Автокардың жүк көтеру механизмін жобалау және есептеу

 
 
 

 
 
 

 

     3.2 Трансмиссияның негiзгi параметрлерiнiң анықтауы

 

     Трансмиссиядағы (бұрау моментi және айналу жиiлiгi) қозғаушының  демалыс тарту - шапшаң параметрлерiнiң  өрнектеуi iске асады бас берiлу және берiлулердi өзгерiстiң қорабы көмегiмен.

     Бас берiлудi берiлiс қатынасы формула  бойынша (берiлiс қорабының берiлiс  қатынасы) бiрiншi берiлуде жүкшiнiң максимал қозғалыс жылдамдығының қамтамасыз етуiнен сүйене есеп айырысады:

, (35) 
 
мұндағы - иiндi белдiгiнiң максимал айналу жиiлiгi қабылданған сыртқы шапшаң мiнездеменiң құрастыруында;( =2800 об/мин) 
 
- (аналогпен сәйкес қабылданады) бастаушы доңғалақтардың радиусы.

 

Шиналардың таңдауы

 

Шиналардың таңдауы  үшiн жүкшiнiң бiр доңғалақ келетiн  жүктеменi анықтауы керек. 4 х2 артқы  өске доңғалақты формуласы бар жүкшiлерiнде 25-30% шақты жүктеме жүктеменiң  толық қолдануында дәл келедi. Бұл жүкшiлердiң алдыңғы өстерiне әрбiрi артқы доңғалақтың шинаға қарағанда үлкен таразының жүктемесiн  тарттыратын төрт шина әдетте құрастырады, сондықтан таңдау бiр алдыңғы  доңғалақ келетiн таразының жүктемесi бойынша өндiрiп алады.

 

Бiр доңғалаққа жүктеме формула бойынша анықталады:

 
 

, (36) 
мұндағы - доңғалақтардың алдыңғы өстерiне сан, =4 
 
- жүкшiнiң толық салмағы

 
 (37) 
мұндағы - тапсырма бойынша жүктi салмақ(46060Н) 
 
, , - сәйкесiнше көтерудi цилиндрдiң плунжерiмен сырғымалы рамалары және роликтермен және сыртқы рамалармен траверстерi айырлары бар сәйкесiнше көтергiш күйме салмақ; =6468Н, =3175,2Н, =3492,764Н 
 
- асынған жүкшiнiң толық салмағы,(аналог бойынша  =56840Н) 
 
 
 
Орташа жүктеме бойынша  [2 ] анықтама бойынша түрдiң пневматикалық шиналарын теремiз:

 
 

номиналды 535 ммнiң  сыртқы диаметрi;

 

кескiннiң енi жүктемесiз 200 ммнан аспайтын;

 

номиналды 247 ммнiң статикалық радиусы;

 

25, 0 кНнiң шинасына жүктеме;

 

Резеңке материалы

 

0, 9 МПа iшкi қысым

 
 

 
Берiлулер және олардың берiлiс санының саны жамылғы тап қалған күйiнде қоймалық бөлмелердегi көтерулерiн жеңуге жүкшiнiң қабiлеттiлiгi, тез таратып жiберуi және қойылған жылдамдығы бар қозғалыстарға анықтайды. Берiлiс қорабының берiлiс сандарының анықтауы бiрiншi берiлудi берiлiс санның есептеуiнен бастайды. Ол үшiн жүкшiнiң орналастырылған қозғалысының күш беретiн баланстары теңдеудi пайдаланады:

 
 

 (38) 
мұндағы - айналмалы массалардың есепке алуын коэффициент; 
 
j 
- жүкшiнiң iлгерлемелi үдеуi0,15-0,25 м²/с. 
 
- жолы бар доңғалақтардың iлiнiс коэффициентi тапсырма жол төсемiнiң сапасынан тәуелдi болады ( =0,89). 
 (39) 
мұндағы а – айналмалы массалардың есепке алуын коэффициент [1 ] ұсынысқа сәйкес қабылдаймыз; = 0, 04; 
 - берiлiс қорабының берiлiс саны қозғалыс кезде бастады. Ол осы мән өйткенi белгiсiз диапазоннан жуықтап қабылдаймыз 3,5-5; =4 
 
 
 
 
 
Егер автокөлiктi салмаққа максимал тарту күшiнiң қатынасы болады тең немесе бұл коэффициент көбiрек болса, жиынтық кедергi өте алады, яғни.

 (40) 
мұндағы - максимал бұрау моментi  
 
- Трансмиссияның ПӘКi =0,85 
 
Мүмкiн тек қана дамытылатын тарту күштiң жанында жолы бар доңғалақтардың iлiнiс күшiне әлi жетуге жеткiлiксiз болатын шамаға дейiн бiрiншi берiлудi берiлiс санның үлкеюi, өйткенi.

 
 

 (41) 
мұндағы  - жүкшiнiң тiркейтiн салмағы, кг; 
 
(41 ) теңдiктерден аламыз: 
 (42) 
 
 
Жүгi бар жүкшiнiң салмағынан 55-65%-шi тең болдың алдыңғы жетектi жүкшiсiнiң тiркейтiн салмағы.

 

 
 
(40 ) формула бойынша алған азырағының берiлiс саны өйткенi нақтылы, онда бастаушы доңғалақ келетiн салмақтың үлкеюiн мүмкiндiк тексеру керек.

 
Демек, 25, 0 кНнiң мүмкiн жүктемесi бар шинасы өйткенi шиналардың таңдауында алған, орташа жүктемесi жүкшiнiң толық  салмағынан келетiн бастаушы доңғалақтарға  салмағы 85%ке дейiн үлкейтуге болады.

 

Алдыңғы жетектi жүкшiнiң сонда тiркейтiн салмағы  тең бол болады:

 
 

 
 
 
Шарт өйткенi орындалмайды түрдiң [2 ] анықтамасы бойынша пневматикалық  шиналарды таңдаймыз:7.00-12

номиналды 660 ммнiң  сыртқы диаметрi;

 

кескiннiң енi жүктемесiз 192 ммнан аспайтын;

 

номиналды 305 ммнiң статикалық радиусы;

 

27, 6 кНнiң шинасына жүктеме;

 

Резеңке материалы

 

0, 8 МПа iшкi қысым

 

(40 ) формуланы қайта есептеймiз, =0нiң статикалық радиус есепке алумен (42 ) 305 молар және жүгi бар жүкшiнiң салмағынан 95%-шi тең болдың алдыңғы жетектi жүкшiсiнiң тiркейтiн салмағы.

 
 

 
 
 
 
 

 
Келетiн алдыңғы доңғалақтарға, (40 ) формулалар бойынша (42 ) және нақтылы  берiлiс сандардың теңдiк қамтамасыз ететiн шектердегi салмағы мүмкiн  емес өйткенi үлкейту, яғни =5, 5, онда бiрiншi берiлудi берiлiс санның (42 ) формула  бойынша алған мәнiн қабылдаймыз

Автокөлiктiң экономикалық қасиеттерi де, тарту да берiлiс қорабының аралық берiлiс сандарының таңдауларынан тәуелдi болады. Аралық берiлулердiң берiлiс сандарының таңдауының ең оңай әдiстерiнiң бiрi негiзiне өте толық қолдану қозғаушының қуаттылықтары жүкшiнiң таратып жiберуiнде бiрiншi және жоғарғы берiлумен аяқтай қойған әдiс болып табылады. Таратып жiберудiң берiлулерi баспалдақсыз қорап болған жағдайда қозғаушының иiндi белдiгiнiң айналу жиiлiгi өзгертпей өндiрiп алуға болады. Айналу жиiлiгiнде осы жағдайда максимал қозғаушының қуаттылығын таратып жiберудi процессте қолдана және үдеудi осы автокөлiк үшiн бұл барынша болуы мүмкiн нәтижеде ала жұмыс iстеуге болады.. Иiндi белдiктiң айналуын кейбiр жиiлiк ауқымында жұмыс iстеу мiндеттi барлық берiлулерде қуаттар, қозғаушының ең жақсы қолдануы үшiн сатылы берiлiс қорабының жанында жұмыс iстеу мiндеттi.

 

Мысалы, егер берiлiстi ауыстырып қосуды процесстегi жылдамдықтың құлауымен менсiнбесе, онда әрдайым жүкшiнiң таратып жiберудiң соңында яғни екiншi берiлуде таратып жiберудi бастайтын жылдамдық тең бiрiншi берiлуде ауыстырып қосуды моменттiң алдында тең жеткен қозғалыс жылдамдығы берiлiстi ауыстырып қосуда.

 
 

 
 
 (43) 
следовательно: 
, 
 
немесе 
 
 (44) 
(44 ) теңдiктерден берiлiс санның қозғаушының қуаттылығының ең жақсы қолдануы үшiн qдың бөлiмi бар геометриялық прогрессияның заңына бағынуы керек болатынын шығады.

 

Бiрiншi және жоғарғы берiлулердiң белгiлi берiлiс сандары алдын ала есептеуден. (44 ) теңдiкпен, баспалдақтардың кез келген саны бар берiлiс қорабы үшiн аралық берiлулердi берiлiс санды табуға болуға пайдалана отырып.

 

Кез келген берiлудi берiлiс санның берiлулердiң баспалдақтарымен n анықтауға боладыдан формулағана дейiн берiлiс қорабы үшiн.

 
 

 (45) 
мұндағы : k-беріліс номері ; 
 
n - баспалдақтардың саны, берiлу қанағаттандырмайтын алмағанда артқы. n =5 
 
 
 
 
 
 
 
Артқы жүрiс әдетте берiлiс саны бар қабылданады

 
 
 
 
 
3.3 Жүкшiнiң динамикалық тарту мiнездемесiнiң есептеуi

 

     Автокөлiкке  жүкшiнiң динамикалық сипаттамаларын бағалар үшiн сол сияқты динамикалық  мәнбiрлер көрсеткiштi пайдаланады. Берiлген шама жүкшiнiң жатқызылған толық массасына дамытылатын жүкшiсiн тартуын күшiнiң қатынасы болады:

 
 

 (46) 
мұндағы – жүкшiнiң толық массасы;(116035,964Н) 
 
Жүкшiнiң динамикалық сипаттамасын құрастыруды тiзбек:

 

(33 ) формула бойынша  мәндердiң әрқайсыларының оған  сәйкес қозғаушының қуаттылығының  демалыс көрсеткiштерiне қолданылған  алдыңғы бөлiмдерiндегi қозғаушысының  айналу жиiлiктерi үшiн анықталатын  және (34 ) формуланың бұрау моменттерi  формула бойынша әрбiр берiлуде  жүкшiнiң қозғалыс жылдамдықтарымен  анықталады:

 
 

 
 (47) 
(40 ) формулалардан мәндi әрбiр берiлуде оның мәнi (бұрау моменттерi ) айналу жиiлiктерiнiң тиiстi мәндерiнде анықтай бiлдiремiз.

 
 

 (48) 
(47 ) формула бойынша бұдан әрi динамикалық мәнбiрдi мәндер табады.

 

Алған мәндер кестеге 1 басамыз.

 

     Осы кестелер арналған 1 әрбiр берiлуде есептелетiн  жүкшi үшiн динамикалық мәнбiрдi өзгерiстiң  графигi құрастыруға керек. Абсциссаларды өстерге жүкшiнiң жылдамдығының мәнiн бөлiп шығарып қоямыз, әрбiр берiлуде динамикалық мәнбiрдi көрсетудiң ординаталарының өстерi бойынша.

Жүкшiнiң тарту - шапшаң мәндерiнiң 1-Құрама мәлiметтерi кесте