Қазақ тілі – мемлекеттік тіл

орта білім                         - среднее образование

ата-ана                    - родители

мұғалім                    - учитель

үйленгенмін           - женат

отбасы                    - семья

жұбай                      -супруг (супруга)

үйленбегенмін        - не женат

ажырасқанмын        - разведен

әскери қызметке

міндеттімін              - обязан к воинской службе

әскери қызмет         - воинская служба

қосымша мәліметтер        - дополнительные сведения

мекен-жай                       - адрес

туу                                   - родиться

оқу                                  - учиться

қызмет                    - должностъ

қызметкер                        - служащий

маман                               - специалист

мамандық                         - специальность

бөлім                                - отдел

беттеу                               - верстка

бірлестік                          - объединение

әкімшілік                         - администрация

тіркелім                            - прописка

тұрғылықты жер     - место  жительства

оқу орны                          - учебное заведение

арнайы орта            - средне-специальный

акционерлік            - акционерный

коммерциялық                 - коммерческий

ұйымдастыру ісінің

техникасы                       - организационная техника

дүниеге келу, туу         - родиться

түсу                                - поступать

бітіру                                - закончить

бару                                  - лосещать, пойти, ходить

үйлену                              - жениться

тұрмысқа шығу                - выходить замуж

жұмыс істеу            - работать

ауысу                               - перейти

міндетті                            - обязан

 

Грамматикалық минимум

Жіктеу есімдігі                          мен

Жалқы есімдер       Жер-су атаулары  оқу орындарының, құрметті атақтар мен наградалардың, ұйымдар  мен мекемелердің атаулары

Сан есімдер (реттік сан есім) Етістіктің өткен шағы               -ды, -ді

- ты, -ті

-  қан, -кен

-  ған, -ген

Үстеу (қазір)

Модуль сөздер (бар, жоқ)

 

 

2. Түйіндеме.(Резюме)

Резюме француз тілінен алынған  термин. “Айтылған, я жазылған мәселенің  қысқаша түйіні” деген мағына береді.

Түйіндеме – белгілі бір тұлғаның өмірбаяны, білімі, мамандығы, кәсіптік шеберлігі, біліктілігі, икемділігі жайлы нақты, қысқа мәлімет беретін іс қағазының бір түрі.

Жазылған түйіндеме сіз туралы толық мәлімет беру үшін онда, сіздің біліміңіз, біліктілігіңіз, жеткен жетістігіңіз, жұмыс тәжірибеңіз, не нәрсеге икемділігіңіз  бар екені айтылуы керек. Түйіндеме сіздің кең көлемдегі визит карточкаңыз іспеттес. Түйіндеме жазуда сіздің мақсатыңыз - өз өмірбаяныңыз бен жұмыс тәжірибеңізді, мамандығыңызды, икемділігіңізді ұтымды көрсете білу. Осы арқылы ойлаған жұмыс орнына қол жеткізу. Сондай-ақ түйіндеменің әдемі рәсімделуіне де көңіл бөлгеніңіз дұрыс. Яғни мекеме басшысы сіздің кім болып істегіңіз келетінін түйіндемені оқу барысында бірден ұғатындай болу керек  Қалаған мамандығыңызға байланысты жеке басыңыздың қасиеттері анық көрсетілуі тиіс. Мәселен, сіз жарнама агенті болып орналасқалы келсеңіз түйіндемеге адамдармен жақсы қарым-қатынас жасай алатындығыңыз, тапқырлығыңыз, интуицияңыз, адам психологиясын жақсы білетіндігіңіз сияқты қасиеттеріңіз жазылуы керек. Түйіндемеде белгілі бір адам туралы мәліметтер ықшам әрі нақты түрде беріледі.

Түйіндеменің ерекшелігі – үміткердің білімі және кәсіби шеберлігі туралы мәліметтердің кері хронологиялық  тәртіпте берілуі.

Түйіндеменің мазмұндық-құрылымдық жүйесі:

-    аты-жөні;

-    туған жылы, күні, айы,  туған жері;

-    ұлты;

-    жынысы;

-    мекен-жайы, телефоны;

-    отбасы жағдайы;

-    азаматтығы;

-    білімі;

-    бітірген оқу орындары;

-    кәсіби біліктілігі  мен кәсіби тәжірибесі;

-    тілдік дағдылары;

-    компьютерлік сауаттылығы;

-    жеке қасиеттері (жауапкершілігі, адамдармен қарым-қатынас орнатуға бейімділік, ұстамдылық, мақсаттылық, ұйымдастырушылық, басқарушылық қабілеттер, ұжыммен жұмыс істей білу, ұқыптылық, алға қойған міндеттерге шығармашылық көзқарас т.б.)

-    қызығушылығы (саяхатқа  шығу, би, домбырада ойнау, кітап оқу т.б.) туралы мәлімет, қосымша ақпараттар (мақтау грамоталары, сертификаттар, наградалар, патенттер т.б.)

 

 Түйіндеме жазғанда  жадыңызда  ұстаңыз !

1.Түйіндемеде Сіздің маман ретіндегі  бейнеңізді толықтыратын, аша түсетін  өз мінезіңіздің кейбір жақсы қырларын да атап өтініз. Басшылық, жетекшілік, ғылыми жұмыстарға икемділігіңіз болса, ол да назардан тыс қалмасын.

 Дайындаған құжаттар мен  жазбаларды қайталап бір оқып  шығып, керекті мәліметтерді ойша  реттеп алып резюменің колжазбасын  дайындауға кірісіңіз. Құжаттар мен мәліметтерді дайындап алғаннан кейін резюме жазып шығу қиын болмайды. Ең бастысы ол мәліметтерді ретімен, қысқа, нақты бере білу. Қашан, қайда оқыдыңыз, қайда, кім болып істедіңіз, қайда, қашан біліміңізді көтердіңіз, тәжірибе жинақтадыңыз?

. Егер ғылыми дәрежеңіз болса  оны қалыптасқан редакциямен  көрсетесіз. Мысалы, "техника ғылымының  кандидаты", "биология магистрі", т.б.

Жазған еңбектеріңіз, шыққан кітаптарыңыз болса, маңыздыларын атап көрсетіңіз.

Қызмет бабымен, турист ретінде жасаған шетелдік сапарларыңыз да көрсетіледі. Шет тілін білу дәрежеңіз, компьютерді қаншалықты игергендігіңіз де көрсетіледі.

Жеңіл машина немесе транспорттың басқа  түрін жүргізе алатындығыңызды  көрсету де артық болмайды.

 Айтылатын негізгі мәселелер осы. Қысқасы, "не, қайда, қашан" екендігі жазылады.

 

2.Түйндемені оқыған қезде сіздің  алға қойған мақсатыңыз айқын  көрініп түруы кереқ, яғни мекеме  басшысы сіздің кім болып істегіңіз  келетінін түйіндемені оқығанда  бірден үғатындай болғаны дүрыс.

Жеке басыңыздың қасиеттерін атап көрсеткен кезде, оның сіздің таңдап отырған жұмысыңызға орналасуға септігі тиетіндігі басты назарда болуы қерек. Мысалы, сіз жарнама агенті болып орналасқалы келсеңіз, резюмеге адамдармен жақсы қарым-қатынас жасай алатындығыңыз, тапқырлығыңыз, интуицияңыз, адам психологиясын жақсы білетіндігіңіз сияқты қасиеттер жазылуы керек. Егер бастауыш сынып оқытушысы болғыңыз келсе, балаларды жақсы көретіндігіңіз, мейірімділігіңіз, шыдамдылығыңыз т.б. жазылуы кереқ. Жиналған мәліметтерді резюмеде берудің екі жолы бар: хронологиялық және фунқционалдық..

Хронологиялық тәсіл. Алдымен қазір  істеп жүрген жүмысыңыз көрсетіледі  де, ары қарай Хронологиялық ретпен жазылады. Яғни, соңғы орында сіздің бірінші жүмыс орныңыз, я болмаса  бірінші аяқталған оқу орны жазылады. Егер сіздің жұмыс стажыңыз көп болса, алдымен косіптік жолыңьтзды көрсеткеніңіз дүрыс. Ал оқу орньш жаңа аяқтаған, қызметті жаңа бастағалы түрган адам оқыған оқу орны, алған мамандығы жайлы мәселені негізгі назарда үстайды.

Функционалдық тәсіл. Бүл тәсіл білімі мен біліктілігі, жүмыс тәжірибесі мол адамға лайықты. Мүнда жүмыс стажы кері Хронологиялық ретпен беріледі де, одан кейін білімі жайлы моліметтер көрсетіледі. Егер бір мекемеде бірнеше жыл қатарынан істесеңіз, онда жүмысыңыздың жалпы сипаты өзгермегенде болса, бәрін тізіп жатпай-ақ, қысқаша жазуға болады. Мысалы, "1991-1999 жылдар аралығында Машина жасау заводында экономист, аға экономист, директордың орынбасары қызметтерін атқарды".

Соңғы жүмыс орнынан немесе жеке адамның атынан алынган кепілдеме болса, оның бар екендігі резюмеде бір сөзбен айтылу керек. Қажет деп тапқан жағдайда ол резюмемен бірге тапсырылады.

 

 Түйіндеме үлгілері 

 

 Т Ү Й І Н Д Е М  Е

Сұлтанова Назира Айханқызы

1914 ж. 4-сәуірде Талдықорган қаласында  тудым.

Мекен-жайым: Алматы қаласы, N. Тілендиев көшесі, 21, 3.

Үй телефоны: 41-00-43

Мамандығым; зақгер, тарихшы.

Бағыт: Жогары оқу орнының оқытушысы, мемлекеттік аппарат қызметкері.

Білімі мен қызметі туралы мәлімет:

Қазақ мемлекеттік зац университетініц  аспиранты 1997-2000 жж.

Ілияс Жансугіров атындагы  университеті  тарих факулътетініц  оқытушысы   /995-1997 жж.

Ілияс Жансүгіров атындагы Талдықорган  университеті тарих және қуқық факулыпетініқ  студенті — 1991-1995 жж.

Негізгі мәліметтер.

Казақстан тарихы, қуқықтану мәселелерімен айналысып, зерттеу жумыстарын жургіздім. "Әлихан Бөкейхаповтың саяси, қуқықтық көзқарастары" тақырыбында кандидаттық диссертация жаздым. Республика, қала, жоеары оқу орындары колемінде өткен конференцияларды баяндама жасадым. Жогары оқу орнында жұмыс істеген тәжірибем бар. Қогамдық жумыстарга белсене араласамын.

Қосымша мәліметтер: Ана тілім —  қазақ тілі. Агылшын  және орыс тілін  жақсы білемін. Компьютермен жұмыс  істей аламын. Туристік сапармен туркия, қытай, корея мемлекеттерінде болдым. Жеңіл машина жургізе аламын (1998 жылдан). Көпшілікпен жумыс істегенді ұнатамын. Үйымдастырушылық қабілетім бар. Тапрсыреан іске жауапкершілікпен. қараймын.

Театрга, спорт жарыстарына барганды ұнатамын.

Кепілдеме туралы мәлімет: Қазақ мемлекеттік  заң университеті Мемлекеттік құқық кафедрасының меңгерушісі берген кепілдеме қосымша беріліп отыр.

4 наурыз 2000 жыл ^_^^^_^^^^   Султанова  Н.А.

(қолы)

 

 

 Түйіндемеде  жұмсалатын  терминдер және термин клишелері:

үлт   _________________ ұлтым — қазақ

азаматтық    ---------------- Қазақстан Республикасының

азаматы білім    _______________ жоғары білімді

орта білімді отбасы   --------------отбасым  бар

жұбай                               үйленгенмін

бала                                  үйленбегенмін

үл                                     ажырасқанмын

қыз                                   түрмыска шақканмын

ата-ана                   түрмысқа шықпағанмын

Спортпен айналысамын: ат спортын, футболды үнатамын, I разрядты волейболшымын.

Компьютерде, интернетте, ЭЕМ машиналарында  жұмыс істей аламын

қазақ

ағылшын

орыс

тілдерін

орташа

түсінемін

оқи аламын

сөздікпен аудара аламын

 

3.    ЖЕКЕ ІС ПАРАҒЫ

Кадрлар    жөніндегі    жеке    іс    парағы -  жұмысқа    қабылдану, сайланбалы оргаңдарға сайлану кезінде, сондай-ақ ұйымдар, мекемелер мен ведомстволар талап еткен басқа жағдайларда толтырылатын арнаулы бланк түріндегі ресми құжат. Жеке іс парағында көрсетілетін мәліметтер еңбек кітапшасында, өмірбаянда берілетін мәліметтермен дәлме-дәл сәйкес жазылады, жеке адамның азаматтық хал-жағдайы, кәсібі мен мамандығы, қоғамдық қызметі мен еңбек жолы толық көрсетіледі.

 

НЕГІЗГІ  СӨЗДІК

Жеке іс парақ /ғы/                              - личный листок

Кадрлар жөніндегі жеке

іс парағы                                             - личный листок по

учету кадров

жүмысқа қабылдау                   - принять на работу

кадрлар жөніндегі жеке іс парағын  толтыру                    - заполнить личный

 листок по учету      кадров

тек / тегі/                                            - фамилия

аты                                                    - имя

әкесінің аты                               - отчество

туған жылы, айы, күні              - год, месяц,

число рождения

азаматтығы                                          - гражданство

ұлты                                                    - национальность

әлеуметтік тегі                                   - социальное происхождение

жынысы                                             - пол

білім                                                    - образование

мамандық                                            - специальность

жоғары /орта/ оқу орны            - высшее (среднее) учебное заведение

дәреже                                       - степень

атақ                                                     - звание

ғылыми еңбек                                     - научный труд

өнертабыс                                            - изобретение

лауазвім                                              - должность

жұмыс істеген жылдары            - трудовой стаж

шетел                                                - иностранное государство

сайланбалы органдар                          - выборные органы

оскери қызметке қатысы           - отношение к воинской службе

әскери атагы                              - воинское звание

толтыру                                               -заполнить

көрсету                                               - указать

мәлімет      -  сведения

марапаттау  -  наградить

жариялау -  объявить

міндетті міндетті емес -  обязан - не обязан

Грамматикалыық минимум

жалқы есім

сан есім /жыл, ай, күн аттары/ жер-су атаулары

жоғары оқу орнының, мекеменің, ұйымың, сайланбалы органдардың атаулары

Мемлекеттік наградалар мен құрметті атақтардың атаулары

ырықсыз етіс тұлғасы

тұйық рай

номенклатуралық атаулардың емлесі.

Кадрлар жөніндегі жеке іс парағы

1.  Тегі Аты

Әкесінің аты

2. Жынысы                                     

3. Туған жылы, айы, күні

4. Туған жері