Автор: Пользователь скрыл имя, 27 Февраля 2012 в 20:45, реферат
Экономикалық категориялардың ішінде маңызды орын алатын – салық. Салықтың көмегімен мемлекет нарықтық экономикаға қатыса алады. Нарықтық қатынас жағдайларында әсіресе нарыққа өту кезеңінде салық жүйесі ең маңызды экономикалық реттеушінің бірі болып табылады.
Кіріспе.....................................................................................................................2
1. Салықтардың сипаттамасы
1.1.Салық ұғымы және оның әлеуметтік-экономикалық мәні................6
1.2. Жанама және тікелей салыққа сипаттама.......................................................11
Негізгі бөлім
2.Салық алу
2.1. Салық өндіруді ұйымдастыру.........................................................................14
2.2. Салық жүйесі...................................................................................................15
3. Қазақстан Республикасының салық түрлері және салық жүйесінің реформасы және оның даму жолдары
3.1. Қазақстан Республикасы салық жүйесінің реформасындағы басты бағыттар және экономикадағы дамуына тигізетін әері............................................19
3.2. Салықтық реформалар және салық салу келешегі...........................21
ҚОРТЫНДЫ....................................................................
Салық салу теориясының ең негізгі сұрағы түзу және жанама салықтардың қатынасында б.т. Әр реформа жүргізгенде үйлесімді тікелей және жанама салықтардың қатынасы туралы сұрақ туады. Салықтың жіктелуі тікелей және жанама екені бұрыннан белгілі. Сол уақытта мақсатты түрлендіруді ұлғайту сол және тағы басқа салықтар туралы дискуссия болған. Салық төлеуші тікелей салықты өзінің меншікті қаражаттарынан төлеуі тиіс. Бұл пайдаға, кіріске, мүлікке, капиталға, жерге салынатын салықтар. Жанама салықтар: қосымша құн салығы, акциздер, кедендік баж, сатудан салық, тұрмыстық салық және мәдени - әлеуметтік объектілерге және т.б. тауар құнына салықта кіреді. Жанама салықты тұтынушыға барлығын төлету мүмкін емес, себебі нарықтың көлеміне және сұраныстың төлемқабілеттілігіне тәуелді.
Өткен ғасырдың соңында дамыған елдерде жеке тұлғаларға табыс салығы дамымай тұрып, жанама салықтың ролі өте зор болды. Жанама салықтың жағымды және жағымсыз жақтарын айта отырып, тағы бір жағдайды естен шығармауымыз керек. Акциздер, кеден бажы секілді тек қана фискалды сипаттамаға ие. Бұлар экономиканы реттеуде белсенді қатысуда. Әсіресе кәсіпкерлерге арнап барлығына бірдей бәсекелестік ортаны құруды және жеке кәсіпкерлердің мүдделерін бақылау.
Қорытындылай келе біз жанама және тікелей салықтан бас тартпауымыз керек. Бірақ бұлар экономикалық процестерге күшті әсер етуші қару секілді, осыған сай оған ұқыпты қарау керек. Олардың даму сатысындағы қатынасты өзгертуі тиіс. Салықтық реформаны жүргізуде қарама – қарсы шаралар қабылданады. Салықтық реформаға еріктен тыс қарсы шығу болады. Себебі экономикалық ахуалдардың дағдарысы туындағанда және жетуге тура келген тапсырмалардың қарама – қайшылығы.
Осы жазылған рефератты қорытындылай келе , мынадай мәселелерге көңіл бөлінгенін айтуға болады . Мемлекет құрылымының өзгеруі, өркендеуі әрқашан салық жүйесінің қайта құрылуымен, жаңаруымен қабаттаса жүреді.
Ұйымдық-құқықтық жағынан алғанда салықтар – бұл заңмен алдын-ала анықталған, белгілі бір көлемде және белгіленген мерзімде қажет қорына түсетін міндетті төлемдер. Салықтардың экономикалық мәні мемлекеттің заңды және жеке тұлғалармен қалыптасатын ақша қарым- қатынастарымен анықталады, сондықтан салықтар экономикалық категория ретінде қаралуы мүмкін. Салықтарда мемлекеттің экономикалық мазмұны нақты түрде көрінеді, ал салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні , олардың түрлері мен рөлі қоғамның экономикалық құрылысымен , мемлекеттің табиғатымен және функцияларымен айқындалады. Белгілі философ Френсис Бэкон салықтарды төлеу әрбір азаматтың қасиетті борышы деген еді. Осы жоғарыда келтірілген мәселелер рефераттың толықтай мазмұнын ашады және ол болашақ білікті мамандар үшін өз пайдасын тигізеді . Бірақ та бұл жұмыста келтірілген деректер салық жүйесін бастағысы келген адамға аз болады ,салықтың әлі де мазмұнын ашатын мәселелері толықтай қарастыруға болады.Экономикалық ғылымда жиналған тәжірибелер мен пікірлер алмастыру, кең пікір сайыстар, еркін бәсекелестік өте қажет.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. «Бюджетке түсетін салықтар және басқа міндетті төлемдер туралы » 24.04.98 ж. Қазақстан Республикасының заңы. [1].
2. Салық бойынша нұсқаулы және нормативті актілер жинағы. (1996 жылдың 1 – сәуірінде жағдайы бойнша қосымшаларымен және өзгертулерімен) Алматы, Қаржы – Қаражат, 278 – бет, 1997 – жыл. [2].
3. Бюджетке заңды тұлғалардан табыс салығын төлеу және есептеу тәртібі туралы 2000 жылы 5- наурызда шығарылған
4. Бюджетке заңды тұлғалардан табыс салығын төлеу және есептеу тәртібі туралы (өзгертулерімен және қосымшаларымен) «Бухгалтер бюллетені» Алматы, 2001 ж. [4].
5. Қазақстан Республикасының « Бюджетке түсетін салықтар және басқа міндетті төлемдер туралы » Салықтық Кодексі.
6. Алейбеков М. О. «Салықтық реформалауда бастылар туралы», АльПари, Алматы, 2000. [5]
7. Арыстанбеков К. «Экономикалық реформаның стратегиясы және тактикасы» Саясат; Алматы, 2000. [6]
8.Аскарова Э.Р. «Салық салудан босатылу және әр түрлі ставка бойынша алынатын табыс бойынша табыс салығын есептеу» (Қосымша 14, 14 – 1 ) Бухгалтер бюллетені, Алматы 2001.
9. Байдүйсенов А. Д. «Қазақстанның салық жүйесі» // Қазақстанның қаржысы// Қаржы – Қаражат, Алматы 2001.[7]
10. Бахытжанова З.С. «Шетел заңды және жеке тұлғаларға салық салу» Алматы, 1997ж.
13. Галкин.В.Ю. Шаруашылық жүргізудің жаңа әдістері: кәсіпорынның кірісінен салық төлемдер және мемлекеттік бюджет табысының қалыптасуындағы рөлі. Москва 1991.
15. Зейнелгабдин. А.Б. Қаржы жүйесі: экономикалық маңызы және пайдалану механизмі. Алматы 1995. [8]
16. Киперман Г.Я., Белялов А.З. « Азаматтарға және кәсіпорындарға салық салу». М, 1997ж.[9]
22