылатын  сұрақтар:

Әкімшілік құқықтың пәні және әдістері.

Әкімшілік құқықтың қатынастар.

Әкімшілік құқықтың субъектілері.

Мемлекет басқаруды үйымдастыру.

Әкімшілік құқық бұзышылық.    Әкімшілік жауапкершілік.

Тақырып № 7-8.  Қазақстан Республикасының азаматтық және отбасы құқығының негіздері.

Қарастырылатын  сұрақтар:

Азаматтық құқықтың түсінігі, пәні және реттеу әдістері.Азаматтық  құқықтың  қатынастардың түсінігі, түрлері.Азаматтық құқықтың  қатынастарының субъектілері. Занды тұлғалардың  түсінігі, белгілері және түрлері.Азаматтық-құқықтық қатынастардың пайда болуы, өзгертілу  және тоқталуы негіздері.  Мәміле, мазмұны, түрлері. Отбасы құқығының  ұғымы.  Отбасы және неке тұралы заңы.

Отбасы құқығы мен реттелетін қатынастары. Некеге түрудың тәртібі  мен шарттары.Некені тоқтату.Ерлі- зайыптылардың  құқықтары  мен міндеттері. Ата-аналар мен балалар арасындағы құқықтық қатынастары.

Отбасы мүшелерінің алименттік қатынастары.

Тақырып № 9.  Қазақстан Республикасының қаржы құқығы.

Қарастырылатын  сұрақтар:

Қаржы құқығының негіздері.

Қаржы саласындағы басқару.Бюджет жүйесі.

Қаржы органдарының қызметі (Қаржылық құқық бұзушылықтар)

Тақырып № 10-11.  Еңбек құқығының пәні және әдістері және әлеуметтік қамсыздандыру құқығы.

Қарастырылатын  сұрақтар:

Жеке еңбек шарты.

Жұмыс уақыты, демалыс уақыты.

Еңбек тәртібі. Тәртіптік  жауаптылық. Еңбек даулар.

Әлеуметтік қамсыздандыру  құқығы.

Тақырып № 12-13. Қазақстан Республикасындағы экологиялық және жер құқығыныңнегіздері.

Қарастырылатын  сұрақтар:

Құқықтық реттеудің объектісі  ретіндегі экология түсінігі. 

Экологиялық құқықтың мазмұны, реттейтін қарым-қатынастар аясы, пәні..

Экологиялық құқықтың әдісі  және қайнар көздері. Экологиялық құқық  бұзушылық үшін жауапкершілік түрлері.

Жер  құқығының  түсінігі,жүйесі.Жер  құқығы  қатынастарының  объектісі.  Жер  құқығы  қатынастарының  субъектілері.Жер заңдарын  бұзғаны  үшін  заңды  жауаптылықтың   түрлері.

Тақырып № 14. Қазақстан Республикасындағы қылмыстық құқық негіздері.

Қарастырылатын  сұрақтар:

 Қылмыс құқығының ұғымы  мен міндеттері, қағидалары.

 Қылмыстың ұғымы, қылмыстың  құрамы.

 Қылмыстарды топтастыру.

Тақырып № 15. Қазақстан  Республикасында іс жүргізу құқық  негіздері.

Қарастырылатын  сұрақтар:

Қазақстан Республикасының  қылмыстық іс жүргізу құқығы. Қылмыстық  іс жүргізу құқығының субъектілері.

Қазақстан Республикасының  азаматтық іс жүргізу құқығы. Азаматтық  іске тұлғалардың құрамы. Азаматтық  іс жүргізу құқығының субъектілері. Іске қатысушы тұлғалардың құқықтары  мен міндеттері.

Дәріс сабағындағы тест сұрақтары 

Нұсқа 1     

I – вариант.

1. Құқық  бұзушылықтың  субъективтік  жағы  қандай  ұғыммен  сипатталады?

A) Құқық  бұзушылық  құрылымы

B) Әрекет  немесе  әрекетсіздік

C) Ауыр  салдар

D) Кінә

E) Есі дұрыстық

2. Алғашқы  қауымдық  қоғамда  адамдардың  мінез – құлқын  қандай  әлеуметтік  нормалар  реттейді?

A) Заңды  нормалар

B) Саяси нормалар

C) Әдет – ғұрып (мононормалар)

D) Техникалық  нормалар

E) Техникалық – заңды   нормалар

3. Төмендегілердің  қайсысы  ҚР – нда  қолданыстағы  құқығына  жатады?

A) Мораль  нормалары

B) Әдет - ғұрып

C) Соттық  прецидент

D) Конституциялық  Кеңестің  нормативтік қаулылары  
E) билет шешімдері

4. Романо – Германдық  құқықтық  жүйеде  қолданылатын  қайнар  көз

A) Іскерлік……….

B) Үстем құқықтық  асна 
C) Соттық  тәжірибе

D) Нормативтік актілер

E) Әдет – ғұрып

5. Қоғамда  қалыптасып,  жақсы  және  жаман, әділдік пен әділетсіздік, ар, ұят, борыш туралы  ойларды білдіретін – құлық ережелері

1. Мораль  нормалары

2. Құқық нормалары

С) Әдет нормалары

D) Діни нормалары

E) Ұйым, кәсіпорын нормалары

6. Төмендеайтылғанелдердіңқайсысындасоттарқұқықшығармашылықтақатысады, яғниқұқықтықнормаларқұрады?

A) Франция 
B) Ресей

C) Ұлыбритания

D) Германия 
E) Қазақстан

7. Әрекет  және  құқықтық  норманы  іске   асыру   жағдайларын  анықтайтын  құқықтық  норманың  элементі: 

A) гипотеза

B) диспозиция

C) санкция

D) презумпция

E) функция

8.Заң  шығару  бастамашылығы   құқығы  дегеніміз:

A) Заңды  талдау  құқығы

B) Парламенттің  қарауына  заң жобасын енгізу құқығы

C) заң қабылдау  құқығы

D) Заң жинақтау  құқығы

E) заңдарды  талқылау  құқығы

9. Мемлекет  қалыптасуының   теологиялық  теориясының   негізгі  идеясы:

A) мемлекет  қоғамының  объективті  дамуы  салдарынан  пайда  болды

B) мемлекет  матриархаттың патриархатпен алмасуы нәтижесінде,  діннің пайда болуымен  қалыптасты 

C) мемлекет  құдайдың  еркі, әмірінің  нәтижесі

D) мемлекет  адамның ерікті  өзара келісімдерінің  нәтижесінде пайда болды

E) мемлекет  ежелден бар,  адам  қоғамымен бірге пайда болды

10. Кодификация – бұл:

A) қатынас салаларында біртұтас  актіні  қабылдаудан тұратын заңдар  жүйелілігі

B) нормативтік – құқықтық  актілерді пәндік  тәртіппен бір жинаққа ұосу  жолымен реттеуден тұратын заң жүйелеу түрі

C) заңды кез – келген  тәртіппен жинақтау

D) нормативтік – құқытық актілерді хронологиялық тәртіппен бір жинаққа біріктіру жолымен реттеуден тұратын заңды жүйелеу түрі

E)нормативтік – құқықтық  актілерді талқылау  түрі

11. Құқық  жүйесін   құрайтын  компоненттер:

A) заң нормалары,  құқық институттары  мен салалары

B) нормативтік актілердің, кодекстер мен басқа да  бастаулардың  баптары

C) құқық салалары

D) мемлекеттік органдар

E) моральдық және  діни  нормалар

12. Құқықтық  нигилизмге  тән  емес  белгі:

A) өмірде  құқық рольінің  төмендеуі

B) құқықтық  мәдениеттің төменділігі 
C) құқықты құрметтемеу

D) құқықты менсінбеу

E)құқыққа сәйке мінез - құлық

Нұсқа 2

1. Берілген  анықтама  қандай  түсінікке  тән: «Құқыққа  қайшы, кінәлі, қоғам  мен   мемлекет  меншігіне және  адамдардың  бостандығына  қол  сұғуы»

A) Наразылық

B) Құқық қабілеттілік

C) Құқықтық  нигилизм

D) Құқықтық  инфантилизм

E) Құқық  бұзушылық

2. Қай  теория  мемлекеттің   пайда  болуын   және  оның  себептерін  объективті  қарайды?

A) Теологиялық

B) Келісім

C) Психиологиялық

D) Тарихи - материалистік 
E) Күштеу теориясы

3. Құқықтық  реттеу  механизмінің  элементтері:

A) ҚР – ның  нормативтік – құқықтық  актілері, заңдары  және  заңға  тәулді  актілері

B) Құқықтық  фактілер  мен құқықтық  қатынас

C) Құқық нормалары, құқықтық қатынас, құқықты ңске  асыру мен міндеттердің  актілері

D) Заңдылық  және  құқықтық  тәртіп

E) Талдау және қолдану актілері

4. Құқық  теориясында  «құқық  жүйесі» нені  білдіреді?

A) Жеке  тұлғаның  нормативтік – құқықтық  белгілері

B) Сот жүйесі

C) Қоғамдық  қатынасты құқықтық  реттеумен қамтамасыз  ететін  құқықтар  мен институттар жиынтығы

D) Құқықты реттеу  әдістері

E) Заң жүйесі

5. Мораль белгілері:

А) Жүйелік

В) Жалпыға міндеттілік

С) Формальды айқындылық

D) Мемлекеттің атқарушылығы  мен кепілдігі

Е) Қоғамның  сана –сезімінде болады  және қоғамдық  пікірдің  күшімен  қамтамасыз  етіледі

6 . Құқықтық  әдет-ғұрып  - бұл:

А) Қажетті мінез –  құлықтың  түрі  мен  шарасы.

В) Мүмкін болатын мінез  – құлықтың  түрі  мен  шарасы

C) Әділдік туралы  түсінікке сәйкес  мінез – құлық ержесі

D) Мемлекеттпен санкцияландырылған, алғашқы  кезден  қалыптасқан   қарым – қатынасты  бекітетін   мінез – құлық  ережелері

E) Адамдардың  жақсылық  пен  жамандық  туралы  түсініктерін  сипаттайтын  мінез – құлық   ережелері