Құқық қатынастарының субъектілері

 

ҮЙ  ЖҰМЫСЫ:

 Тақырып №  1-2. Мемлекет, құқық және мемлекеттік  – құқықтық құбылыстар туралы  негізгі ұғымдар. Мемлекет, құқық  және мемлекеттік – құқықтық  құбылыстар туралы негізгі ұғымдар

Тапсырма: : Төменде көрсетілген кестелерді толытырыңыз:

1. Заң ғылымдарының жүйесін  талдап толтырып беріңіз. 

Тапсырма: 2. Әрбір заң ғылымының салаларына қысқаша анықтама беру.

 

Заң ғылымдарының жүйесі

Жалпы теориялық заң ғылымы

Мемлекет пен құқық  туралы жалпы тарихи ғылымдар: _____________________________   _____________________________   _____________________________

Салалық заң ғылымдары: ___________________________ _____________________________ ___________________________

Қолданбалы заң ғылымдары:   _______________________________   ___________________________   ______________________

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тақырып № 1-2. Мемлекет, құқық және мемлекеттік – құқықтық құбылыстар туралы негізгі ұғымдар

Нұсқа 1.

Тапсырма:

1. «Мемлекеттің пайда  болу  теориялар» атты тақырыпқа   Портфолио дайындау.  Тапсырма  2. «Мемлекеттің функциялары» деген  тақырыпта кестені толтырыңыз.

 

Мемлекеттің ішкі функциялары	Мемлекеттің сыртқы функциялары

 

Тапсырма:Құқық қатынастарының субъектілері

Индивидтер (жеке тұлғалар )	Әлеуметтік қауымдастықтар	Ұйымдар (заңды тұлғалар)
		Мемлекеттік	Мемлекеттік емес

 

Нұсқа 2.

Тапсырма: Мемлекеттің пайда бол теориялары ежелден-ақ адамдарды толғандырып, олардың қызығушлығын туғызып келді. Мәселен;  Ж.Ж. Руссоның келісім теориясы:

-  Мемлекет пайда болуы  келісім шарт теориясы негізінде  пайда болды. 

- Озбырлық теориясы мәжбүрлеу  факторларын мемлекеттің пайда  болу және даму процестеріндегі  бірінші себебі деп санады.  (Дюринг, Гумплович, Кауцкий).

– Диалектикалық-материалистік  теория мемлекеттің пайда болуын табиғи-тарихи себептермен- өндіріс  қаржысына жеке меншіктің пайда  болуымен, қоғамның тапқа бөлінуімен, шиеленіскен әлеуметтік келіспеушіліктер мен қарсыласулар тудыратын олардың  теңсіздігімен, таптық қарама-қайшылықтың  ымырасздығымен түсіндіреді. (Маркс, Энгельс, Ленин).

– Мемлекеттің пайда болуын адам психикасының көріністеріністерімен: бағыну қажеттігімен, еліктеумен, алғышқы қауымдық қоғамның жоғары топтарына тәуелділікті сезінумен, белгілі бір әрекет түрлерінің әділдігін түсіну мен және т.б. байланыстырады. Психологиялық теория өкілдерінің қатарынан Л. Петражицкий мен Г. Тардты атауға болады.

а). Жоғарыда келтірілген  Мемлекеттің пайда болу себептері туралы бірқатар теориялар бар, олардың негізгі позициялар қандай еді?

б). Мемлекет пен құқықтың  пайда болу негізгі теориялары не себептен   көп деп ойлайсыз?

в). Барлық ұлттарда мемлекеттің  пайда болуының жалпы алғы  шарттары қандай деп санайсыз?

Сұрақтарға жауап қайтару  үшін мына әдебиеттерді пайдалануға  болады:

Теория государства и  права: Курс лекций / Под ред. Н.И. Матузова , А.В. Малько. -М., 2001.

Тапсырма:

 «Мемлекеттің пайда  болу туралы теорияларының» анықтамаларын  толтырыңыз.

Мемлекеттің пайда болуы  туралы теориялар:

 

Теологиялық -

Патриархалды -

Шарттық -

Күштеу теориясы

Психологиялық -

Органикалық

Ирригациялық

Материалистік

 

Тақырып 1-2. Мемлекет, құқық  және мемлекеттік  –құқықтық құбылыстар туралы 

 

Нұсқа 1.

Тапсырма.   Портфолио. Мемлекет пайда болуындағы негізгі

Тапсырма.  Кестені толтыру. Мемлекет функциясы.

Мемлекеттің ішкі функциясы	Мемлекеттің сыртқы функциясы

 

Тапсырма:Кестені толтыру. Құқықтық қатынастағы субъектілер

Жеке тұлға (Қоғамның құқылы мүшесі)	Әлеуметтік қоғам	Ұжым (Құқылы тұлға)
		Мемлекеттік	Мемлекеттік емес

Нұсқа2.

Тапсыма:.

1.Мемлекеттің пайда болуының көптеген теориясы бар Мемлекет құру қажеттігін туындатқан жағдайлар туралы мынадай бірнеше айтылған ойлар бар.

– Қоғамдық келісімшарт  нәтижесінде мемлекет пайда болды (Руссо).

– Мемлекет ішкі және (экономиялық  және саясаттық) сыртқы

бір халықтың екінші  халықты  жаулауы) жәбірлеу нәтижесінде пайда   болды    (Дюринг, Гумплович, Кауцкий).

– Мемлекет зат болып  табылады және кластық келеңсіздіктерге келіспейтін

құбылыс (Маркс, Энгельс, Ленин).

– Мемлекет адамдардың ұйымдасқан қоғам арасында , ұжымдық қарым  – 

қатынаста өмір сүрудің психологиялық  қажеттігі нәтижесінде пайда  болған

(Петражицкий).

а) Мемлекеттің пайда болу сұрағына байланысты оқу пособиясын ұсынған автор позициясы қандай?

б). Неге мемлекеттің пайда  болуы туралы теориялар көп?

в). Барлық халықта  мемлекет құрудың қандай жалпы жағдайлары бар ?

Сұрақтарға жауап үшін мынаны пайдаланыңдар:

Мемлекет және құқық теориясы:  Лекция курсы /  Ред. Н.И. Матузова , А.В. Малько. -М., 2001.

Тапсырма.Кестені толтыру. Мемлекеттің құқықтық белгілері.

Құқықтық мемлекеттің  белгілері

Тапсырма3.  Парламент монархиясының белгілерні тізбектеу.

Нұсқа 3

Тапсырма: Кестені толтыру. Құқық белгілері

Құқық белгілері

 

Тапсырма:Дуалистік монархия белгілерін тізбектеу.

Тапсырма: Құқықтық реттеу тәсілдерінің негізгі үш мінездемесін беру.

Нұсқа 4.

Тапсырма: Кестені толтыру. Құқық саласының классификациясы.

Конституциялық құқық
Қапталдама саласы	Материалды сала
	Процессуалды құқық
Арнайы сала
Кешенді сала

Тапсырма:Мемлекетте басқа қоғамдық құбылыстар секілді,оның қатарындағы негізгі және әлеуметтік орнатылуы, ол функцияда пайда болып ,ерекше формаға иеленеді.

а). Мемлекет формасы дегеніміз не?

б). Әр мемлекет формасының қандай үш негізгі элементтері бар?

в). Басқару формасында қандай түсінік бар? Монархиялық және республикалық басқару формаларын қысқаша мінездеңдер.

г).  Беларусь Республикасы неге республикалық басқару формасының аралас типіне жатқызады?

Сұрақтарға жауап үшін мынаны пайдаланыңдар:

 Оспанов К.И.Құқық негіздері:  Оқу пособиясы.- Алматы: Жети Жаргы, 2006.

1. Мемлекет және құқық  теория: Лекций курсы / Под ред. Н.И. Матузова , А.В. Малько. -М., 2001.

Тапсырма:Халықаралық бұқаралық құқық субъектілерін атап өту.

Нұсқа 5.

Тапсырма:.Кестені толтыру. Субъективті құқық және құқық міндеттері арасындағы айырмашылық.

 

Субъективті құқық	Құқық міндеттері

 

Тапсырма:Мемлекеттік құрылым нысаны ретінде қазіргі уақыттағы мемлекет формасын ажыратыныз. Мемлекеттік құрылым формасының түсінігі қандай?

 б).Унитарлы мемлекетті  мемлекеттік құрылымының үш негізгі  формасының бірі ретінде мінездеңдер? 

в). Қазақстан Республикасы мемлекеттік құрылым көз қарасы тұрғысынан қандай мемлекет?

г). Конфедерация және федерация сияқты мемлекеттік құрылымдағы қиын формаларды мінездеңдер?

Сұрақтарға жауап үшін мынаны пайдаланыңдар:

 Оспанов К.И.Құқық негіздері:  Оқу пособиясы.- Алматы: Жети Жаргы, 2006.

2. Мемлекет және құқық теориясы:  Лекция курсы /  Ред. Н.И. Матузова , А.В. Малько. -М., 2001.

Тапсырма:.Кесте толтыру. Құқық мәдениетінің элементі.

 

Құқықтық мәдениет

 

Тақырып № 3. Қазақстан  Республикасының Конституциялық құқығының  негіздері

Нұсқа 1.

Тапсырма: 2007 жылғы 27. мамырдағы Қазақстан Республикасының Конститутциясының 1995 жылғы 30 тамыздағы Конститутциясындағы өзгерістер мен толықтыруларына Портфолио дайындау. .

Тапсырма: Кестені толтырыңыз. Мажортитарлы сайлау тұрі мен пропорцианальды сайлау түрін ажыратыңыз.

 

Мажоритарлы сайлау құрылымы	Пропорциональды сайлау құрылымы

Тапсырма: Кестені тотырыңыз. Конститутциялық құрылым кестесін толтыр. 

 

 

Тапсырма:. Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес, (1-98 баптарына сәйкес,) азаматтар мен мемлекеттің міндеттерін айқындап беріңіз: Мысалы: Әркім Республиканың мемлкеттік рәміздерін құрметтеуге міндетті. (34 бап,11-бөлім, «Адам және азамат»)

 

М І Н Д Е  Т Т Е Р І
Қазақстан Республикасының  азаматы	Мемлекет
1. Қазақстан Республикасын  қорғау. 2. 3. 4. 5. 6. 7.	1. Мемлекеттің тұтас бөлінбейтін  және қол сұғылмайтын аумағына  кез келген сыртқы күштің тікелей  немесе жанама қол сұғушылығына  жол бермеу. (2 бап). 2. 3. 4. 5. 6.

Тапсырма:    Азаматтық қоғамның құрылымы:

1. Қоғамдық  ұйымдар мен бірлестіктер

2. ..........................................................

3...............................................................

4..............................................................

5............................................................

Тапсырма: 3. Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес,  Мемлекеттік биліктің жүйесінің әр қайсысына қысқаша мағлұмат беріңіз.  Мәселен:

 

Парламент:

- Қазақстан Республикасының  заң шығару қызметін жүзеге  асыратын Республиканың ең жоғары  өкілді органы:

- Сенат:

- Мәжіліс:

- Үкімет:

- Тақырып 3. ҚР  Конституциялық құқық негіздері

Нұсқа 1.

Тапсырма: Портфолио. Қоспалар мен өзгерістерді табыңдар. 27.05.2007г. ҚР Конституциясына 30.08.1995г.