Электронды маркетинг

 

4.  кестесі. Қызмет мінездемесіне ақпараттық технологияның әсері.

 

Өзінің көлеміне қарай В2В сеторы В2С секторына кішкене ұқсайды, сондықтан екі сектордың біреуін қарастыратын боламыз. Электронды нарықта В2В секторы жай ғана пайдаланушылар құндылығын құрайды. Нарыққа керекті ақпаратпен қамтамасыз етеді, сатып алушылар мен сатушыларды біріктіре отырып, бизнес - жоспарын жылдамдатып, тапсырыстың орындалуына шығынның аз кетуін қамтамасыз етеді.

Бүкіл электронды нарықтағы  В2В секторын келесі күйде сегменттеуге болады :

• көлденең нарықты В2В қызметтерді және технологияларды қамтамасыз етеді, сомада қолданылады
• тік нарықты В2В ішкі саладағы ақаулықтарды шешуге көмектеседі.

 

Егер компания өнімдері әртүрлі сапада қолданылса, онда оларды көлденең электронды В2В нарығында сатуға болады. Егер компания өнімдері өте мамандырылған болса және оларды нақты бір салада ғана қолданса, онда ол тік электронды В2В нарығында сатылады.

Қорыта келе, электронды нарық құрылымы қатысушылардың бір-бірімен ара-қатынасының формасы, күнделікті пайда табу жолы дами түседі және жетілдіріледі.

2.4.Электронды  маркетингтегі мәлімет базасы 

 

Кез келген ақпараттық жүйеде функционалданған іздеу, жинақ, сенімді  сақтау, мәліметтердің сұрыпталуы және олардың өңделуі жатыр. Сақталынған мәліметтер ақпараттық жүйенің ядросы болып табылады. Мәліметтерді тиімді басқарылуы үшін, үлкен көлемде ақпараттық жүйе әдейі құрылымда ұйымдастырылған, яғни оны мәлімет базасы деп атайды. Электронды маркетинг жүйесінде ең маңызды МБ-н пайдалану аймағына келесілер жатады:

• корпоративтік ақпараттық жүйе
• электронды каталог
• рұқсаттама жүйесі және каталог
• іздеу жүйелері
• электронды магазиндер
• сайтқа кірушілердің статистикалық жүйесі

 

Элетронды кезкелген бір типті ақпаратты қамтуы мүмкін, мысалы: тауарлар каталогын ұсыну немесе қызметтер, дүкендерді және т.б. Көбінесе каталогтар Web – сайтта ұсынылған ұқсас мәлімет базасымен байланысқан. Пайдаланушы керекті тауарын таңдау барысында сервер каталогындағы мәліметтер базасына автоматты түрде іздеу жүргізіледі.

Электронды  картотека. Мұнда стып алушылар, тұтынушылар, агенттер, қызметкерлер жайында мағлұматтар жиналған. Пайдаланушының сайтқа тіркелу барысында, нақты форманы толтыру кезінде формадағы мәліметтер, тұрақты клиент серверіндегі мәлімет базасына жіберіледі. Мұндай база еш тәуелсіздіксіз кезкелген сайтқа немесе өндірісте пайдалануы мүмкін.

Кейде мұндай картотеканы  құру барысында авторизация жүйесі пайдалынылады, ол өз кезегінде пайдалнушы тіркелу барысында өзі жайлы мәліметтерді өзгерте алады.

Интернеттің өте кең  танымал іздеу жүйелері сақтауды ұйымдастыру мен интернет – қорды жылдам табуға мәліметтер базасын қолданады. Қазіргі таңда көптеген ұйымдар қолданушыға қажетті ақпаратты табу үшін өздерінің сайттарына сұранысты кілттік өріс механизмі бойынша ұйымдастырады. Электронды магазинде тауарлар, сатылымдар, сайтқа кірушілер бойынша ақпарат міне осы мәліметтер базасында сақталады. Мұндай магазиндердің мәліметтер базасының негізгі объектілері болып тауар және қызмет каталогы, сатып алушылардың картотекасы, тапсырыс және жеткізу. Сайттың танымалдығы мен қызықтырулығының анализі құралы пайдаланушылардың сайттың әртүрлі ресурстарымен жұмысы бойынша алынған статистикалық жиын болып табылады. Статистикалық базаның бар болуы бағалаудың жылдам және сенімді болуына мүмкіндік береді.

Электронды бизнестің шынайы жағдайында қарастырылған мәлімет база категорияларының бәрі немесе тек біреуі ғана болуы мүмкін. Көптеген үлкен және орта компаниялардың әдетте бірлескен жүйе мен интеграцияланған мәліметтер базасы бар. Сауда барысында мұндай компаниялар бірлескен мәліметтер базасынан алынған ақпаратты интернет – аудиторияларына тиісті бірлескен Web – порталдарды құрады. Мұнда іздеу жүйесі мен сайтқа кірушілерді тіркеу формалары бар. Мұндай жағдайда on-line тәртібінде кірушілер, сатылымдар мен келісімдер жайлы ақпарат арнайы мәліметтер базасына орналасуы мүмкін немесе кәсіпорынның мәліметтер базасына интеграцияланады. Кіші компаниялар тауар каталогы мен статистикалық анализбен шектелуі мүмкін.

Осыған байланысты мәліметтер базасы кәсіпорынның және маркетинг бөлімінің толыққанды және сапалы жұмыспен қамтамасыздандыратын орталықтанған буыны .

Элетронды сауданы  ұйымдастыру технологиясы. Элекронды сауданы ұйымдастырудың негізгі міндеті ол сауда айналымының қауіпсіздігі, соның ішінде төлем қауіпсіздігі. Төлем жүйесінің іске асунының негізі болып интернет каналдарындағы қауіпсіздікті ұйымдастыру болып табылады. Бұл процессте шифрлау, сандық жазба және сертификаттар негізгілері болып табылады.

Шифрлау. Бұл технология жай текстті арнайы шифр кілтісіз оқи алмайтын түрге айналдырады. Қазіргі таңда өте кең тараған шифрлеу стандарттары болып DES, үштік DES, IDEA және RC-4 . бұл стандарттардың алгоритмдік тілдері өте құрылымды болып келеді, сондықтан арнайы мамандар ған айналысу қажет.

Сандық жазба. Бизнесте өте қажет идентификатор болып қолданушының қолы, жазбасы болп табылады. Электронды нарықта дәстүрлі қолдың эквиваленті – сандық жазба болады. Бұл жазба арқылы кезкелген даудамайда соттың алдында тауар сатылымы нақты осы пайдаланушымен жасалғаның дәлелдеуге болады.

Сертификат. Электронды саудада қатысушының сенімділігін тексеруді сандық сертификаттау технологиясымен жүзеге асады. Сандық сертификат қатысушының куәләндіретін ұйымға тәуелсіз кілтің ұсынады. Қазіргі таңда сертификаттың қайнар көзі болып VeriSign компаниясы болып табылады, алайда басқа да сертификаттау жүйелері бар, мысалы: World Registry, Cyber Trust және Entrust.

Бүгінгі таңда төлем  жүйелері оннан асады. Олардың әр түрлілігіне қарамастан төрт негізгі  топқа бөлуге болады:

• мәліметтерді беру қауіпсіздігін қамтамасыздандыратын байланыс протоколы;
• пластикалық карта негізіндегі жүйе;
• смарт-карт негізіндегі төлем жүйесі;
• электронды төлем жүйесі;

 

Интернеттегі өте қарапайым  және алғашқы төлем түрі болып  ашық мәтінмен алмасу болып табылады.Бұны төлем жүйесі деп айта алмаймыз.Бұл әдіс негізінде сатып алушы жай несиелік картасы туралы ақпарат береді.

Төлем жүйесіндегі жетекші  орынды несиелік картаны қголдану болып  табылады.Бүгінгі таңда интернетте транзакцияның көбі осы түрді  қолданады.

Қорытынды

Бүгінгі таңда Қазақстанда  электрондық коммерция өте төмен деңгейде. Сондықтан Қазақстандық электронда маркетинг қолданушыларының негізгі мәселесі болып,элекетронды коммерцияның өзі дамитын және өзі ұйымдастыратын жағдайдағы процестерді қамтамасыздандыру қажет. Бұл ғылыми жұмыстың негізгі мақсаты осы электронды сауда саттықтты интернет желісінде дамыту. Яғни болашақта егер бұл процесс өзінің даму деңгеіне жетіп жатса,онда бұл іс өте ыңғайлы және өте тиімді болып табылады.

Қорыта келгенде бұл  жұмыстың мақсаты электронды сауда алдаңын заманға сай ұйымдастыру және оны пайдаланушыларға пайдалы етіп ұйымдастыру болып табылады.