Қазақстан Республикасында жер кадастрының жаңа жүйесін қалыптатырудың, теориялық, негізі және әдісі

6D090700 - Кадастр  мамандығы бойынша 

докторанттарды  қабылдау емтихан 

бағдарламасы

 

 

 «ЖЕР КАДАСТЫРЫНЫҢ ҚАЗІРГІ МӘСЕЛЕЛЕРІ»

 

1. Қазақстан Республикасында жер кадастрының жаңа жүйесін қалыптатырудың, теориялық, негізі және әдісі.

Қазақстан Республикасында  мемлекеттік жер кадастрының жүйесі мінездемесінің қалыптасуын талдау. Келесі сұрақтарға өзгеріс енгізу, жер кадастры процесінің кезеңдері, жер кадастрының құрамдық бөліктері, функционалды блоктары, негізгі және ағымдағы кадастр, кадастрдың принциптері, алу әдістері, жер кадастрында берілген мәліметтерді талдау және өңдеу. Жер кадастрындағы түсірістер және зерттеулер. Жоспарлық -картографиялық құжаттар. Жер бетіндегі түсірістер аэрофото түсірістер. Агрошаруашылық топырақтық зерттеулер геоботаникалық зерттеулер. Мемлекеттік жер кадастрында мәлімдемелер базасын қалыптастыру  және сандық формаларды картографиялау нәтижесінде шығару. Компьютерлік қолданбалы бағдарламалар бойынша есептік мәлімдемелерді статистикалық талдау және бақылау түрлері. Корельяциялық талдау. Жер кадастрлық жұмыстарды компьютерлік технологиялық бойынша пайдалану әдістерінің ерекшеліктері. Жер қатынастарының реформасының мазмұны функционалды блоктарының өзгерісі. Автоматтандырылған ақпараттық жүйесінің қалыптасуы, Республикада мемлекеттік жер кадастрының құрамындағы функционалды блоктар. ҚР-ның тәжірибесінде, ТМД және РФ-да, дамыған шетелдердің автоматтандырылған ақпараттық жер жүйесінің қалыптасу ерекшелігін салыстырмалы талдау.

 

2. Жер учаскелерін мемлекеттік тіркеу құқығы.

 Қазақстан Республикасында жерді пайдаланудың және жерге меншіктің түрлері. Жерге меншіктің спецификасы, жер иеленушілер мен жер пайдаланушылардың айырмашылығы. Жер учаскелерінің құқығы бойынша жұмыстарды жүргізу тәртібі және мазмұнының жаңа жағдайлары. Жерді пайдалану турлерін мінездеме бойынша және ҚР-ның 2003 жылғы жер кодексі жерді мерзімде сәйкес беру. Жер мінездемесі-тіркеу құжаттары, құжаттардың жаңа формалары. Жерді тіркеу процестерінің мазмұны. Жер учаскелерін тіркеу бойынша автоматтандырылған жұмыстарды жүргізу. Жер және жылжымайтын мүліктің жалпы формасын құрудың проблемалары.

 

3. Қазақстан Республикасында мемлекеттік жер кадастрын жүргізу тәртібі. 

Мемлекеттік жер кадастрын  жүргізу тәртібінің жағдайларын  өзгеруі, мемлекеттік жер кадастрын  жүргізу бойынша Қазақстан Республикасының басқару агенттігі жүйесі органдарының құрылымы және функциясы. Мемлекеттік жер кадатрын жүргізу тәртібі. Жер кадастрлық есебінің бірліктері және құжаттары. Мемлекеттік жер кадастрының ААЖ мәліметтер базасында кадастрлық базасында кадастрлық ақпараттарды жинақтау және тіркеу мақсатына арналған жер учаскелерінің есебі. Жер кадастрының ақпаратын пайдалану. Әкімшілікті – есеп бірліктерін кіргізу тәртібі және кодтарының тізімі. Облыста, қалада, аудан көлемі өндірісіндегі жер кадастры. Жер балансы және есеп беру. Жыл сайын есеп беру әдісін құрастыру. Жер есеббінің құжаттары. Жер балансын қарау және бекіту. Жер қорының автоматтандырылған басқару жүйесінде жер балансын құрастыруды  автоматтандыру. Кадастрды және оның құрамдық бөліктерінің жүргізу сұрақтарының әдістемесінің жетілдіру проблемалары. Кадастрлық жұмыстардың деңгейіне сәйкес қазіргі талаптарды қалыптастыру. Кадастрлық жұмыстардың автоматтандырылған деңгейі.

 

 

4. Кадастрлық бағалау, аймақтау және жерге салық салу.

 Жердің табиғи ерекшелігі  бағалау және бонитеттеу. Жер рентасы және оның әртүрлілігі. Жер спецификалық тауар ретінде , жердің бағасы. Кадастрлық /нарықтық/ бағасының әдістері және жерді түрлі категорияда аймақтау. Топрырақты бонитеттеу. Бонитеттеу әдісі. Жерді бағалау жүйесінде бонитеттеудің ролі.Кадастрлық /нарықтық/ аймақтауға өтуі және әр түрлі категорияда жерді бағалау. Жерге салық салу. Қазақстанда әртүрлі категорияда жерге салық салудың жүйесі, салық салуды жетілдіру.

 

 

           5.    Ақпараттық жер кадастрын  өзгерту.

 Кадастрлық құжаттарды жүргізуді автоматтандыру бойынша жер учаскелерін тіркеу, есепке алу: сандық және сапалық , компьютерлік техниканы пайдалануда сақтау және беруге арналған кадастрлық ақпараттарды пайдалану. Компьютерлік технологияларды пайдалануда талдау және жинақтау, жерді бағалау арналған ақпараттарды жинақтау. Жер мониторингісінің мағынасы, жер мониторингісінің мақсаты және міндеті. Республикада жер мониторингін жүргізуді ұйымдастыру. Жер кадастрының мақсаты және жер ресурстарын қорғауға арналған автоматтандырылған жер мониторингін пайдалну.

 

 

 

                             ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 

 

1. Конституция Республики Казахстана. –Казахстанская .-1995- 

          30 августа

2. Земельный кодекс Республики  Казахстан.- Алматы: Жети  жаргы, 2003г.
3. Постановление Правительства Республики Казахстан от 6 июня 1996г. № 710 Об утверждении Порядка ведения государственного  земельного кадастра в Республике Казахстан.
4. Сборник нормативных  актов  по земельным  отношениями землеустройству. –Алматы, Каржы –Каражат 2004.
5. Инструкция по ведению единой системы  присвоения кадастровых номеров земельным участкам для целей регистрации.-Алматы.1996г.
6. Государственный учет земель и их качественная оценка. Под ред Проф. Н.В. Бочкова.-М.?Колос,1973.
7. Магазинщиков Т.П. Земельный кадастр .- Львов,1987
8. Сейфуллин  Ж.Т. Земельный кадастр Казахстана. Алматы,2000.
9. Сейфуллин  Ж.Т.  Жер кадастры. Алматы: КазНАУ,2001.
10. Чешев А.С.,Фесенко И.П. Земельный кадастр. Учебник для вузов.- «Издательство ПРИОР»,2000

 

«ЖЕР ЖӘНЕ ЖЫЛЖЫМАЙТЫН  МҮЛІК НАРЫҒЫ» 

 

1.ЖЫЛЖЫМАЙТЫН МҮЛІК НАРЫҒЫ:  НЕГІЗГІ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ  ЕРЕКШЕЛІГІ.

  Жылжымайтын мүлік  нарығының негзгі түсінігі. Жылжымайтын   мүлік нарығының объектісі мен  суъбектісін классификациялау бағыты.  Жылжымайтын   мүлік  нарығын   сегментациялау.  Жылжымайтын   мүлікті классификациялау. Қазақстандағы  жылжымайтын  мүлік    нарығының  ерекшелігі.  Шетелдегі жылжымайтын  мүлік    нарығы,  қала құрлысы және тұрғын үй саясаты  және жылжымайтын  мүлік    нарығы.  Жылжымайтын  мүлік    нарығының   дамуының кезеңдері және  критериидің  тиімділігі.  Объектінің  бағасы  және құны. Жылжымайтын  мүлікті бағалау түрлері. Объектінің бағасын қалыптастыруда   ұсыныс пен сұраныстың әсері. Жылжымайтын  мүлікті  бағалаудың  негізгі бағасы. Жылжымайтын  мүліктің  міндеті және еркін  бағасы.   Жылжымайтын мүліктің  міндеті және еркін бағасы. Тұрғын үй және жалпы ғимараттарды бағалаудың  ерекшелігі. Жылжымайтын мүлікті бағалаудың міндетті негізі. Бірлік  және күрес міндетті бағалауда эксперттік  және матиматикалық моделдеу.

2. ЖЫЛЖЫМАЙТЫН МҮЛІК НАРЫҒЫН  ТАЛДАУДЫҢ  НЕГІЗІ.

    Жылжымайтын   мүлік    нарығын  талдау  және  негізгі  принциптер. Жылжымайтын   мүлік    нарығының   әлеументтік,  экономикалық және типологиялық  факторлары, қаладағы жер мен  тұрғын үй нарығын талдау.

Қаладағы тұрғын үй нарығын талдауда эксперттік комерциялық жене өндірістік жылжымайтын  мүлікті   бағалауға эксперттік  талдау (жалға беру және сату).

3. ЖЕР НАРЫҒЫ , ЖЕРГЕ НАРЫҚТЫҚ  ОПЕРАЦИЯЛАР

        Жер қатынастарының заңдық  жүйесінің   негізі.  Нарықтық жер қатынастары.  Жерді жеке  меншікке берудегі қорғау құқығы.  Жерді пайдалану құқығы  және  жерді кепілдікке  берудегі  ипотекалық  кредит.  Жерде нарықтық  операцияларды өткіу   мерзімі жүйесінің қалыптасуы.

Жерге  мемелекеттік  тіркеу құқығы  және олармен  мәміле жасау.  Жылдық жер қатынастарының дамуы.

4.ҚАЗАҚСТАН  РЕСПУБЛИКАСЫНДА  ЖЕР  НАРЫҒЫН   ҚАЛЫПТАСТЫРУ.

       Жерді  жеке меншікке беру түсінігі.  Алғашқы және екінші  жер   нарығының  қалыптасуы. Жер учаскелерінің  бағалаудың әдісі.  Жер  нарығының   дамуына  әсер ететін  факторлар. Жерді сатудағы  талаптар  және олармен басқа операциялар.  Мәмілелерді рәсімдеу  сұрақтарды  дайындау,  жерде болатын операциялардың  формалары.  Нарықтық  жер операцияларының заңдық  негізі.   Математикалық статистиканың негізі,   Регрессионды  және басқа әдістерді талдаудың мәліметтер  базасы.  Сызықтық  емес  моделдер.  Бағаның түрлері.  Жылжымайтын мүлік нарығының спецификасы. Жылжымайтын мүлікті  бағалаудың  принциптері.  Бағалау процессі.

5.ЖЕР  НАРЫҒЫНЫҢ   ДАМУЫН  МЕМЛЕКЕТТІК  РЕТТЕУ

Жер  қатынастарын  мемелекеттік  реттеудің  түсінігі.  Мемелекеттік   басқару органдарының жалпы және арнайы  құзыреттілігі. Жер және жылжымайтын  мүлік  нарығын  мемелекеттік  реттеудің  негізгі  функциясы.  Жерді мақсатты анықтау  және жерді  пайдалануды  жоспарлау.   Жерді қорғау.  Жерді қорғау және  пайдалануды  бақылау.

 Жер  мониторингі. 

6.ЖЕРДІ   БАҒАЛАУДЫҢ ӘДІСТЕМЕСІ  ЖӘНЕ  ЕРЕКШЕЛІГІ.

Жылжымайтын мүлік  және  жерді  бағалаудың әдісі.  Пайданы  жеңілдету  әрекеттері.  Шығымдылықты  талдау  және  өнімнің  бағасы.  Сервитутты  талдау.  Пайданы  анықтау.  Сатуды  салыстырудың  әдістері.  Шығындық әдіс.  Шығынды  капитализациялау  әдісі. Басқа  бағалау әдістері. Жердің  нарықтық  бағасының  принциптері.  Нарықтық  және тұтыну  бағасы.  Нормативті баға.  Базалық  төлем.  Ұсыныс және  сұраныс. Жер  рентасы.

ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР.

 

1.       Конституция Республики Казахстана. –Казахстанская правда.-1995- 

          30 августа

2. Земельный кодекс Республики  Казахстан.- Алматы: Жети  жаргы, 2003г. Указ Президента Республики Казахстана, имеющий силу закона  «Об ипотеке недвижимого имущества».- Казахстанская правда.-1996-11 января
3. Указ Президента Республики Казахстан, имеющий силу закона «О государственной регистрации  на  недвижимое  имущество  и сделок с ним».- Казахстанская  правда.-1996-11 января
4.      Гражданский Кодекс Республики Казахстан.- Казахстанская правда-1995.2-4 января
5. Об утверждении ставок платы за землю,  продаваемую в частную собственность или   предоставляемую в землепользование  государством от 8 мая 1996г.№576// сб. Законодательных  и  нормативных  актов по  земелным  отношениям  и землеустройству.  Земельное  законодательство  Республики Казахстан.- Алматы: Каржы-Каражат. Тоо «Лидия»,1996.-с.39-47.
6. Постоновление Правительства Республики Казахстан от 1 октября 1996г.№1203 «Об утверждении Порядка определния оценочной  стоимости земельных участков, продаваемых  в частную  собственность или  предоставляемых в землеполхование  государством »//сб.
7. Законодательных и нормативных актов по земельным  отношениям и землеустройству. Земельное законодательство  Республики  Казахстан.- Алматы: Каржы-Каражат,1996-с.29-47
8. Постоновление  Правительства Респулики Казахстан от 10 декабря 1996г.№1511 «Об утверждении Порядка купли – продажи находящихся в государственной собственности  земельных  участков или права   постоянного землепользования». Алматы: Каржы-Каражат,1997-с.56-73
9. Об оценочной деятельности в РК/ Закон РК/ Казахстанская  правда. 13 декавря 2000г.
10. О земле. Закон РК от 24 января 2001г., №152-11.- Алматы: ЮРИСТ, 2001,-56с.
11. Оценка недвижимости: Учебное  пособие/ Под ред. А.Г.Грязновой, М.А.Федотовой.-М.: Финансы и статистика,1999.
12. Оценка объектов недвижимости:  теоретические  и  практические аспекты Под ред. В.В. Григорьевна.- М., Инфра-М, 1997.
13. Оценка рыночной стоимости недвижимости. Серия Оценочная деятельность. Учебное и практическое пособие. –М,, Дело, 1998.
14. Фридман Дж., Ордуэй Н. Анализ и оценка приносящей доход недвижимости: Пер. С англ. .-М.:Дело.1995.
15. Харрисон Г.С. Оценка недвижимости: Учеб.пособие.: Пер.с англ.-М.:РОО,1994.
16. Балабанов И.Т.Экономика  недвижимости: -СПб.:Питер,2000.
17. Бернес В., Хавранек П.М.Руководство  по  оценке эффективности  инвестиций (пер. с англ.). Мю: Инфр-М,1995.
18. Гранова И.В. Оценка  недвижимости: тесты, задачи, практические ситуации.  Серия «Учебное  пособие».- СПб: Питер,2001
19. Гормыкин В.А.,Бугулов Э.Р. Экономика  недвижимости. Учебник Информационно-издательский дом «Филинъ»,1999.-592с.
20. Кадастр земель населенных пунктов/ Артеменко В.В., Лойко П.Ф., Огарков А.П.и др.-М.? Колос,1997.-166с.
21. Оценка земельной собственности /Под общ. Ред  К. Эккерта – Красногорск. Из-во. Красная гора. -1993.-61с.
22. Оценка рыночной стоимости недвижимости. Серия Оценочная деятельность. Учебное и практическое пособие. –М., Дело, 1998-384с.
23. Черняк А.В. Оценка городской недвижимости. –М.,РОЛ,1996

 

 

 

ЖЕР КАДАСТЫРЫНДА КӨП САЛАЛЫ АВТОМАТТЫ АҚПАРАТТЫ  ЖЕР ЖҮЙЕЛЕРІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ

1. ҚР-да ЖЕР КАДАСТРЫНЫҢ ЖАҢА ЖҮЙЕСІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ӘДІСТЕМЕСІ ЖӘНЕ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

ҚР-да қалыптасып келе жатқан МЖК жүйесіне сипаттама. Жер кадастрлық процесстер кезеңдері , жер - кадастрының құрам бөліктері, функциональдық блоктар ,(байламдар),  негізгі және күнделікті кадастр, кадастрдың принциптері, жер кадастрында деректерді алу, өңдеу және талдау әдістері. Жер кадастрындағы түсірістер мен тексерулер. Жоспарлы –картографиялық құжаттар. Жер беті түсірістері,  аэрофототүсірістер.

Агрошаруашылық тексерулер, топырақтық  тексерулер  геоботаникалық  тексерулер. Есепке алу және есеп беру деректерді статистикалық талдау. Статистикалық  талдау түрлері  және бақылау.  Корреляциондық талдау.  Жер кадастрлық жұмыстарды комьпютерлік  технологияны қолдану.  Функциональдық блоктардағы (байламдардағы )  өзгерістер және олардың жер қатынастары реформалары салдарындағы мазмұны.  Республикамыздағы МЖК құрамының негізгі фугкционалдық блогы ретінде  ААЖ қалыптастыру. Дамыған шет елдердегі, Ресейдегі және басқа  ТМД  елдеріндегі  қалыптасып келе жатқан автоматтандырылған  ақпараттық жер жүйесі ерекшеліктерін талдау.

           2.ЖЕР УЧАСКЕСІНЕ ҚҰҚЫҚТЫ МЕМЕЛЕКЕТТІК ТІРКЕУ

   Қазақстан Республикасындағы  жер  пайдаланушылар мен жерге  меншік  түрлері, жерге меншік  спецификасы,  жер иеленушілер  мен  жер  пайдаланушылар  айырмашылығы .  Меншікте және  жер пайдалануда болған жер  учаскелеріне  құқықты тіркеу жөніндегі жұмыстардың  мазмұны,  міндет атқаруы және жүргізу тәртібі.  Жерді беру мерзімі және сипаты бойынша жер пайдалану түрлері. Жер тіркеу құжаттары сипаттамасы. Жер учаскелерін тіркеу жөніндегі жұмвыстарды жүргізуді автоматтандыру.

             3.ҚР-ДА МЕМЕЛЕКЕТТІК ЖЕР КАДАСТРЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ЖҮРГІЗУ ТӘРТІБІ

  Мемелекеттік жер  кадастрының жүргізу  тәртібі  туралы  жалпы ереже.

  Мемелекеттік жер  кадастрын жүргізу  бойынша  ҚР-ның жер ресурстарын  басқару  жөніндегі  Агентство  жүйесінің  құрлысы және органдарының функциясы .    Мемелекеттік жер кадастрын жүргізу  тәртібі. Жер – кадастрлық есептік бірліктер және құжаттамалар.                                           Тіркеу мақсаты үшін жер учаскелері  есебі  және МЖК ААЖ деректер базасына кадастрлық ақпараттарды жинау.

Жер кадастры ақпаратын  пайдалану.  Кодтар тізімі және оларды әкімшілік-есептік бірлікте жүзеге асыру тәртібі . Жер кадастры кәсіпорындарда, аудан, қала, облыс денгейінде. Есеп беру және жер балансы. Кәсіпорын, ұйым, аудан, облыс  денгейінде жер кадастрын ұйымдастыру.   Жылдық жер есебін құру әдісі. Жер- есебі құжаттары. Жер балансын қарап шығы және бекіту. Жер қорын басқарудың автоматтандырылған жүйесінде жер балансын  автоматтандыру. Кадастырды ,оның  құрам бөліктері  бойынша  жүргізудің әдістемелік мәселелерін жетілдірудегі проблемалар. Қалыптасып келе жатқан кадастрлық жұмыстар денгейінің қазіргі күнгі талаптарға сәйкестігі. Кадастрлық жұмыстарды автоматтандыру денгейі.