Электронды маркетинг

 

Жоспар

 

Кіріспе

 

I бөлім

Электронды бизнестің  перспективалық даму тарихы және негізгі           түсініктері

 

Ι Ι Негізгі бөлім

1. Электронды нарықта маркетинг қызметінің алатын орны
2. Интернет желісіндегі қызмет және тауардың электронды форматы
3. Нарық қатынасушылардың өзара қатынасу формасы, элетронды сауда алаңы
4. Электронды маркетингтегі мәлімет базасы

 

Ι Ι Ι бөлім

 

Қорытынды

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе

 

1. Электронды бизнестің перспективалық даму тарихы және негізгі            түсініктері 

 

Электронды нарық түсінігі өте кең таралғанмен әлі көп елдердің нарығында қолдана бермейді. Компанияның электронды нарыққа шығу мақсаты өте күрделі құбылыс. Мықты ұйымдастырылған маркетинг қызметі жоғарғы жетістіктерге жетеді, дегенменде электронды маркетинг өзінің әрбір элементтерінде түрлі спецификалық ерекшеліктер бар. Электронды нарықтың тарихта пайда болуы 1960 жылдың аяғы кезінде басталды, АҚШ-ң Қорғаныс Министр бөлімшесі әскери компьютерлік ведомості құрған кезден бастап қызмет етуде. Соған орай ARPANET деген атауға ие болды. Мұндай жүйенің пайдалы екенін ғалымдар тез арада аналогиялық желі яғни ақпарат алмасу үшін ұйымдастырды. Кейінірек, жаңа локальді желі, бір-бірімен байланыстыратын желілерді ойлап тапты. ХХ ғасырдың 80 жылдарының аяғында «Интернет» терминін «Сеть сетей» мағынасында түсіне бастады. Бұрынғы кездерде ақпараттық технология бизнес саласында маңызды роль атқармаған. Шын мәнінде жаңа мыңжылдыққа өту барысында және электронды бизнестің дамуы ақпараттық технология саласынан бөлініп, қол жеткізуге болмайды.

АҚШ-та электронды бизнес ең қуатты салаға айналды. Pricewaterhouse Coopers компаниясының жылдық болжауы бойынша , бір-екі жылдан кейін барлық бизнес-процестер, тек қана Интернет арқылы, яғни WEB –сервис көмегі арқылы іс-жүргізуге болады.

PWC компаниясы аналитактерінің ойларынша, жақын арада әрбір компания өздерінің бизнес саласындағы қолданатын программалық қамтамасыздандыруын өзгертеді, бұл өзгерістердің барлығы Интернет бизнестік процестің негіз болуына алып келеді.

Дегенменде, бұл іске үлкен күш жұмсау қажет, себебі, Интернеттен мұндай алынған өнімнің сенімді және қауіпсіз болуына қол жеткізу. Интернет ортасында сауда саттықпен айналысу мүмкіншілігі бізге оны ғаламдық электронды базар ретінде қарастыруға мүмкіншілік береді. Бүгінігі таңда ол әлі жас, бірақ оның айналым жүйесі таңқалдырады. Бірнеше мысал келтірейік:

• 1998 жылы Техас университетінің ғалымдарының жүргізген зерттеулері бойынша өткен жылы америка компаниялары дүние жүзілік жүйе құрылғылары арқылы тауарларды сату мен қызмет көрсету бойынша 301 млрд дол. табыс алған. Оның ішінде Интернет-Экономика құрамындағы 3000 компания 102 млрд дол. электронды саудадан алынған
• IDC компаниясының 1998 жылғы мәліметтері бойынша Батыс Европадағы электронды саудадан жалпы табыс 5,6 млрд дол. құраған
• Forrester Research фирма аналитиктері айтуынша 2003 жылы компаниялар арасындағы дүние жүзілік онлайн сауда-саттық көлемі 3,2 трлн дол. құрады
• 2003 АҚШ-та жалпы тауар айналымнының 9 % электронды сауда құрады
• Intel Web- сайт арқылы ай сайын сауда көлемі 1млрд дол. жетеді
• Cisco компаниясы сауданың 73 % осы WEB- сайт арқылы іске асады.

 

Осы келтірілген жаңалықтардың бәрі азғана жылдың ішінде көптеген компаниялардың комерциялық қызметі болып қалыптасқан электронды сауданың деңгейінің жоғары екенін көрсетеді.

Электронды маркетинг  – электронды бизнестің элементі сияқты, маркетинг қызметінің оптимальды шешімдерін шешу үшін қолданады. Электронды маркетинг саласында ең маңызды рөлді Интернет желісі атқарады, экономикалық парагдиманы ауыстыру үшін технологиялық катализатор болып табылады. Электронды маркетинг – бұл электронды нарық саласындағы субъекттік маркетингттік қызмет. Электронды маркетинг тәжірибе жүзінде пайдаланушылардың бағалы өнім алуын қамтамасыз етеді, өнім алушыларды қанағаттандыратындай сапалы өнім ұсынады. “Электронды маркетинг” курсы қолданылатын технологияның бизнес талабы бойынша жауап беретін құрылымы ретінде факт болып қалыптасады. Бұған қосымша мынадай дисциплина бар: маркетинг негізі, ақпараттық технология.

Электронды нарықтағы  маркетингтті анықтамас бұрын, ең алдымен электронды бизнес сөзінің мағынасын түсіну, және қазіргі таңдағы алатын орнын анықтау қажет.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΙΙ Негізгі бөлім

 

1. Электронды нарықта маркетинг қызметінің алатын орны

 

Электронды нарықтағы  мүмкіндікті тиімді пайдалану үшін, компанияның нарыққа шығу үшін шешкен шешімі. Осының барлығы маркетинг қызметі саласындағы түрлі болатын қызметтерге дайын болуы керек. Зерттеудің нәтижесі бойынша, компанияның интернеттегі маркетингттік қызметін тиімді пайдалану келесі факторларға қатысты:

• Бизнес-процестің «Қысу»- процеске дайындық, клиенттердің сұранысы бойынша жылдамдықты арттыру ;
• Үлкен көлемді әріптестермен жұмыс жасау ;
• Жеке қызмет көрсетуге көшу ;
• «Иілгіштік» – электронды бизнес «иілгіш» болмаса,онда ол табысты болмайды

 

Бизнес-просецті «Қысу».

Істің шұғыл түрде болуын, яғни сатып алушының сұранысының электронды бизнестегі өнімді анықтайды. Электронды нарық, каталог және сауда жүйесі, сонымен қатар Интернеттегі іздеу жұмыстарының жаңа ортаны құруы, яғни тапсырыс беру кезінде және оның уақыты бойынша есептелінеді. Электронды бизнесте компания артық іс-әрекеттерден арылуға және WEB- жобалауының ұйымды қызмет етуін қадағалайды. Интернеттегі бизнес – бұл нақты өмірдегі бизнес, 24 сағат бойы және 7 күн қызмет етеді. Дегенмен, пайдаланушыға тек бір кнопканы басса болғаны, ол өзіне керекті өнімді және басқа қызмет түрлерін ала алады, бұл үшін өндіріс тез қызмет көрсету керек.

Электронды бизнесте компания жаңама ойлап, өздерінің бәсекелестік күресінде өздерінің жаңа бағыттарын көрсету қажет.

 

 

Үлкен көлемді әріптестермен үйлесімді жұмыс жасау.

 Элетронды бизнес комплексті қарым-қатынас сүйемелдеу қажет . Компанияның өзара қатынасы ілгері түрде жүзеге асырылады, соған сәйкес нақты кезеңге қарай жаңа үйлесімді форма түрі қалыптасады. Ұйым бірге жұмыс істейді, әзірге бұл өте қажет, одан кейін бөлініп кетеді. Электронды нарық ілгерімді делдалдық үшін талаптар ұсынады, оптималды шешім қабылдауға ықпал етеді. Бәсекелестік өскен сайын, өндірістерді тиімді жұмыс жасауға біріктіреді.

Жеке жұмыс  жеке нарықпен.

Электронды бизнестен ерекше айырмашылығы болып, сатып алушының қанағаттануы мен зейіні. Электронды нарыққа шыққан компания ең маңыздысы бұл жерде өнім емес қызмет көрсету екенін түсіну керек. Сатып алушы және пайдаланушыға, әріптестерге және қызметшілерге арнайы қызмет талап етіледі, және электронды бизнес өндірісі клиенттерге жақсы қызмет көрсетуге тырысады, соған орай «нарықта жеке клиент» құрады.

Иілгіштік.

Егер электронды бизнес иілімді болмаса, онда ол ұтымды болмайды. Компания маркетинг қызметінің тиімді болуын түсіну үшін электронды бизнестің пайдаланушыларының қосымша құндылығын түсіну қажет. Электронды нарықтағы қызмет көрсету, нақты физикалық нарықтан ешқандай айырмашылығы жоқ: ең алдымен сатып алушыға не қажет екенін білу қажет, соған орай бәсекелестерге қарағанда жақсырақ ұсыну қажет.

Электронды маркетинг  пайдаланушылардың құндылығына  түрлі бағытта әсер ету мүмкін:

• өнім бағасын түсіру, пайдаланушылар үшін тапсырма шығынбағасын түсіру, кейбір функцияларды пайдаланушыларының өздерінің атқаруы және т.б.
• өнімді табу арқылы пайданы ұлғайту, жекеше тапсырыс беру көмегімен өнімнің сипаттамасына бейімделу және клиентке нақты керек екенін, сатып алуға қолайлы жағдай жасау, өнімге сұраныс кездегі өзін-өзі қызмет көрсету және тапсырыстың қадағалануы, түрлі өнімдерді бір орынан табу.

 

Қорыта келгенде электронды нарықтың негізгі сипаттамасы және ондағы жүріп жатқан құбылыстар бойынша электронды маркетинг саласы бойынша пайдаланушыларды қанағаттандыратындай келесі модельді ұсынуға болады.(сурет 1.1) Пайдаланушылардың қанағаттанарлығы электронды нарықтағы пайдаланушы интерфейсті технологиясына байланысты (оның қауіпсіздігі, сенімділігі, тез қызмет көрсетуі, мазмұн сапасы, төлеу жүйесінің сенімділігі және қауіпсіздігі), сондай-ақ маркетинг аспектілерінің интерфейсі (баға құрылымын стратегиялық пайдаланылуының тартымдылығы, қызмет көрсетудің сапасы, логистикалық сүйеу сенімділігі).

 

Сурет 1.1 Электронды маркетинг  құрамының сапасы бойынша пайдаланушылардың  қанағаттанарлық моделі

 

Электронды нарықтың бір бөлігін дәстүрлі сатушылар алады. Олар Интернетті өздерінің жаңа тауарлармен пайдаланушыларға ұсыну үшін қолданады, маркетингтік зерттеу жүргізу, маркетингтік коммуникацияның жүзеге асуы, қорытынды және ұсыныстың төлемі.

Алайда Интернет, нарық  сияқты өзінің ерекше тауары бар, ол – электронды деп аталады, сандық және ақпараттық. Сол тауардың сатылуына және жетілуіне, нарықтағы ерекше мәліметтік процес қолданылады.

 

2.  Интернет желісіндегі қызмет және тауардың электронды форматы

 

Электронды тауарға  ең алдымен ақпарат енгізіледі, сандық формат түрінде Интернет желісі арқылы жіберуге болады және онымен бірге қосылған ақпараттық жүйе. Алайда, физикалық өнім сандық форматта да болуы мүмкін. Сандық форматта қызметтер ұсынылады. Мысалы: егер сіз Amazon.com-ның тұрақты клиенті болсаңыз, арнайы терезеде сізге жаңа ұсыныстар және сізді қызықтыратын мәліметтер облысы ұсынылады. Электронды тауардың көп түрлілігінің шексіздігіне қарамастан олардың барлығы ұқсас сызықтарға ие, ерекше типті тауар ретінде айтуға болады. Оларды 3 категорияға бөлуге болады :

 

1. Ақпараттық және ойын-сауық өнімдері.
• СМИ
• өнім туралы ақпарат; ерекшелігі, құрылымы,агенттердің дайындайтын сауда материалдары
• графикалық материалдар, суреттер, күнтізбелер, карталар
• аудиоматериалдар: музыкалық жазба, сұхбат алу
• видеоматериалдар: кинофильмдер, теледидарлық программалар

 

2. Символдар, тұжырымдамалар, жетондар.

• билеттер және купондарға, авиабилеттерге тапсырыс беру, қонақ үйдегі орын, концерттерге билеттер, спорттық мейрамдар
• қаржылық сертификат : чектар, электронды жүйе бойынша төлем, кредиттік карточкалар

     

      3. Процесстер және қызметтер.

• арнайы формалар және мемлекеттік органдардың төлеу квитанциялары
• электронды жіберу : хат, факс, телефон қоныраулары
• бизнес-процесстер, пайдаланушылардың баға құрылымын құру: тапсырыстар, бухгалтерлік желілеу,контрактылар
• аукционды және электронды нарық
• арақашықтық оқыту, медициналық және басқа да интерактивті қызмет көрсету
• интерактивті ойын-сауық түрлері

 

Көптеген электронды тауарлардың қазіргі нарықта  ақпараттары бар. Мұндай тауар түрлері ерекше сапаға ие.

 

Электронды өнім түрлері. Сандық өнімдер алуан түрлі, олар мәтіндік файл, мәлімет, графика, видео, аудио. Сандық өнімдердің классикалық бірнеше варианттары бар:

Бірінші критерий: жіберу әдісінің класификациясы болып табылады. Өнімдер жеткізілген және интерактивті болып бөлінеді. Мұндай классификациялық түрде барлық өнімдер пайдаланушылармен екі жақты байланысты қарастырады, байқаусызда интерактивті жіберілуі мүмкін, кинофильмдердің талап бойынша интерактивті өнім болмауы мүмкін, дегенмен тауардың біреуі стандартты болып жеткізіледі.

Екінші критерий: уақытқа байланысты классификация. Өнімдер уақытқа  байланысты өз құндылығын тез жоғалтады. Мұндай өнімдерге жаңалықтар, биржа  қорындағы баға кесу әрекеті және басқа шешім қабылдауға арналған ақпарат түрлері. Кейде уақытқа байланысты жасандылық қолданылады, күндегі сұраныстағы тауарды ұзақ уақытқа созу үшін. Іздеу нәтижесінде анықталған ақпарат тұрақты пайдаланушыны қанағаттандырады және сол пайдаланушы үшін ғана құнын жоғалтады. Ал басқа пайдаланушылар үшін ақпарат бұрынғы күйінде ұсынылады.

Үшінші критерий: пайдаланудың күшейу классификациясы жатады. Бір рет пайдаланылатын өнімдер күнделікті сұраныстағы тауармен салыстырылады, ал бірнеше рет пайдаланылатын – ұзақ пайдаланатын тауарлармен . Мысалы: бір рет пайдалынатын тауар іздеу нәтиже қызметін атқару мүмкін. Ал өнімдік программалар бірнеше рет пайдаланылатын тауарларға қатысты.

Ал келесі критерий: операциялық  пайдалану классификациясы, бұл  программалық өнім немесе құжат болып табылады ма. Бұл маңызды ерекшелеу, себебі өндіруші өнімге оны программаға айналдыра отырып бақылау алуы мүмкін. Қазіргі программалар бірнеше рет пайдаланылатын өнімге айналуда, мысалы: музыкалық жазбалар.