Әлеуметтік қауымдастықтардың

ЖОСПАР  
1. Қоғамның әлеуметтік құрылымы (структурасы) жайлы 
2. Әлеуметтік қауымдастықтардың (топтасулардың) тарихи типтері 
3. Отбасы аса маңызды кіші әлеуметтік 
4. Әлеуметтік стратификация теориясының мәні 10 
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 14  
1. Қоғамның әлеуметтік құрылымы (структурасы) жайлы 
Қоғам дегеніміз әлеуметтік құбылыстардың біртұтас жиынтығы 
Қоғамдық қатынастар тепе-теңдік қатынас (адамдардың қоғамдық 
Әлеуметтік құрылымдар қоғамдық құбылыстардың екінші, айтарлықтай 
Бірақ, сонымен бірге, біртұтас қоғамдық қатынастарды 
Қазіргі кезде социологиялық теорияардың бәрі қоғамдық 
«Структура» термині латын тілінен алынған — 
Қоғамның әлеуметтік структурасы (құрылымы) жайлы ұғым 
Қоғамның құрылымы жайлы маркстік пікірді түсіну 
Бұл үзіндіден көріп отырмыз, маркстік социология 
Қоғамдық қондырма саяси және юридикалық қондырмаларға, 
Қоғамның экономикалық, базисін шын мәніне келгенде 
Өндіріс тәсілінің элементтері: еңбек, еңбек құралы 
Бірақ еңбек нәрселері мен құралдарын адамның 
Қондырманың құрамына енетін қоғамдық құбылыстардың материалдық 
Әлеуметтік-саяси қондырмаға қоғамдық өмірдің түрлі формалары: 
Өндірістік қатынастардың сипатына қарай қондырма таптық 
Саяси және экономикалық жағынан үстем тап 
Ақыр соңында, қоғамдық құбылыстарды базис пен 
Адамның өмірі біртұтас қоғам көлемінде ғана 
2. Әлеуметтік қауымдастықтардың (топтасулардың) тарихи типтері 
«Әлеуметтік топ» ұғымы жайлы бірыңғай пікір 
Бұл топтар белгілі бір маңызды белгінің 
Ғылыми-материалистік социология әлеуметтік топтардың классификациясына тарихи 
Осы негізге сәйкес «Философиялық энциклопедиялық сөздікте» 
Ірі (глобалдық) әлеуметтік топтарға жататындар: тұтас 
Орташа топқа бір кәсіпорында және бір 
Сондай-ақ толып жатқан ұсақ топтар - 
Түрлі әлеуметтік топтар өзара бір-біріне әсер 
Әрбір қоғамдық-экономикалық формацияда өндіріс тәсіліне сәйкес 
Рулық - алғашкы адам тектестер тобырынан 
Рудың экономикалық негізі - өндіріс құралдарына 
Алғашқы руға қатыстылық (мүшелік) анасы тарапынан 
Ру мен тайпа алғашқы қауымдық қоғамдағы 
Өндірістің дамуына байланысты жеке меншікке негізделген 
Халықтық топтасу құл иеленушілік және феодалдық 
Капитализмнің тууына және дамуына байланысты әлеуметтік 
Ұлтқа тән мәнді белгілер: территория бірлігі, 
Ұлтты нәсілдік топпен шатастырмау қажет. Нәсілдік 
Капитализм тұсында енді ұлт мәселесі (езілген 
Орташа әлеуметтік топка қала мен ауыл-село, 
Адамзат қоғамының бүкіл даму барысында адамдар 
Адамзат тарихының алғашқы кезінде селолық мекен-жайлар 
3. Отбасы аса маңызды кіші әлеуметтік 
Отбасы адамның өз өмірінің негізгі процестерін 
Отбасы қоғамдық қатынастар мен процестердің алуан 
Адам мен қоғам үшін отбасының маңызы, 
Қысқасы, отбасы еркек пен әйелдің табиғи 
Отбасының жоғарыда келтірілген анықтамасы бойынша, ол 
Отбасының формасы мен атқаратын міндеттерінің (функциясының) 
Қазіргі қоғамдағы отбасы кіші әлеуметтік топ 
Адамдардың өндіріс тәсіліне сәйкес отбасы да 
Морганның зерттеулеріне негізделген жорамал бойынша, адамзат 
Бір қандастар отбасы группалық некеге негізделеді, 
Бұдан кейін біртіндеп эндогамдық принцип экзогамдық 
Бір еркек пен бір әйелден тұратын 
Моногамдық отбасы патриархалды қатынастарға негізделгендіктен отбасының 
Қазіргі заманғы отбасының негізгі типтрі.  
Қазіргі заманда бір типті отбасы жоқ. 
Тотемдік ру біздің заманымызда әлі де 
Патриархалды туыстар тобы (туыстық отбасы) өткен 
Ұрпақтардың шығу тегіне қарай бұл отбасы 
Патриархалды отбасының басшысы — еркек.  
Сондай-ақ баланың тегі бір мезгілде әке 
Моногамды патриархалды отбасында оның басшысы мүліктің 
Жеке отбасы — бүгін таңда дүниеде 
Енді, қорыта келгенде, отбасыға мынадай анықтама 
Ерлі-зайыптылар арасындағы, сондай-ақ ата-аналар мен балалары 
4. Әлеуметтік стратификация теориясының мәні  
Қоғамның түрліше әлеуметтік топтарға, қауымдастықтарға т.б. 
Бұл әлеуметтік теңсіздіктің себептерін түрлі социологтар 
Маркстік социология теориясы бойынша әлеуметтік теңсіздіктің 
Кейбір социологтар стратификация проблемасын әлдеқайда кеңірек 
П.Сорокин үш стратификациялық құрылысты (экономикалық, кәсіптік 
Әлеуметтік стратификация дегеніміз адамдар арасындағы табиғи 
«Теңсіздік» және «әділетсіздік» деген ұғымдарды бір-бірімен 
Қоғамның әлеуметтік жіктелуін қалай нақты айыра 
Бұл үшін бір өлшемді және көп 
Бір өлшемді стратификацияда адамдардың қоғамдық топтары 
П.Сорокин езінің жалпы адамдық, стратификация картасын 
1. Аса маңызды бір жақты топтар, 
А. Биоәлеуметтік топтар: 1) нәсілдік, 2) 
Ә. Мәдени-әлеуметтік топтар: 4) рулық, 5) 
2. Аса маңызды көп жақты топтар 
Сорокиннің бұл схемасына қарсы социологтар жоқтың 
Белгілі бірелдегі адамдардың белгілі бір топ 
Әлеуметтік мобильдік дегеніміз адамның бір әлеуметтік 
Вертикаль бойымен жүретін әлеуметтік өзгеріске деңгейі 
Әлеуметтік мобильдік жекеше (жеке адамдікі) немесе 
Әлеуметтік өмір әрдайым бір қалыпты, түзу 
Мінез-құлық нормаларының қағазға жазылмаған (моральдық) және 
Ғалымдар ауытқымалы мінез-құлық көріністерінің себептерін ашып 
Біреулер (Ч.Ламброзо), адамдардың түрліше мінез-құлық білдіруінің 
Ауытқымалы мінез-құлықтың социологиялық түсіндірмесі жоғарыда келтірілген 
Ауытқымалы мінез-құлық қоғам мүшелерінің көпшілік топтарына 
Қоғамды мұндай әлеуметтік ауытқудан құтқарудың екі 
«Әлеуметтік ұйым» көп мазмұнды кен ұғым. 
Әлеуметтік ұйымның қызметі екі тәсілмен іске 
Қоғамда орнатылған тәртіп бұзылмау үшін, ауытқымалы 
Әлеуметтік бақылаудың жұмысы бірнеше негізде жүргізіледі: 
Әрбір қоғам сондай-ақ адамдардың теріс мінез-құлықтары 
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі