Автор: Пользователь скрыл имя, 14 Февраля 2013 в 18:48, курсовая работа
Курстық жобаны әзірлеуде пайдаланылатын ДҚБЖ Microsoft SQL Server 2008 R2 ең көп таралған және ДҚБЖ мұмкіншіліктері зор, клиент-сервер технологиясымен жұмыс істей реляциялық деректер қоры болып табылады.
Осы курстық жобаның мақсаты болып тапсырманың жеке варианты бойынша (вариант №4 – ішкі жүйе «Жұмысшылар») деректер қорын және клиенттік қосымшаны құру болып табылады.
Кіріспе
4
1 Тапсырма
5
2 Деректер қоры құрылымын өңдеу
6
2.1 Пәндік аумақтың сипаттамасы
6
2.2 Ақпараттық ағындарды талдау
7
2.3 Инфологиялық модельді құру
8
2.3.1 Мәндерді нормализациялау процедурасы
14
2.4 Даталогиялық модельдің құрылуы
14
2.5 Мәліметтер базасын іске асыру үшін техникалық-бағдарламалық құралдарды және клиент қосымшасын таңдау
27
3 «Жұмысшылар» мәліметтер базасын құру
28
3.1 Мәліметтер базасының құрылымының сипаттамасы
28
3.2 Мәліметтер базасының кесте қасиеттерінің сипаттамасы
28
3.3Мәліметтер базасының кестелерінің арасындағы қатынастың және мәліметтің бүтінді шарттарының сипаттамасы
34
3.4 Сақталатын процедура сипаттамасы
37
4 Ақпараттық жүйенiң қолданбалы интерфейсiнiң жасалуы
40
4.1 Қолданушы мәзірі
40
4.2 Мәліметтер базасына мәліметтерді өзгерту, қосу, өшіру, көру үшін формалар
41
4.3 Мәліметтер базасының сұраныстарының дайындалуы
44
4.4 Есептеу негіздерінің құрылуы
46
4.5 Сақталатын процедурамен жұмыс
48
4.6 Анықтамалық жүйе
49
Қорытынды
50
Қолданылған әдебиеттердің тізімі
51
Қосымша А
52
Қосымша Б
74
Кесте 2.2
«Ұлт» кестесінің инфологиялық моделі
Мәннің аты |
Ұлты |
Мәннің типі |
Сипаттама | |
Атрибуттың аты |
Атрибуттың қасиеті | |||
Кілттік/ сипатты |
құрама/ жай |
Бірмәнді/ Көпмәнді |
негізгі/ туынды | |
Ұлтының коды |
Кілттік |
жай |
Бірмәнді |
Негізгі |
Атауы |
сипатты |
жай |
Бірмәнді |
Негізгі |
Кесте 2.3
«Бөлімшелер» кестесінің инфологиялық моделі
Мәннің аты |
Бөлімшелер |
Мәннің типі |
Белгілеме | |
Атрибуттың аты |
Атрибуттың қасиеті | |||
Кілттік/ сипатты |
құрама/ жай |
Бірмәнді/ Көпмәнді |
негізгі/ туынды | |
Бөлімше коды |
Кілттік |
Жай |
Бірмәнді |
Негізгі |
Атауы |
сипатты |
Жай |
Бір мәнді |
Негізгі |
Жұмысшының табельдік номері |
Кілттік |
жай |
Бірмәнді |
туынды |
Бөлімше бастығы |
сипатты |
жай |
Бір мәнді |
Негізгі |
Кесте 2.4
«Білім» кестесінің инфологиялық моделі
Мәннің аты |
Білімі |
Мәннің типі |
сипаттама | |
Атрибуттың аты |
Атрибуттың қасиеті | |||
Кілттік/ сипатты |
құрама/ жай |
Бірмәнді/ Көпмәнді |
Негізгі/ туынды | |
Білім түрі коды |
Кілттік |
жай |
Бірмәнді |
негізгі |
атауы [орта, орта мамандық, жоғары. . .] |
сипатты |
жай |
Көпмәнді |
негізгі |
Кесте 2.5
«Мамаңдық» кестесінің инфологиялық моделі
Мәннің аты |
Мамандық |
Мәннің типі |
Сипаттама | |
Атрибуттың аты |
Атрибуттың қасиеті | |||
Кілттік/ сипатты |
құрама/ жай |
Бірмәнді/ Көпмәнді |
негізгі/ туынды | |
Мамандық коды |
Кілттік |
жай |
Бірмәнді |
негізгі |
Атауы |
Сипатты |
Жай |
Бірмәнді |
негізгі |
Қызмет түрі коды |
Кілттік |
Жай |
Бірмәнді |
Туынды |
Кесте 2.6
«Мамаңдық дәрежесі» кестесінің инфологиялық моделі
Мәннің аты |
Мамандық дәрежесі |
Мәннің типі |
Сипаттама | |
Атрибуттың аты |
Атрибуттың қасиеті | |||
Кілттік/ сипатты |
құрама/ жай |
Бірмәнді/ Көпмәнді |
негізгі/ туынды | |
Мамандық дәрежесінің коды |
Кілттік |
жай |
Бірмәнді |
негізгі |
Атауы |
сипатты |
Жай |
Бір мәнді |
негізгі |
Кесте 2.7
«Зейнетақы қоры» кестесінің инфологиялық моделі
Мәннің аты |
Зейнетақы қоры |
Мәннің типі |
сипаттама | |
Атрибуттың аты |
Атрибуттың қасиеті | |||
Кілттік/ сипатты |
құрама/ жай |
Бірмәнді/ Көпмәнді |
негізгі/ туынды | |
Зейнетақы қоры коды |
Кілттік |
жай |
Бірмәнді |
негізгі |
Атауы |
сипатты |
жай |
Бірмәнді |
негізгі |
Кесте 2.8
«Бұйрық түрлері» кестесінің инфологиялық моделі
Мәннің аты |
Бұйрық түрлері |
Мәннің типі |
Сипаттама | |
Атрибуттың аты |
Атрибуттың қасиеті | |||
Кілттік/ сипатты |
құрама/ жай |
Бірмәнді/ Көпмәнді |
негізгі/ туынды | |
Бұйрық түрінің коды |
Кілттік |
жай |
Бірмәнді |
негізгі |
Атауы |
сипатты |
жай |
Бірмәнді |
негізгі |
Кесте 2.9
«Штаттық кесте» кестесінің инфологиялық моделі
Мәннің аты |
Штаттық кесте |
Мәннің типі |
Өзекше | |
Атрибуттың аты |
Атрибуттың қасиеті | |||
Кілттік/ сипатты |
құрама/ жай |
Бірмәнді/ Көпмәнді |
негізгі/ туынды | |
Бөлімше атауы |
сипатты |
жай |
Бірмәнді |
Туынды |
Мамаңдық атауы |
сипатты |
жай |
Бірмәнді |
негізгі |
Бірліктің жалпы саны |
сипатты |
Жай |
Бірмәнді |
Негізгі |
Бос орын саны |
сипатты |
жай |
Бір мәнді |
Негізгі |
Кесте 2.10
«Бұйрықтар» кестесінің инфологиялық моделі
Мәннің аты |
Бұйрықтар |
Мәннің типі |
Өзекше | |
Атрибуттың аты |
Атрибуттың қасиеті | |||
Кілттік/ сипатты |
құрама/ жай |
Бірмәнді/ Көпмәнді |
негізгі/ туынды | |
Бұйрықтың номері |
Сипатты |
жай |
Бірмәнді |
Туынды |
Күні |
сипатты |
жай |
Бірмәнді |
Туынды |
Жұмысшының табельдік номері |
сипатты |
Жай |
Бірмәнді |
Негізгі |
Бұйрық түрінің коды |
сипатты |
жай |
Бір мәнді |
Негізгі |
Бұйрықтың мәтіні |
Сипатты |
Жай |
Бір мәнді |
Негізгі |
Сурет - 1. ER-диаграмма тіліндегі байланыстар
мен типтерді көрсететін «Жұмысшылар»
мәліметтер базасының инфологиялық моделі
көрсетілген.
2.3.1 Мәндерді нормализациялау процедурасы
Нормализация бұл қадам сайын мәліметтер базасының өрнектелуі, кестелердің нормалды формаларын екіге немесе одан да көп бөліктену, деректерді жою, өзгерту қасиеттерімен сипатталатын қайтымды процесс.
Реляциялық деректер қорларының теорияларында әдетте 5 нормалы формалар және Бойса-Кодда нормалы формалары қарастырылады. Деректер қорының кестелердiң әрқайсылары бiр немесе бiрнеше нормалы формаларда бола алады.
Бiрiншi нормалы формада (1НФ), кез келген жолдың және бағанада қиылысуында жалғаз мән болуын талап етедi сонымен қатар бөлінбейтін болуы қажет. қайталанатын топтар.
Екiншi нормалы форма (2НФ) ұғымы толық функционалдық тәуелдiлiктерге негiзделген Қатынас 2 НФ болады, егер ол 1 НФ орналасып және бастапқы кілтің құрамына кірмейтін әрбір атрибут функционалді толық бастапқы кілттен тұрады.
Үшінші нормалды форма (3НФ) транзитивтілік тәуелділік ұғымына негізделген. Егер қатынас 1 НФ және 2 НФ болса, қатынас 3 НФ-да болады, және онда жалпылама атрибуттардың алғашқы кілттердің транзитивтiлiк тәуелдiлiктерi болмайды. Басқаша айтқанда, үшiншi нормалы форма бір жанама бағананың басқа жанама бағанадан тәуелді болмауын талап етеді. Кез келген жанама бағана тек қана бастапқы кiлттiң бағанасынан тәуелдi болуы керек.
Бойса-Коддтың нормалы формасы тек бастапқы кілт қана емес, сонымен қатар барлық потенциалдық кілттер қатысатын функционалдық қатынасты есепке алады.
Төртiншi нормалы форма (4 НФ) көп мәндi тәуелдiлiктiң ұғымымен қарастырылады. Егер қатынас Бойса-Кодд нормалды формада (БКНФ) болып және көп мәнді тәуелділікте болмаса, онда ол 4 НФ болады.
Бесінші нормалды форма деп қосылу тәуелділінде болмайтынын айтамыз. Қосу тәуелдiлiгi - бұл қатынастың декомпозиция операциясы табиғи қосуы арқылы жалған жолдардың генерациясымен декомпозированных керi қосуда жарыса алатын қатынасын айтады.
2.11 кестеде «Жұмысшылар» мәліметер базасының қандай нормалды формада болатыны көрсетілген.
2.4 Даталогиялық модельдің құрылуы
Даталогиялық модель логикалық деңгейдің моделі болып табылады және ол деректер элементтерінің логикалық арасындағы байланысты бейнелеп, оларды сақтау сыртқы ортаға да мазмұнына тәуелді болмайды. Осы модель информациялық бірліктер терминдеріне құрылады, нақты МББЖ рұқсат етілген, біздер деректер базасын жобалайтын ортада. Даталоиялық логикалық модельді құру кезеңі даталогиялық жобалау болып аталады. МББЖ тілімен деректер базасының логикалық құрылымын суреттеуді сызбанұсқа деп атайды.
Мәліметтер базасының физикалық моделі - даталогиялық модельдің сақталатын орнына байланыстыру үшін физикалық деңгейдің деректер моделі қолданылады (көп жағдайда физикалық моделі деп аталады). Осы модель есте сақтау құралғыларды аңықтайды және деректерді сақтайтын жерде физикалық түрін ұйымдастырады. Физикалық деңгейдегі модель мүмкіндік нәтижелілігін есептеп құрылады, МББЖ суреттеуі бойынша. Деректер базасының физикалық құрылымын суреттеуді сақтау сызбанұсқасы деп аталады. Соған сәйкес МБ жобалау деңгейі физикалық жобалау деп аталады.
Кез – келген МББЖ өзіне мүмкін болатын мәліметтердің логикалық бірліктерімен жұмыс жасайды, сонымен қатар жоғарғы деңгейдегі логикалық құрылымдардың ақпараттық бірліктерді құраушы төменгі деңгейлерден анықталған ережелер композицияларын қолдануға мүмкіндегі береді. Бұдан басқа, көптеген МББЖ мәліметтер базасы құрылымына сандық және басқалай шектеулер қояды. Сондықтан даталогиялық модельді құруға кіріспестен бұрын МББЖ – нің ерекшеліктерін тыңғылықты түрде оқып - зерттеу керек, жобалық шешімді таңдауға әсер етуші факторларды анықтау қажет, сонымен қатар, жобалаудың автоматтандырылуының қолда бар жабдықтарын, оларды пайдалану мүмкіндіктері мен мақсатты бағытталдығын анализдеу керек.
Даталогиялық жобалау мәліметтер базасының логикалық құрылымын жобалау болып МББЖ – мен ұсынылатын мәліметтерді физикалық мүмкіндіктері әсер етеді. Сондықтан да, мәліметтерді физикалық ұйымдастыру ерекшеліктерін білү логикалық құрылымды жобалау барысында пайдалы болып табылады.
Мәліметтер базасының логикалық құрылымы, және де мәліметтермен толтырылған мәліметтер базасы реалды пәндік облыстың көрінісі болып табылады. Сондықтан жобалық шешімдерді таңдауға информациялық модельде көрсетілген, пәндік облыспен көрсетілетін специфика әсер етеді. «Жұмысшылар» деректер қорының логикалық жобалауының мысалы 2.12-2.21кестелерінде келтiрiлген.
Кесте 2.11
«Жұмысшылар» мәліметтер базасының нормализация кестесі
Таблица аты |
Бірінші кілт |
Функционалды Тәуелділік |
Қалыпты форма |
Түсіндірме | |||||
Rabotnik |
Tab_nomer_rabotnika |
Tab_nomer_rabotnika- FIO_rabotnika Tab_nomer_rabotnika- data_rozhdeniya Tab_nomer_rabotnika- adres_prozhivaniya Tab_nomer_rabotnika - pol Tab_nomer_rabotnika- kod_nacionalnosti Tab_nomer_rabotnika- kod_obrazovanie Tab_nomer_rabotnika- kod_pensionnogo_fonda Tab_nomer_rabotnika- kod_dolzhnosti Tab_nomer_rabotnika- kod_podrazdeleniya Tab_nomer_rabotnika- Kol_izhdivencov Tab_nomer_rabotnika - RNN Tab_nomer_rabotnika - SIK Tab_nomer_rabotnika- data_priema_na_rabotu Tab_nomer_rabotnika- data_uvolneniya Tab_nomer_rabotnika- oklad |
4NF |
1) Таблицанын кез-келген жолында бір кілттен көп кілт болмауы тиіс және кілттік өріс мәні бос болмакуы тиіс. 2) Кілттік өріске кірмейтін таблицанын әр жолы кілттік өріспен функционалды тәуелділікпен байланысқан. 3) Кілттік өріске кірмейтін таблицаның әр жолы кілттік емес өріске тәуелсіз. | |||||
Nacionalnosti |
kod_nacionalnosti |
kod_nacionalnosti– Naimenovanie_nacionalnosti |
3NF |
1) Таблицанын кез-келген жолында бір кілттен көп кілт болмауы тиіс және кілттік өріс мәні бос болмакуы тиіс. 2) Кілттік өріске кірмейтін таблицанын әр жолы кілттік өріспен функционалды тәуелділікпен байланысқан. 3) Кілттік өріске кірмейтін таблицаның әр жолы кілттік емес өріске тәуелсіз. | |||||
Obrazovanie |
Kod_Obrazovaniya |
Kod_Obrazovaniya-Naimenovanie_ |
3NF |
1) Таблицанын кез-келген жолында бір кілттен көп кілт болмауы тиіс және кілттік өріс мәні бос болмакуы тиіс. 2) Кілттік өріске кірмейтін таблицанын әр жолы кілттік өріспен функционалды тәуелділікпен байланысқан. 3) Кілттік өріске кірмейтін таблицаның әр жолы кілттік емес өріске тәуелсіз. | |||||
Dolzhnosti |
Kod_Dolzhnosti |
Kod_Dolzhnosti–naimenovanie_ |
3NF |
1) Таблицанын кез-келген жолында бір кілттен көп кілт болмауы тиіс және кілттік өріс мәні бос болмакуы тиіс. 2) Кілттік өріске кірмейтін таблицанын әр жолы кілттік өріспен функционалды тәуелділікпен байланысқан. 3) Кілттік өріске кірмейтін таблицаның әр жолы кілттік емес өріске тәуелсіз. | |||||
Kategoriya_doljnostei |
Kod_kategorii_dolzhnosti |
Kod_kategorii_dolzhnosti- naimenovanie_kategorii_ |
3NF |
1) Таблицанын кез-келген жолында бір кілттен көп кілт болмауы тиіс және кілттік өріс мәні бос болмакуы тиіс. 2) Кілттік өріске кірмейтін таблицанын әр жолы кілттік өріспен функционалды тәуелділікпен байланысқан. 3) Кілттік өріске кірмейтін таблицаның әр жолы кілттік емес өріске тәуелсіз. | |||||
Podrazdeleniya |
Kod_podrazdeleniya |
Kod_podrazdeleniya- |
3NF |
1) Таблицанын кез-келген жолында бір кілттен көп кілт болмауы тиіс және кілттік өріс мәні бос болмакуы тиіс. 2) Кілттік өріске кірмейтін таблицанын әр жолы кілттік өріспен функционалды тәуелділікпен байланысқан. 3) Кілттік өріске кірмейтін таблицаның әр жолы кілттік емес өріске тәуелсіз. | |||||
Pensionnye_Fondy |
Kod_pensionnogo_fonda |
Kod_pensionnogo_fonda– naimenovanie_pensionnogo_fonda |
3NF |
1) Таблицанын кез-келген жолында бір кілттен көп кілт болмауы тиіс және кілттік өріс мәні бос болмакуы тиіс. 2) Кілттік өріске кірмейтін таблицанын әр жолы кілттік өріспен функционалды тәуелділікпен байланысқан. 3) Кілттік өріске кірмейтін таблицаның әр жолы | |||||
Prikazy |
FIO_poluchatelya |
FIO_poluchatelya –Nabel_nomer Adres_poluchatelya – Adres_poluchatelya FIO_poluchatelya- procent_perechesleni_ot_oklada |
3NF |
1) Таблицанын кез-келген жолында бір кілттен көп кілт болмауы тиіс және кілттік өріс мәні бос болмакуы тиіс. 2) Кілттік өріске кірмейтін таблицанын әр жолы кілттік өріспен функционалды тәуелділікпен байланысқан. 3) Кілттік өріске кірмейтін таблицаның әр жолы кілттік емес өріске тәуелсіз. | |||||
Tipy_prikazov |
Kod_tipa_prikaza |
Kod_tipa_prikaza–naimenovanie_ tipa_prikaza
|
3NF |
1) Таблицанын кез-келген жолында бір кілттен көп кілт болмауы тиіс және кілттік өріс мәні бос болмакуы тиіс. 2) Кілттік өріске кірмейтін таблицанын әр жолы кілттік өріспен функционалды тәуелділікпен байланысқан. 3) Кілттік өріске кірмейтін таблицаның әр жолы кілттік емес өріске тәуелсіз. | |||||
Shtatnoe_raspisanie |
- |
Kod_podrazdeleniya Kod_dolzhnosti obwee_kol_edenic Kol_vakansii |
3NF |
1) Таблицанын кез-келген жолында бір кілттен көп кілт болмауы тиіс және кілттік өріс мәні бос болмакуы тиіс. 2) Кілттік өріске кірмейтін таблицанын әр жолы кілттік өріспен функционалды тәуелділікпен байланысқан. 3) Кілттік өріске кірмейтін таблицаның әр жолы кілттік емес өріске тәуелсіз. |