Жасанды интеллект

              Дей  тұрғанмен , Посл(2,U) –ды  N=2-ге  тең  және    V=U-ға  тең  болғандағы  ІІ посл(N2,V2)  тұжырымның   басымен  сәйкестендіру  мүмкіндік  береді.Енді  ПРОЛОГ  тұжырым  денесі  келісуге  тырысады.

              /*N2=2

              /*V2=U

              M2  is  2-1

              посл(M2,U2)

U  is  U2*2

/*откладывается

Сонымен, біз  І  шақырудағы  тұжырымды  тағы  да  қолдансақ,бірақ  мұнда  кішірек  N2  аргументін  пайдаландық.

Тұжырымды  ІІ  рет  шақыруды  І  шақырудан  ажырату  үшін  айнымалыға  2 индексін  береміз.Жалпы  жағдайда  айнымалының  п  индексі  оның  п-ші  шақырылымда  қолданылатының  білдіреді.І  шақыру  айнымалылары  индекссіз  жазылған.

Мақсатты  тұжырымның  І-сі  N2=1  болғанда  келісімді  ІІ  мақсаттық  тұжырым  үшін  ІІІ шақырылуға  алып   келеді , ал  ІІІ  мақсаттық  тұжырым  қалыс  қалады.

ҮШІНШІ ШАҚЫРУ.

Посл(1,U2)-ні   келісу  үшін  ПРОЛОГ  оны  посл(0,1)  анықталатының  І   тұжырыммен  сәйкестендіруге   тырысады,бірақ   ол  сәтсіздікке  ұшырайды.

Дей  тұрғанмен , посл(1,U2)  ІІ  тұжырым  басымен  сәйкестендіруге  мүмкіндік  туады  және  мұнда    N3   1  мәніне  ие  болады,ал  V3  U2 –мен   байланысады.Демек  енді  келесі  мақсаттарды  салыстыру  қажет:

/*N3=1

/*V3=U

M  is 1-1

посл(M3,U3)

U  is U3*1

/*откладывается

І  мақсаттық  тұжырым  M3=3 болғанда келісімді.ІІ  мақсаттық  тұжырым посл(0 ,U3)-ті  ПРОЛОГ  анықтаманың  І  тұжырыммен  сәйкестендіре  отырып  келісуге  тырысады.Бұл  жолы  U3=1 болғанда  2  термді  сәйкестендіру   сәтті  аяқталады.

Есеп  редукциясы  аяқталады  және  шекаралық  шарттар  соңғы  есепті  шешуге  мүмкіндік  береді.Енді  ПРОЛОГ  қалыс  қалған  мақсаттық  тұжырымға  қайта  оралып , олардың  ең  соңғысын  келісуге  тырысады.

Егер  соңғы  тұжырым  келісілсе , онда  ПРОЛОГ  оның  алдындағы  қалыс  қалған   тұжырымды  келісуге  тырысады.Сөйтіп,ең  І  қалыс  қалған  тұжырым  келісілгенше  жалғаса  береді.

3.ЕСЕПТІ ШЕШУ КЕЗЕҢІ(ФАЗАСЫ).

Посл(1,U2)- ні келісу.

Қалыс қалған тұжырымның ішіндегі ең соңғысы ІІІ шақырудағы ІІІ мақсаттық тұжырым:

   U2 is U3*1

ІІ мақсаттық тұжырымды келісуге нәтижеде U3 айнымалысы 1 – ге тең болғандықтан, U2 1 мәніне ие болады. Сонымен, посл (1, U2) U2 =1 болғанда келісіледі.

Посл (2, U)-ды келісу.

              Соңғының алдында қалыс қалған мақсаттық тұжырымның бұл ІІ шақырудағы ІІІ мақсаттық тұжырым:

            U is U2*2

              Сонымен, U2 =1 болғанда мақсаттық тұжырымды келісу нәтижесінде U=2 мәніне ие болады. Демек , посл(2, U) U=2 болғанда келіседі.

           Посл(3,Х)-ті келісу.

              Қалыс қалған мақсаттық тұжырымның алдыңғысы І шақырудағы ІІІ мақсаттық тұжырым Х is U*3  U айнымалысы 2 мәніне тең болғандықтан ІІ мақсаттық тұжырымды келісу нәтижесінде Х=6 мәніне ие болады. Посл(3,Х) мақсаттық тұжырымы Х=6 болғанда келіседі. Егер қалыс қалған басқа мақсаттық тұжырым жоқ болса, онда Пролог – айнымалысының қандай мәнінде сұраныс қанағатандырылатының анықтайды.

                Жоғарыда сұраныстың толық трассировкасы келтірілген мақсаттан шығатын доғалар сәйкестендірілетін тұжырым номерімен және сәйкестігі айнымалы мәнімен белгіленеді. Мақсаттық тұжырымы келісілетін айнымалылар дөңгелек жақшаға алынған және сәйкес мақсаттық тұжырымда жазылған жолдарға жазылады. Төбелерге айнымалылар мәнімен енетін доғалардағы белгілеулер осы мәндерге алып келетін мақсаттық тұжырым болып табылады.

4. ВОСХОДЯЩАЯ СТРАТЕГИЯСЫ.

              Біз есеті ішкі есептерге бөлу және оларды шешу процесін қарастырдық. Посл(U,V) анықтау үшін

               Посл(3,V2), посл(2, V3,...,посл(0, V5))-ты есептеу және шешімді құру қажет, мұнда шекаралық шартты базис ретінде таңдаймыз.

              Екінші әдіс  шешімді  шекаралық  шарттан  бастап  берілетін  есеп  шешілгенше  құра  беру  болып  табылады.Бұл  әдіс 1-ші  шекаралық шарттан  бастап  1-ші  терм  мәнін 1*1 , сосын  2-ші  1*1*2,сосын  3-ші  1*1*2*3 , ақыр  соңында, 4-ші  1*1*2*3*4  есептеуіміз  керек.Мұндай  стратегияны  восходящий   деп  атайды.

              Екінші  шешудің  бұл  әдісінде  мақсаттық  тұжырым  2  қосымша  параметрге  ие  болуы  тиіс,біреуі  есептің  нақтылы  уақытқа  дейін  шешілген  «мөлшерін» , көрсету  үшін , ал  2-сі  аралық  шешімді  жазу  үшін.

              Тұжырымды  шақырғанда  параметрлер  шекаралық  шарттармен  байланысады.

              Мысалы: Егер  біз  алдыңғы  1-ші  мысалдағы  есеп  шешіміне  восходящий  стратегиясын  қолдансақ , ПРОЛОГ-тың  келесі  тұжырымын  аламыз.

              /* постр_посл(NS,VS,N,V) строит N-

              /*терм_последовательности_V

              /*VS-это  значение   NS-го  терма

              /*в построенной  к  данному  моменту

              /*последовательность

              /*требуемое  решение:

              постр.посл (N,V,N,V)

              /*построение  следующего  решения:

              постр посл (NS,VS,N,V):-

                            NS    

ҚОРЫТЫНДЫ

Қорыта келе, жасанды интеллект–бұл  адам ойын компьютерде  бейнелейтін   программалық  жүйе.  Бұндай жүйені жасау  үшін  белгілі  бір облыста  шешім  қабылдайтын немесе  нақтылы  есептерді шешетін  адамның ойлау  процесін  зерттеу  қажет  және  осы  процестің негізгі  қадамдарын бөліп  көрсетіп , оларды  компьютерде  іске  асыратын  программалық  жабдықтарды  жасау  қажет. Пролог  программалауда  дәстүрлі  түрде  қолданылатын  тілдерден  кәдімгідей  өзгеше. Бейсик, Алгоритм  және Паскаль  тілдерінде  программалау  әдісі  есепті  дискретті  қадамдарға  бөлу  және  оларды  тізбекті  түрде   сипаттау  болып  табылады.

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

1.      Стерлинг Л., Шапиро Э.

          “Искуссиво программирования на языке Пролог”.

2.      Ин Ц., Соломон Д.  

          “Использование Турбо Пролога”.

3.      Дж.Доорс, Рейблейн А.   

          “Пролог – язык программирования будущего”.

4.      Янсон А. 

          “Турбо Пролог в сжатом изложении”.

5.      Клоксик У., Меллши 

          “Программирование на языке Пролог”.

6.      Хоггер К. 

          “Введение в логическое программирование”.

3