Автор: Пользователь скрыл имя, 22 Февраля 2012 в 23:15, курсовая работа
Паскаль тілі бұрын құрылған (Фортран, Алгол және т.б.) программалау тілдерінен маңызды ерекшелігі ол құрылымдық программалау идеясын өмірге біртіндеп енгізу.
Басқару (шартты, таңдау және циклдік) операторлары бағдарлама жолдарының орындалу реттілігін өзгертеді.
Кіріспе…………………………………………………………………...……..
1. Паскаль тілінің негізгі түсініктері..............................................................
1.1 Турбо паскаль тілінің операторлары ..........................................................
1.2 Циклдік құрылымды алгоритмді программалау ......................................
1.3 Алғы шартты цикл операторы. While операторы .....................................
1.4 Келесі шарт бойынша циклді ұйымдастыру..............................................
2 Параметрлі қайталану операторы. For операторы................................
2.1 Күрделі циклдер..............................................................................................
2.2 ЭЕМ-де есеп шығару кезеңдері. Қадам бойынша орындау...................
2.3 Қайталау (цикл)...............................................................................................
Қорытынды............................................................................................................
Қолданылған әдебиеттер......................................................................................
Мазмұны
Кіріспе…………………………………………………………… |
3 |
1. Паскаль тілінің негізгі түсініктері................... |
5 |
1.1 Турбо паскаль тілінің |
6 |
1.2 Циклдік құрылымды алгоритмді
программалау ................. |
7 |
1.3 Алғы шартты цикл операторы. While
операторы .................... |
7 |
1.4 Келесі шарт бойынша циклді
ұйымдастыру................... |
9 |
2 Параметрлі
қайталану операторы. For операторы..................... |
11 |
2.1 Күрделі циклдер............... |
12 |
2.2 ЭЕМ-де есеп шығару кезеңдері. Қадам бойынша орындау................... |
13 |
2.3 Қайталау (цикл)........................ |
20 |
Қорытынды..................... |
22 |
Қолданылған әдебиеттер.................... |
23 |
Кіріспе
Бейсик тілі сияқты, Паскаль оқып-үйренуге жеңіл, түрлі салалық информациямен жұмыс істеуде нәтижелі болғандықтан, дүние жүзінде көп тараған тілдердің бірі
Turbo Pascal
программалау тілінің басқа
Жоғарғы деңгейлі программалау
тілдерінің бірі − Паскаль.
Қазіргі кезде Паскаль тілінің
кеңейтілген ондаған
Turbo Pascal
жүйесінде қарапайым есептерді
шешудің программасынан бастап,
күрделі мәліметтер қорын
Паскаль тілі бұрын құрылған (Фортран,
Алгол және т.б.) программалау
тілдерінен маңызды ерекшелігі
ол құрылымдық программалау
Басқару (шартты, таңдау және циклдік) операторлары бағдарлама жолдарының орындалу реттілігін өзгертеді. Шартты операторлар нәтижесі ақиқат болғанда (Иә) немесе нәтижесі жалған болған жағдайда (жоқ) деп жауап беретін белгілі бір логикалық шартты тексереді. Бұл оператордың жазылу түрі төмендегі үлгілердің біріне сәйкес келуі керек:
а) іf шарт then 1-оператор else 2-оператор; мұндағы, іf-оператордың аты (егер), then (онда), else(әйтпесе)- түйінді сөздері; шарт- логикалық өрнек (типі boolean); 1-оператор және 2-оператор- кез келген орындалатын операторлар.
Олай болса, мәліметтерді оқу файлдың соңы табылғанша жалғаса береді. Егер файл бос болса, яғни онда ешқандай жазба жоқ, онда одан мәліметтерді оқуға болмайды. Осы айтылғандарды тұжырымдай келе, алғы шарт циклін қолдану керек екеніне көзіміз жетті. Файл соңы белгісін анықтау үшін, EOF(Name Var)-процедурасын қолданады ағылшын тілінде EndOf File—файл соңы деген сөзден қысқартылып алынған. Жақшаның ішіне assing() процедурасында көрсетілген файлдың нақтылы атымен байланыстыратын айнымалы атауы жазылады. EOF(Name Var)-процедурасының мәні, False(жалған)-болады егер файл соңына жетпеген болса Ture(ақиқат)-болады, егер файлдың соңы анықталған болса. Олай болса, алғы шарт циклін қолданғанда Not EOF(Fileln)-шарты әзірше ақиқат болса, онда цикл орындала береді, яғни файл соңы анықталғанша.
Бағдарламалау тілдері төменгі деңгейден жылдар өте
келе жоғарғы деңгейлі бағдарламалау
тілдеріне дейін дамыған. Осы даму барысында
не жаңадан тілдер ойланып табылып немесе
бұрын болған тілдерді жетілдіру арқылы
жаңа бағдарламалау тілдерін жасаған.
Осы бағдарламалау тілдері арқылы біз
машинамен, яғни компьютермен қарым-
Бағдарламалау тідерімен бірге
бағдарламалау жүйесі де дамып келеді.
Жүйелік бағдарламалау, оқиғалы-бейімделуші
бағдарламалау, объектіге бағытталған
бағдарламалау – олар алуан түрлі.
Болашақта бағдарламалаудың жаңа, одан
әрі жетілдірілген түрлері
1. Паскаль тілінің негізгі түсініктері.
Паскаль тілінде: латынның әріптері (Аа, ..., Zz) араб цифрлары (0,...,9) және арнайы таңбалар қолданылады. Арнайы таңбалар:
-арифметикалық және салыстыру амалдары (+,-,*,/,>,<,< >,<=,>=,@);
-арифметикалық және логикалық функциялар (DIV,MOD, NOT,AND,OR,IN,SHL,SHR).
-әр түрлі тыныс белгілері:
{} немесе
(**)-түсініктеме жазатын
[] – массив индекстерін және жиын элементтерін белгілеу;
() – айнымалы тізімін белгілеу;
‘ ‘ – апостроф; := - меншіктеу белгісі;
; - операторлар мен хабарларды ажырату;
: - айнымалыны бөліп көрсету;
= - айнымалының типін типтің сипаттамасынан немесе тұрақтыны өз мәнінен бөліп көрсету;
, - тізім элементтерін ажырату;
Программа құрылымы
Программа келесі бөлімдерден тұруы мүмкін, бұл бөлімдер (тек соңғыдан басқасы) бір-бірінен нүктелі-үтір арқылы ажыратылады:
Программалау барысында алдын-ала анықтауды қажет етпейтін мәліметтердің стандартты типтері мен программалаушының өзі анықтайтын типтерді пайдалануға болады.
Стандартты типтер
Басқа типтердің барлығы
DEC(N) N-ді азайту (қысқарту)
INC(N) N-ді үлкейту (ұзарту)
ORD(N) N-нің рет нөмірі
ODD(N) N-нің жұптығын тексеру
PRED(N) N-нің алдынғы мәні
SUCC(N) N-нің келесі мәні
Нәтижесі бүтін болатын мәліметтердің бүтін типтерімен жұмыс істеу үшін келесі арифметикалық функциялар қолданылады:
ABS(N) N-нің абсолют шамасы
A DIV B бүтін бөлу
A MOD B қалдықты бөлу
+ қосу
* көбейту
- азайту
TRANC(X) Х нақты санның бүтін бөлігі;
ROUND(X) Х нақты санды бүтінге дейін дөңгелектеу;
SQR(X) N санын квадраттау;
Логикалық функциялар: NOT- терістеу; OR - біріктіру немесе логикалық қосу; AND -қиылысу немесе логикалық көбейту; XOR - екінің модулі бойынша қосу.
Стандартты функциялар
ABS(X)-Х-тің абсолют мәні
ARCTAN(X)- Арктангенс Х
COS(X)-Косинус Х
SIN(X)- Синус Х
EXP(X)- е2
FRAC(X)- Х-тің бөлшек бөлігі
ARCCOS(X)=ARCTAN(SQRT(1-SQR(X)
ARCSIN(X)=ARCTAN(X/SQRT(1-SQR(
Тілдің операторлары
1.1 Турбо mаскаль тілінің операторлары
Операторлар-программадағы
нұсқаулардың (бұйрықтар,алгоритмдер)
машиналық тілде жазылуы. Яғни
берілген есепті шешу
Операторлар қарапайым және
Күрделі (құрама) оператор бірнеше
қарапайым операторлар тұрады. Бұл
операторлар begin (басы) және end (соңы)
қызметші сөздер арасында
Құрама оператордың жалпы
Begin
1-оператор;
2-оператор;
3-оператор;
...
N-оператор;
End;
Begin (басы) және end (соңы) сөздерін операторлар жақшасы деп қарастырсақ, жоғарыдағы мысалды мына түрде жазуға болады:
(1-оператор; 2-оператор; ...; N-оператор).
Құрама операторлар ішінде тағы бір құарма оператор болуы мүмкін. Бұл жағдайда программа денесін құрама оператор деп қарастырса болады.Құрама операторға шартты көшу, таңдау және қайталау операторлары жатады.
1.2 Циклдік құрылымды алгоритмді программалау
Кейбір алгоритмдердің
белгілі бір бөліктері бірнеше
рет қайталанып орындалуы
Цикл – бұл прграмманың
Үш түрлі
жолмен ұйымдастыратын циклға
арнайы операторлар
1.3 Алғы шартты цикл операторы While операторы.
While операторы
жан жақты басқару үйлесімі
болып табылады. Алдын ала берілген
шартты тексеру арқылы циклді
ұйымдастыруға While операторы қолданылады.
While операторын циклдің қайталану
саны белгісіз болғанда
Жалпы жазылуы:
While <шарт> do
<циклдің денесі>;
While <шарт> do
Begin
…
End.
Мұндағы,
Қызметші сөздерінің қазақша
мағынасы: While –“әзір”, do –“орында”.
Ал, шарт-логикалық өрнек түрінде
жазылады. Берілген шартқа тәуелді
бірнеше рет қайталанып