Бюджет табыстарының есебі

                   Орал Қаржы – Экономикалық  колледжі. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС 
 

                      
 

                           Тақырыбы; «Бюджет табыстарының                                 

                                                                             есебі»                               
 
 

                                 Орындаған:

                              

                                     Тексерген:  .        
 
 

                                                           

               

                               Орал – 2008                                         

                                                                                                                                                                                                                                                                                       

                          Жоспар.                                    

Кіріспе..................................................................3 

1 бөлім. Кірістер  туралы жалпы түсінік......4-15 

1.1. Кіріс бюджеттік  есептің ең маңызды объектісі

 

1.2. Бюджеттік  құрылым және түсімдерді бюджет  деңгейлері арасында бөлу 

2 бөлім. Табыстар  есебінің мәні,

    ұймдастырылуы ........................................16-22

 

2.1. Кірістердің  түрлері және олардың мәні 

2.2. Кірістер  есебінің ұйымдастырылуы және  кірістер бойынша толтырылатын  құжаттар

 

3 бөлім. Кірістер  есебінің жүргізілуі........23-26 

3.1. Табыстар (кірістер) бойынша жүргізілетін операциялар 

  Қорытынды................................................27 

 Қолданылған әдебиеттер..........................28 

 Қосымша материалдар...................................1- 

                          Кіріспе  

                                               

      Республикалық бюджет әрқашан экономика мен әлеуметтік ораны дамытуға ықпал жасайтын маңызды құралдар мен экономикалық иін болып табылады. Осындай ықпалдар мемлекеттің басқарылуымен берілетін ақша құралдарын қолдану арқылы жүзеге асырылады. Ақша құралдарының түсімдері мен қолданулары айрықша экономикалық форма, яғни бюджеттің кіріс бөлігі жалпы мемлекеттік салық есебінен құралады. Олардың Қазақстан Республикасында 5 түрі бар. Олар: қосымша құн салығы, акциздер, жеке және заңды тұлғалардан алынатын жеке табыс салығы, бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға салынатын салық және жер қойнауын қолданушыларға арналған салықтармен арнайы төлемдер. Республикалық бюджеттен 1997 жылғы барлық кірістер, сондай-ақ кеден төлемдері де «Салықтың түсімдері» деп аталатын категорияға біріктірілді.

       Бюджеттік табыстар Қазақстан  Республикасының заңына сәйкес  мемлекеттік органдардың қарауына  түсетін және Қазақстан Республикасының  субъектілерімен жергілікті басқару кезінде өздеріне жүктелген функцияларды атқаруға арналған ақша қаражаттары.

        Мемлекеттік кірістер арқылы  материалдық базаның атқарылуын  қамтамасыз етілуіне арналған  мемлекеттің меншігіне түсетін  барлық құралдар процестері, яғни  экономикалық жүйе қатыстары  көтерілді.

        Кірістер – кәсіпорынның коммерцияның делдалдық және басқа да мақсатты қызметтердің, сонымен қатар туарлардың және қызметтердің қайта өңделуінің белгілі бір дәреженің қортындысы болып табылады.

        Кірістер, бюджет кредиттерін өтеу, мемлекеттің қаржы активтерін сатудан түсетін түсімдер, сондай-ақ мемлекеттік қарыздар бюджет табыстары болып табылады.

        Кірістер қаражаттармен тығыз  байланысты болатын, күрделі экономикалық  санат (категория) болып табылады. Кірістер – бұл құралдардың шығындарымен байланысты белгілі бір қызметтердің қортындысы болып саналады. Жергілікті салықтар мен түсімдер бюджеттің кіріс көздері болып саналады.

  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

                         

            
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

             1 бөлім Кірістер туралы жалпы түсінік.

          1.1. Кіріс бюджеттік есептің ең маңызды объектісі. 

Кіріс- бюджеттік есептің ең маңызды  объектісі болып табылады. Кіріс  есебінің міндеттері ол; уақытында  кіріп түскен кірістер жөніндегі  ақпараттар беру және бюджеттік кірістер бөлігін бақылау. Сонымен қатар төлем тәртібін сақтау мен бекіту. Себебі, ол  қаржыландырудың басты шығысы болып келеді.

  Республикалық  бюджеттің  кіріс  бөлігінің  мөлшері  бойынша  кіріс  түріне  капиталмен  жасалатын  операциялар  кірісі  жатады. Ол 15,5 % ставкасында төленеді. «Капиталмен жасалған операциялар кірісі» деп  аталатын категория екі түрге бөлінеді: бірінші түріне негізгі капиталдың сатылуы, екінші түріне мемлекеттік қорлардағы тауарлардың сатылуы жатады. 1 класс кірістердің 70%-ін құрайды, ал қалған 30%-і кірістердің 2 кассына жатады.

     Республикалық бюджет кірісінің  басқа маңызды бабы болып 2-ші  категория «салықтық емес төлемдер»  табылады. Олар кіріс құрлымында 10% құрайды. Салықтық емес түсімдер 3 түрге бөлінеді: бірінші түріне іскерлік түсімдер жатады. Олар кірістің шамамен 64%-ын құрайды. Осы кірістердің құрлымында салықтық емес көздер қалыптастырылады. Салықтық емес түсімдердің 2-ші класына әкімшілік төлемдер жатады. Олар шамамен алғанда 7%-ке жуық болып келеді. Мұнда мемлекет бекіткен барлық тәлемдер, сондай ақ комерциялық  емес сатудан түсетін табыстар кіреді. Берілген категорияның соңғы классы-бұл салықтық емес мінездегі кіріс құрамында 29%-ке жуық төленетін салықтық емес түсімдер. Мұнда келіп түсулер бюджеттік қор – табиғатты қорғау қорына келіп түседі. Бұл қор қоршаған ортаны ластағаны үшін төлемдер және Қазақстан Республикасыныңтабиғатын қорғау үшін арналған. Ол заң актілеріне сәйкес штраф санкцияларын төлеуден құралады. Республикалық бюджетке келіп түсетін түсімдеріне кіріс категориясынан бөлек – «Алынған ресми трансферттер» жатады. Ол бюджеттің барлық кірісінен 0,5% түрінде төленеді. Заңға байланысты ресми трансферттер ішкі және сыртқы ресми тансферттер болып бөлінеді. 1997 жылға арналған Республикалық бюджетте олар сыртқы көздер түрінде қсынылған. Барлық кірістнердің республикалық және жергілікті бюджеттері міндетті түрде бырыңғай бюджеттік сыныптама бойынща топтастырылуға тиісті. Бұл сыныптама бірыңғай белгілер бойынша кірістердің жүйелі экономикалық группасынұсынады. Осыған байланысты бюджетте төрт категория қалыптасады. Олар кірістердің түрлері болып табылады. Мысалы бірінші категория- бұл салықтық түсімдер, екінші категория – салықтық емес түсімдер және т.б. Кірістер категориясы немесе түрлері санаттарға бөлінеді. Мысалы бірінші категория келесі санаттарға: жеке табыс салығы; мүлік салығы; тауар, қызмет және жұмысқа салынатын ішкі салық; халықаралық ссудаға байланысты салықтар.

       Жеке және заңды тұлғаларға  арналған жеке табыс салығы  салықтың негізгі түрінің бірі  болып табылады. Жекетабыс салығын төлеушілерге Қазақстан Республикасының азаматтары, шетел мемлекеттерінің және азаматтығы жоқ адамдар жатады. Заңды тұлғаларға резиденттер (Қазақстан Республикасының ұлттық банкісінен басқа)  және жеке тұлғалар жатады.Қазақстан Республикасының территориясында кіріс ретінде еңбекке төленетін төлем есебіненалынған кіріс жиыны табылады. Осы кезде жеке табыс салығы салынатын кірістер құрамына ақшалай және басқа да құралдар кіреді. Олар қызмет етіп жүрген заңмен қаралады.  Жеке және заңды тұлғалардан ұсталынатын жеке табыс салығы бойынша жеңілдіктер салық заңдарында қарастырылады. Жеке табыс салығы бойыншаәкімшілік жағдайлар табыс туралы декларацияны  беру тәртібін,  салықтарды ұстау тәртібін, салық бойынша аванстық төлемдерді бюджетке түсіру тәртібін қарастырады.

         Тауарлар мен көрсеткен қызметтер  үшін алынатын салық ҚҚС-иен  өте тығыз байланысты. Бұл салықтың  түрі басқа салықтарға қарағанда  бюджетке түсетін кірістердің  көбін құрайды, шамамен 20%-ін. Жалпы алғанда бұл салықты ҚҚС-ға жатқызуға болады.

          ҚҚС-ның объектісі болып айналым және импорт табылады, ал төлеушілері болып осы салық бойыншаміндетті түрде есепте тұрған заңды және жеке тұлғалар табылады.  Осы жағдайда айналым мөлшері тауарлардың, жұмыс пен қызметтердің құны бойынша есептеледі.  Белгілі бір тауардың реализациясы бойынша, жұмыстар мен қызметтер, сондай ақ ҚҚС төлеуден босатылған импорт түрлері заң актілерімен қарастырылады. Сонымен қатар республикалық салық жүйесіне кіретін жаңа салық болып  бағалы қағаздармен жасалатын операциялар салығы жатады. Бұл салыққа бағалы қағаздарды  сатып алу – сату бойынша операциялар мен эмиссияны жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар жатады.  Бағалы қағаздарға акциялар, облигациялар, вексельдер және т.б. жатады.

          Республикалық салық жүйесіне  кіретін бюджетке келіп түсетін салықтың басқа түрлеріне жер қойнауын пайдаланушыларға салынатын салық жатады. Жер қойнауын пайдаланушыларға салынатын салық арнайы төлемдер мен салықтар түрлері мен мөлшері негізінде жүзеге асады. Салықтың түрлері мен мөлшері сәйкесті келісім шартта жер қойнауын пайдаланушылар мен  Қазақстан Республикасының Үкімет органы арасында құрастырылады. Жер қойнауын пайдаланушылар бонустар, рояльти және еңбекақыдан ұсталынатын салықтар кіретін арнайы төлемдермен, салықтармен есеп шығаруда  жүзеге асырады.

        Бонустар - жер қойнауын  пайдалануға  арналған келісім шартқа белгілінген  тәртіп пен мөлшерін ақшалай  түрде төлейтін жер қойнауын  пайдаланушылардың төлемдері. Бонустар  мен тояльтидан басқа жер қойнауын  пайдаланушылар еңбекақыдан салықты төлейді. Осы салықты төлеудің объектісі болып жер қойнауын пайдаланушылардың таза табысының сомасы табылады. Пайданың ішкі нормасын анықтау Қазақстан Республикасының Үкіметі тарапынан бекітіледі. Еңбекақыдан ұсталынатын салық ставкасы  таза табысқа % түрінде белгіленеді.  
 
 

                            
 
 
 
 
 
 
 

 

   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

  1.2 .Бюджет құрлымы және түсімдерді бюджет деңгейлері

                                         арасында бөлу.  

        Кірісте, бюджет кредиттерін өтеу, мемлекеттің қаржы активтерін  сатудан түсетін түсімдер, сондай ақ мемлекеттік қарыздар бюджеттің табыстары (түсімдері) болып табылады.

        Жалпы бюджет құрлымы мынадай  бөлімдерден тұрады:

  1. Кірістер:

А) салықтық түсімдер;

Б) салықтық емес түсімдер;

В) негізгі капиталды сатудан түскен түсімдер;

Г) ресми трансферттер түсімдері;

  2. Шығындар:

  3. Операциялық сальдо

  4  Таза бюджеттік кредит беру:

А) бюджеттік  кредиттер;

Б) бюджеттік  кредиттерді өтеу

  5. Қаржы активтерімен жасалатын операциялар бойынша сальдо:

А) қаржы  активтерін сатып алу

Б) мемлекеттік  қаржы активтерін сатудан түсетін  түсімдер

  6. Бюджет тапшылығы:

  7. Бюджет тапшылығын қаржыландыру:

А) қарыздар түсімі

Б) қарыздарды өтеу

В) бюджет қаражаты қалдықтарының қозғалысы.