Компьютерлік вирустар

Компьютерлік  вирустар 

КОМПЬЮТЕРЛІК ВИРУСТАР

 

Компьютер вирустері - бұл балалайтын және дисктердің орындалатын файлдар, жүктеуші секторларында жәнеқұжаттар өз көшірмелері жасырын түрде енгізе алатын зиян келтіретін бағдарламалар.

 

    Зиян келтіретін әсерлердің орындауы және өз көшірмелерінің таратуы, сонымен бірге компьютерді вирустың компьютерінің жұқтыруларынан кейін бастауға әсер, қандай болмасын орындата алады.

 

    Компьютер вирусінің активациясы бағдарламалар және мәліметтердің жоюы шақыра алады және (бағдарламалар, құжаттың ашуы және тағы басқалар белгілі күнінің немесе аптаның  шабуылы, іске қосумен) әр түрлі оқиғалармен байланыса алады.

Вирустардың классификациясы

 

Мәні бойынша зиянды  әсерлер:

 

ҚАУІПСІЗ

(Вирустардың әсерінің зардаптары-дисктегі азат жадтың кішірейтілуі, график түрінде және дыбыстық эффекттер)

 

ҚАУІПТІСІ

(Вирустардың әсерінің зардаптары- компьютер бас-сирақтар және тоқтап тұру жұмыс істегенде)

 

ӨТЕ ҚАУІПТІСІ

(Вирустардың әсерінің зардаптары- бағдарламалар және винчестердің осы қалыптасуы және тағы басқалар жоғалту)

САҚТАУЛАР ЖӘНЕ ӨЗ КОДЫНЫҢ  ОРЫНДАУЫНЫҢ 

ӘДІСІ БОЙЫНША:

 

Жүктеушісі

 

Файлдығы

 

Макро – вирустар 

 

Скрипт – вирустар 

ЖҮКТЕУШІ ВИРУСТАР

 

Жүктеуші вирустер солқылдақ немесе қатты дисктің жүктеуші секторларын жұқтырады.

 

Жүктеуші вирустер дисктердің  жұқтыруында бағдарлама орнына  өз кодтарын қояды жүйенің  жүктеуінің жанында басқару үйрететін, және басқаруларды береді,тиеушінің  коды емес, вирустың коды.

 

Мұндай вирустерден алдын алу  қорғауы солқылдақ дисктермен  басқару жүйесінің жүктеуін ақауда  және өзгерістерден жүктеуші  сектордың қорғауының компьютерінің BIOS-іне қоюға тұрады.

 

1986 жылы жүктеуші вирустің  бірінші індеті басталды. Вирус  - «Brain» көрінбейтін дискеттердің жүктеуші секторын жұқтырады. Вирустың қағынған жүктеуші секторының табылулары талпынғанда оның жұқтырылмаған түп нұсқасын елеусіз қойды.

Файлдық вирустар

 

Файлдық вирустарның (*командалық файлдары атқарылатын файлдарда енеді.*bat, бағдарламалар.*ехе, жүйелік файлдар.com және *.sys,* программалық кітапханалары. dll тағы басқалар) және олардың іске қосуында әдетте активтендіреді.

 

      Компьютер вирустың қағынған файлдың іске қосуынан кейін жедел жадта болады және компьютердің сөндіруін момент немесе басқару жүйесінің қайта тиеуі (яғни басқа файлдар жұқтыра алады) белсенді шейін болып табылады.

      Файлдық  вирустар жұқтырулар әдіс бойынша қайтадан жазатын вирустар, вирустар және паразиттік вирустерге бөледі.

 

Файлдық вирустардан алдын алу  қорғауы күмәнді көзден алдын  ала вирусқа қарсы бағдарлама  сыннан өтпегей қалған файлдар  орындауға іске қосуға ұсынылмайтын  тұрады.

 

   1999 жылы Win95.CIH-нің 26 сәуірдің активациясының күні артынан «Чернобыль» аталған файлдық вирусының індеті басталды. Вирус қатты дисктегі мәліметтері құртты және иқажады BIOS-тердің мазмұны.

 

Макро вирустар

 

Макро вирустар кеңсе қосымша жасалған құжаттарды жұқтырады.

 

     Макро вирустар кірістірілген программалау тілінде (макростармен) макробұйрықтармен құжаттарға жайғастырылатын (VBA) Visual Basic  for Applications болып табылады.

 

   Алдын алу қорғауы макро – вирустар (макростың жүктеуіне тыйым) вирустың іске қосуын сақтап қалуда тұрады.

 

     Макро вирустар  алақанның аясындай – резидент болып табылады, яғни олар құжат оларды жедел жадта болып жұқтырады.

     Макро вирустар құжаттардың үлгілерін жұқтырады.

 

     1995 жылы індет бірінші макро болды – Microsoft Word-тің мәтіндік процессоры үшін Concept-тың вирусы. Макро – Conceptвирус осыған дейін кең таратылған.

Скрипт вирустар

 

Скрипт – вирустар – JavaScript-тің (бағдарлама) белсенді элементтер немесе Web-ның файлдарындағы бола алатын VBScript беттер.

 

Жергілікті компьютер жұқтыруы  жергілікті компьютердің браузеріне  интернеттің серверлерімен бүкіләлемдік  өрмекшінің торы бойынша олардың  біреулерінің жанында болады.

 

   Скрипт алдын алу қорғауы – вирустар браузерде жергілікті компьютерге белсенді элементтерінің алуын тыйым салуға болады.

 

1998 жылы VBScript.Rabbit бірінші скрипт,  Web –ның жұқтыратын скрипттері  пайда болды – беттер, 2000  жылдың мамырында скрипт глобальді  індет кенет күрс етті –  LoveLetter- дің вирусы. 

КОМПЬЮТЕР ПРАКТИКУМЫ

 

Компьютер вирустерінен қорғау

 

Тапсырма.Anti Vir Personal Edition:

а) вирусқа қарсы көмегімен (Guard) вирусқа қарсы монитор және (Scanner) вирусқа қарсы сканердің параметрлерін күйге келтіру

б) вирустардың бар болуына компьютер  тексерер еді және қағынған файодарды алып тастау.