Қазақстан Республикасының туризм саласындағы маркетингті дамыту және жетілдірі жолдары

 Стендте жұмыс істеу  үшіе турфирма ең көзге түсімді,  эрі пысық қызметкерлерін қояды.  Олар шетел тілдерін білуі  қажет. Стенд — турфирманың  қызметі жайлы толық мәлімет беретін витрина.

 Тур операторлармен  жұмыс істеуге агенттерді тартудың  тағы бір

 құралы презентацияларды  ұйымдастыру. Презентация кәсіби көрме жүмыс

 істеп жатқан күндері,  аумақтардағы жаңа филиалдардың ашылуына

 байланысты немесе  туристік мерзімнің ашылуымен байланысты

 ұйымдастырылады. Презентацияны  ұйымдастырумен маркетинг бөлімі айналысады. Презентация салтанатты түрде мейрамханаларда, клубтарда жүргізіледі.

 Ұйымдарга демеушілк  көмек, Турфирмалар әр түрлі қоғамдық шараларда демеуші ролін атқаруы болады. Маркетинг бөлім елде, қалада қандай шаралар өтіп жатқандығын іздестіріп, ол жерлерге қатысу туралы шешім қабылдайды. Негізі қоғамдық өмірде мағызы бар және БАҚ — да үлкен резонанс алатын оқиғаларға демушілік жасайды.

 Оперативті маркетшг. Турфирманың маркетингтік бөлімі  агенттік торап арқылы және  Интернет жүйесі арқылы жүргізілетін  барлық сатулардың мониторингін  жүргізеді. Сатулардың жүргізілуінің  бағытын бақылау мақсатында есеп  беру бланктары жасалады.Туристік аймақтың тартымдылығын анықтайтын факторларға келесілерді жатқызуға болады: 1) аймақтың қолайлығы; 2) табиғаты жэне климаты; 3) келушілерге түрғылықты халықтың қатынасы; 4) аймақтың инфрақұрылымы; 5) бөлшек сауда жағдайы; 6) баға деңгейі; 7) сорттық және білім беру мүмкіншіліктері; 8) мәдени және әлеуметтік сипаттар.

 Сондай — ақ, туристердің ағымының төмендеуіне әсер ететін басқа да мәселелер бар:

1) виза мәселелерімен байланысты қиыншылықтар. Визасыз кіріп — шығуға

 болатын елдер елдер  бар. Біз үшін осындай әкімшілік  рәсімнің жеңілдеуі

 өте маңызды.

2) Қазақстан Республикасының  туризм агенттігі «Ноt Lіпе» құру ісімен

 айналысуда. Егер турист  кез — келген аймақта туристік  сапармен жүрген

 кезде төтенше жағдай  болса, арнайы жүйе арқылы қажетті  көмек жөнінде

 ақпарат беруге мүмкіндік  туады. Бүл әрине мәселенің ұшығуының алдын

 алады.

3) тұрақты негіздегі авиарейстің  жеткіліксіздігі

4) көрсетілген қызметтердің  бағасының деңгейін олардың сапасына  сай

 болмауы (түру, тамақтану, көлікпен қамтамасыз ету және т.б.)

5) салық саясаты туризмнің  дамуына кедергі жасайды, фирма  туристерді

 жіберу немесе қабылдаумен айналыстынына өарамастан туристік қызметке

 қосымша қүн салығы  салынады.

6) Туризм саласы дамыған  елдердің тәжірибесі көрсеткендей тек шетелдік туристерді қабылдайтын туристік фирмалар ғана ел экономикасына пайда әкеледі.

 

 

 

 

 

 

 

 

2.2. Қазақстан Республикасындағы  туристік кәсіпорынның маркетингтік  іс- әрекетің талдау.

 

Қазіргі уақыт немесе кеңейтілген  маокетинг категориясында кәсіпорынның сыртқы ортамен өзара әрекет ету  жүйесі ретінде қарастыра отырып, осы ортада кәсіпорынның тұрақты  жағдайын қолдауға бағытталған зерттеу  процесіне негізделе отырып, кәсіпорындарда маркетинг жүйесінің қалыптасуы сипаты зерттеледі.

 Рыноктың қатынастарға  өту кезіндегі маркетингті ұйымдастыру  процесіне сыртқы ортаның өзгерістері,  соның ішінде заң шығару базасының  жетілдірілуі айтарлықтай ықпал етеді. Сыртқы ортаның қалыптасқан факторлары жағдайын талдау отандық кәсіпорындарда маркетинг жүйесін ұйымдастыруды қаржыландырудың жетімсіздігін объективті анықтайды. Бұл осы іскерлікте тәжірибе тапшылығымен қатар нарық шарттарында білікті жұмысты қамтамасыз ету үшін қажет маркетинг жүйесінің ресурстың әлуетті элементтерінің барлық түрлерінің (кадрлық, қаржылық, техникалық, әдістемелік және т. б.) жеткіліксіздігіне әкеледі.

Белгілі мақсатқа арналған мақсатты аудиторияны таңдау: туристік қызметті сегменттеу рыногы туристік қызметтерді тұтынушылардың төрт деңгейі қолайлырақ екендігін көрсетеді.

 Бірінші деңгей – тұтынушылар;

 Екінші деңгей –  ұйымдар – тұтынушылар;

 Үшінші деңгей –  жергілікті кәсіпорындар – турагенттер басшылары;

 Төртінші деңгей –  шетел кәсіпорындары — турагенттер  басшылары.

 

Ал жарнамалық кампанияны жүргізу уақыты 2005 жылдың қантар- мамыр айлары. Бұл уақытты таңдау, осы маусымдарда ең көп туристік көрмелер болатынымен негізделген.

 Өнімнің кеңінен бағытталған  түрлеріне берілген өнімге демографиялық  мүдделері міндетті түрде ескеру  қажет.

 Жарнамалық кампаниялар  жүзеге асыруды өткізу бөліміне беру керек. Қоғамдық жаналықтарды электронды құрылымдар арқылы қолдану туралы жарнамалық агенттіктерге жүгіну жақсы. Берілген жарнамалық агенттер жарнаманы теледидар мен радиоға жібереді, шағын компаниялар тауар туралы бағдарлама түсіре алады.

 Сайтта құру мен  дизайнын жасау дизайнерлік компьютер фирмаларына жүктеледі.

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

 Әрбір туристік фирмаға  қандай елге саяхаттарды ұйымдастыру,  қандай түрімен және қызметтердің  қандай түрімен туристік пакетті  толықтыру керектігін өзі шешуге  тұра келеді. Стратегиялық шешімдер  қабылдағанда туристік фирмаларға  рыноктың қажеттіліктері мен  түріне сүйенеді. Тұтынушылардың  қажеттіліктерін білу ең маңызды  мәселе екенін бәріне түсінікті.  Осының мақсатында туристік фирмалар  маркетингтік зерттеулер жүргізеді.  Маркетингтік зерттеулердің негізгі  бағыттары болып рыноктың сыйымдылығы  мен конъюнктурасы, тұтынушылары, бәсекелестер, жабдықтаушылар, делдалдар,  өнім табылады. Туристік кәсіпорын  маркетингі көптеген факторлар  әсеріне байланысты (экономикалық, табиғи, элеуметтік – мәдени және  т.б.). Кәсіпорын маркетингі практикасындағы  факторлар мен оларды қоладанудағы  күрделі өзгерістерді қарастыру  керек. Мысалға, қазіргі кезде  көптеген елдер бос уақытын  спорт пен демалысқа кетіруге  тырысады, туристік фирма іс —  әрекетіне бейімделуге және туризм  сферасындағы т.б. даму беталысын  көрстеу міндеті болып табылатын  туристік маркетингті дамыту  үшін жаңа перспективаларға жол  ашады. Мысалы, Қазақстан Республикасында  негізінен спорт, жүзу, аң аулау  саласына бағытталған. Ғылым мен  техниканың дамуы туристік қызметтің  массалық өндірісінң құралдарын  жетілдіруге мүмкіндік берерді.  Туризм индустриясындағы туристік  маркетингке компьютерлік техниканы  енгізу керек.

 Туристік фирмалардың  қызметін жетілдіру үшін туристік  фирмаларға тек қана маркетингпен  айналысатын бөлімдер ашу қажет.  Бұл маркетингтік бөлімдердің  қызметтері келесідей болуы тиіс:

1. Бәсекелестерді зерттеу;

2. Агенттік тораппен жүмыс  істеу;

 3. Арнайы көрмелер мен кездесулерге қатысу;

4. Презентацияларды ұйымдастыру;

5. Ұйымдарға демеушілік  көмек көрсету;

6. Оперативті маркетинг;

7. Жарнамалық әрекет.

 Бәсекелестерді зерттеу  мақсатында маркетингтік бөлімнің қызметкерлері тұрақты негізде БАҚ — на мониторинг, өзінің агенттерінен және кәсіби көрмелерде ақпарат, бәсекелестердің қызметімен байланысты мәліметтер жинауы қажет. Бәсекелестердің каталогтары, және ондағы тарифтер зерттелуі тиіс. Бұл каталогтардан олардың тарифтері қандай, олар қандай отельдер ұсынады, туристік пакет қандай қызметтерден тұратынын білуге

 

 

 

 

 

 

 

 

Пайдаланған әдебиеттер тізімі

 

1. Академия рынка: маркетинг/пер. с фр. (Дайан А., Букерель Ф., Ланкар Р.

 др.); науч.ред. Худакормов А.Г. — М.: Экономика, 1993. — 572 бет.

2. Багиев Г.Л., Тарасевич  В.М. Маркетинг. СПб: СПБУЭФ, 1996. — 74 б.

3. Бейжанова А.Т. Қазақстан  Республикасындағы туризм саласындағы

 маркетингтің дамуы. // Вестник КазНУ: серия экономическая.  — 2004. — № 4

-с. 52-53.

4. Голубков Е.П. Маркетинпстратегии, планы, структуры. — М.: Дело, 1995. -

192с.

5. Жих Е.М., Панкрухин А.П., Соловьев В.А. Маркетинг: как  завоевать

 рынок? — Л.: Лениздат, 1991.- 250 с.

6. Шеденов У.К., Ильясов  Д.Қ. Теория маркетинга и менеджмента  в сфере

 услуг. Алматы: Қазақ  университеті, 2002. — 150 с.

7. Ілиясов Д.Қ. Маркетинг:  теориясы мен практикасы. Алматы: Қазақ

 университеті, 2002. — 222 б.

8. Борисова Ю.Н Маркетинг  в туризме. М.: Рос. Межд. Академия  туризма,

1996.-56 с.