Грамадска-палитычны рух на Беларуси (люты-кастрчник 1917 г)

 

МIНIСЦЕРСТВА СПОРТУ I ТУРЫЗМУ РЭСПУБЛIКI БЕЛАРУСЬ

      Беларускi  Дзяржауны Универсiтэт Фiзiчнай Культуры

 

                          Кафедра фiласофii i гiсторыi

 

 

 

                                       Кантрольная работа

 

                                           па тэме № 30:

 

          ГРАМАДСКА-ПАЛIТЫЧНЫ РУХ НА БЕЛАРУСI

                              (люты-кастрычник 1917 г.)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                                                  Падрыхтавала 

                                                                                  студэнтка 000 гр. МВС, з/а

                                                                                  Iванова ………….

                                                                                  Адрас:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                           Минск 2012  

                 

                                                  Змест

 

Уводзіны…………………………………………………………………………...3

1 Падзеі Лютаўскай рэвалюцыі 1917 года ў беларускіх губерніях. Усталяванне

двоеўладдзя………………………………………………………………………..4

2 Пазіцыі беларускіх партый і арганізацый. Дзейнасць Беларускага нацыянальнага камітэта…………………………………………………………..6

3 Чэрвеньскі  крызіс 1917 года. Падзеі на Заходнім фронце ў чэрвені-верасні 1917 года…………………………………………………………………………...7

4 Дайце вызначэнне наступных паняццяў: стаўка галоўнакамандуючага, двоеўладзе, бальшавiкi, «Iскра», народная мiлiцыя…………………………….8

Заключэнне………………………………………………………………………...9

Літаратура………………………………………………………………………...10

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                Уводзіны

 

                     Гістарычны перыяд з лютага па кастрычнік 1917-га.

 

Які адбыўся ў айчыннай гістарычнай  навуцы адмова ад татальнай ідэалагізацыі  актуалізавалі праблему альтэрнатыўнасці ў гісторыі. У сувязі з гэтым пытаннем ўзнікае цікавасць да такога роду ключавым для разумення сутнасці многіх працэсаў гістарычным перыядах, якім з"яўляецца 1917 год. Савецкая гістарыяграфія характарызавала Лютаўскую рэвалюцыю як буржуазна-дэмакратычную. Пры гэтым пануючым стаў тэзіс аб тым, што Часовы ўрад не змагло прапанаваць краіне выразнай канцэпцыі рэформаў і не вырашыла задач дэмакратычнага пераўтварэння Расіі. Сучасная гістарыяграфія ставіць пад сумнеў пастулаты аб заканамернасці і выратавальнай Кастрычніцкай рэвалюцыі. Распаўсюджаным стала ўяўленне пра тое, што з лютага па Кастрычнік 1917 года ўпершыню ў расійскай гісторыі была зроблена спроба пераадолець аўтарытарныя традыцыі дзяржаўнага кіравання і трансфармаваць Расею ў дэмакратычную прававую дзяржаву. Лютаўская рэвалюцыя, якая прывяла да падзення самадзяржаўя, была ўспрынятая шырокімі грамадскімі коламі як агульнанацыянальная дэмакратычная. Якое ўзнікла ў грамадстве пачуццё грамадзянскай гонару і сацыяльнага аптымізму выявілася ў выступах дзяржаўных і грамадскіх дзеячаў, заклікалых забыцца рознагалоссі і аб"яднаць усе "жывыя сілы" краіны ў імя новай свабоднай Расіі.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1. Падзеі Лютаўскай рэвалюцыі 1917г у беларускіх губерніях. Усталяванне двоеўладзя.

 

Пачатак Лютаўскай рэвалюцыі паклалі масавыя выступленні рабочых у Петраградзе. На іх бок сталі пераходзіць салдаты. 2 сакавіка 1917 года  цар Мікалай ІІ адрокся ад прастола. Царскае самадзяржаўе  было звергнута. Адносна лёгкая перамога рэвалюцыі была абумоўлена тым, што армія ператварылася з апоры самадзяржаўя ў саюзніка пралетарыяту. На Беларусі быў ліквідаваны стары дзяржауны апарат. Стварыліся новыя органы буржуазнай улады. У Петраградзе яны былі прадстаулены Часовым урадам. Свае паўнамоцтвы яго міністры ажыццяўлялі да склікання Устаноучага сходу — найвышэйшага дэмакратычна абранага органа ўлады Расіі (парламента). Ён павінен быў, на думку Часовага ўрада, вырашыць пытанне аб зямлі, аб вайне і міры, нацыянальнае пытанне.

Па прыкладзе Петраграда ў гарадах і мястэчках Беларусі ствараліся органы рэвалюцыйна-дэмакратычнай улады -- Саветы рабочых і салдацкіх дэпутатаў, у тым ліку Мінскі Савет рбочых дэпутатаў. Ініцыятарам стварэння Мінскай гарадской міліцыі стаў бальшавік М. Фрунзе ( М. Міхайлаў) — у будучым выдатны вайсковы дзеяч. Адначасова афармляліся мясцовыя арганізацыі забароненых у сувязі з ваенным становішчам партый— РСДРП (бальшавікоў і меншавікоў), эсэраў, Бунда і інш. У Саветах кіраўніцтва апынулася ў руках меншавікоў і эсэраў. Мінскі Савет фактычна прынаў уладу гарадскога грамадскага камітэта, які падтрымліваў палітыку Часовага ўрада.

У Расіі ўзнікла своеасаблівае  становішча, якое атрымала назву двоеўладдзе: з аднаго боку – рэвалюцыйна-дэмакратычная  ўлада пралетарыяту і сялянства  ў выглядзе Саветаў, а з другога боку — улада буржуазіі ў выглядзе << грамадскіх камітэтаў парадку >>. Своеасаблівасцю палітычнага становішча стала падтрымка  Саветамі дзейнасці  камітэтаў. Праваднікамі такой палітыкі сталі меншавікі і эсэры, якіх у той час у Саветах было больш.

Падобнае становішча, якое характарызуецца як двоеўладдзе, узнікла ў арміях Заходняга фронту, што размяшчаліся на тэрыторыі Беларусі.. Часовы урад і вайсковае камандванне імкнуліся захавать баяздольнасць войска. Яны тлумачылі салдатам, што характар вайны пасля звяржэння самадзяржаўя змяніўся і яна стала вайной за абарону <<рэвалюцыйнай Айчыны>>. Прадстаўнікі эсэраў, меншавікоў, бундаўцаў, што складалі большасць у Савецкіх рабочых і салдацкіх дэпутатаў, падтрымлівалі гэтыя погляды.

Для Беларуі, тэрыторыя якой у час першай сусветнай  вайны, вобразна кажучы, выконвала ролю << вайсковай стаянкі >>, важнае значэнне меў прагрэс дэмакратызацыі арміі. Ён увасобіўся ў стварэнні салдацкіх

камітэтаў, якія вясной 1917 годзе яшчэ падтрымлівалі курс Часовага ўрада на працяг вайны. Далейшы ход ваенна-палітычных падзей паскорыў разлажэнне арміі. Масавымі сталі дэзерцірства ( уцёкі ) і адмовы салдат падпарадкоўваецца афіцерам. Пытанне аб заканчэнні або прыпыненні вайны шляхам падпісання дэмакратычнага міру стала неадкладным.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2. Пазіцыі беларускіх партый і арганізацый. Дзейнасць Беларускага нацыянальнага камітэта.

 

Пасля перамогі Лютаўскай рэвалюцыі  ў ліку іншых дэмакратычных                              партый аднавіла сваю палітычную дзейнасць Беларуская сацыялістычная грамада.

Яна прыкладала намаганні да вырашэння нацыянальнага пытання і кансалідацыі ( аб’яднання ) шматлікіх нацыянальных арганізацый, што узніклі да таго часу. У сакавіку 1917 года у Мінску адбыўся з’езд прадстаўнікоў беларускіх нацыянальных арганізацый. Па нацыянальным пытанні з’езд выказаўся за дзяржаўна-тэрытарыальную аўтаномію Беларусі ў складзе Расійскай дэмакратычнай рэспублікі. Беларускім прызнаваліся Мінская, Гродзенская, Магілёўская, часткі Смаленскай і Чарнігаўскай губерняў. Вышэйшым органам мясцовай улады павінна была стаць Беларуская краёвая рада. Да выбараў Рады з’езд абвясціў сябе вышэйшай краёвай уладай, а сваім выканаўчым органам – Беларускі нацыянальны камітэт. З’езд даручаў БНК правесці выбары ў Беларускую краёвую раду, распрацаваць мясцовую канстытуцыю. У маі Беларускі нацыянальны камітэт пачаў выдаваць газету ”Вольная Беларусь”. БНК прывёў перамовы з Часовым урадам аб прызнанні яго ўрадавай структурай на тэрыторыі аўтаномнай Беларусі. Але Часовы урад, які стаяў на пазіцыях адзінай і не падзельнай Расіі, лічыў, што гэта пытанне можа вырашыць толькі Устаноўчы сход ( парламент Расіі ). Выбары ў яго арганізоўваліся па ўсей Расіі, акрамя тэрыторый, у тым ліку і беларускіх, акупіраваных германскімі войскамі ў час першай сусветнай выйны.

Такім чынам, нацыянальнае пытанне  для Беларусі заставалася невырашаным. Яно ускладнялася баявымі дзеяннямі, якія яшчэ не скончыліся, і нямецкай акупацыяй часткі беларускіх зямель. Канчатковае вырашэнне аграрнага патання адкладвалася да склікання Устаноўчага сходу. Лютаўская буржуазна-дэмакратычная рэвалюцыя 1917 года так і не вырашыла ўсіх наспелых пытанняў.

            

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3. Чэрвеньскі крызіс 1917 года. Падзеі на Заходнім фронце   ў чэрвені-верасні 1917 года.

 

 Крызіс выліўся ліпені 2 выхадам  з урада кадэтаў ў знак пратэсту  супраць саступак украінскім "сепаратыстам". Надзвычайную вастрыню ён пробрел  3-4 ліпеня, калі ў сталіцы адбылася  шматтысячная ўзброеная дэманстрацыя  салдат, матросаў, працоўных з  мэтай ціску на УЦВК для стварэння савецкага ўрада. Аднак УЦВК абвясціў дэманстрацыю "бальшавіцкім змовай" і адхілілі патрабаванні мас. Адбыліся сутыкненні паміж дэманстрантамі і часткамі, вернымі ўраду. З гэтай мэтай з Паўночнага фронту прыбылі войскі колькасцю 15-16 тыс. чалавек было забіта 56 і паранена 650 чалавек. Дэманстрацыя была разагнаная, Петраград быў аб"яўлены на ваенным становішчы. Пачаліся рэпрэсіі супраць бальшавікоў і левых эсэраў, якіх абвінавачвалі ў падрыхтоўцы ўзброенага захопу ўлады, 6 ліпеня ўрад выдаў указ аб арышце У. І. Леніна і іншых бальшавіцкіх лідэраў, абвінаваціўшы іх у шпіянажы на карысць Германіі ў выніку чаго бальшавікі былі загнаныя ў падполле, а Часовае ўрад, для ўмацавання дысцыпліны ў войску ўвяло на фронце смяротнае пакаранне. З двоеўладдзе было скончана, уплыў Петраградскага і іншых Саветаў часова зменшылася.  Крызіс не быў дазволены, ён пагоршыўся пасля атрыманага 7 ліпеня паведамленне аб паразе на фронце і адступленні рускіх войскаў. Гэта прывяло да адстаўкі прэм"ер-міністра Г. Я. Львова, кіраўніком урада стаў А. Ф. Керанскі.

Крызіс завяршыўся стварэнне другой кааліцыі, яно ўтварылася 24 ліпеня, яго ўзначаліў эсэр А. Ф. Керанскі, на пасаду  галоўнакамандуючага  прызначаны Л. Г. Карнілаў, замест зрушанага  ліберала А. А. Брусилова. Пачалося аб"яднанне контррэвалюцыйных сіл, яны былі за спыненне "рэвалюцыйнай анархіі" і з"ядналіся вакол генерала Л. Г. Карнілава, які збіраў у Магілёве верныя яму часткі.

Часовы ўрад зноў паспрабавала дамагчыся  кансалідацыі ў грамадстве. 12-15 жніўня ў Маскве было сабрана Дзяржаўнае нараду, у ім прынялі ўдзел прадстаўнікі ўсіх палітычных і грамадскіх арганізацый, аднак прымірыць палітычныя сілы не атрымалася, урад крытыкавалі з усіх бакоў. Другая кааліцыя праіснавала крыху больш за месяц (24 ліпеня-26 жніўня).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4. Стаўка Вярхоўнага Галоўнакамандуючага (СВГ, Стаўка) - орган вышэйшай палявога кіравання войскамі і месцазнаходжанне Вярхоўнага галоўнакамандуючага ўзброенымі сіламі Расіі на тэатры ваенных дзеянняў у время Первой сусветнай вайны 1914-1918 гадоў.

Двоеўладзе - адначасовае існаванне двух урадаў, двух уладаў у адной дзяржаве. Час смуты і двоеўладдзя.

 

 Бальшавікі - рэвалюцыйны марксісцкi напрамак палітычнай думкі і палітычны рух, звязанае з фарміраваннем партыі сацыяльнай рэвалюцыі, як авангарда працоўнага класа, паслядоўным інтэрнацыяналізмам і пастаноўкай сацыяльнага эксперыменту: ўзяццем ўлады да паспявання ўсіх неабходных перадумоў . Зарадзіуся ў пачатку XX стагоддзя ў Расіі і было звязана з РСДРП (б).               

           Арганізатар і тэарэтык партыі У. Ленін слова «бальшавік» лічыў недарэчным, бяссэнсавым, якое выпадкова склалася на II з'ездзе РСДРП пры галасаванні за склад ЦК. Аднак у гэтым слове сканцэнтравалася сутнасць таго марксізму, які аказаўся прымальным ва ўмовах Расіі. Ён стаў асаблівай якасцю, нормай мыслення, кодэксам паводзін, спосабам ажыццяўлення марксізму, што вызначыла крайнюю цэнтралізацыю, радыкальныя формы рэвалюцыйнай барацьбы. Арганізацыйна бальшавіцкая партыя аформілася на VI (Пражскай) Усерасійскай канферэнцыі РСДРП (5-17(18-30).1.1912). Поўнасцю і канчаткова выйшла з сумесных з меншавікамі арганізацый РСДРП напярэдадні Кастрычніцкай рэвалюцыі 1917.

 

«Іскра» - рэвалюцыйная нелегальная  газета, заснаваная Ленінам. Была створана ў 1900 годзе.

Па задумцы Леніна (гл. артыкул «З чаго пачаць?») «Іскра» павінна была аб’яднаць раздробленасць рэвалюцыйнага руху у Расіі на аснове марксізму.

 

Народная мiлiцыя - орган рэвалюцыйна-дэмакратычнай  улады, якi  дзейнiчау па прынцыпе Петраградскага савета у гарадах i мястэчках. Ініцыятарам стварэння Мінскай гарадской міліцыі стаў бальшавік М. Фрунзе ( М. Міхайлаў) — у будучым выдатны вайсковы дзеяч.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                     Заключэнне.

 

 За няпоўныя восем месяцаў  існавання Часовага ўрада адбыліся чатыры урадавых крызісу, з якіх кожны наступны быў глыбей і даўжэй папярэдняга. Часовы ўрад, з аднаго боку, і бальшавікі-з іншай, прадухілілі спробу перавароту, учыненую Карнілавым, але ўрад не пайшло на прыняцце неадкладных мер. У карнілаўскага дні ў вачах мас пацярпела паразу ідэя кааліцыі з буржуазіяй, якая вызначала лінію меньшевистского цэнтра, таму і сам факт карнілаўскага выступу ў свядомасці значнай часткі мас з"явіўся аргументам супраць меншавікоў.

 У ходзе галасаванняў ў  Петраградскім і Маскоўскім Саветах ў канцы жніўня і пачатку верасня ўпершыню пасля лютага былі адпрэчаныя меньшевистские рэзалюцыі і прыняты рэзалюцыі бальшавікоў. Вынік - большевизация саветаў. Петраградскі і Маскоўскі Саветы перайшлі на пазіцыі бальшавікоў і прынялі рэзалюцыю аб узяцці ўсёй паўнаты дзяржаўнай улады.

У адказ была прадпрынятая спроба ўзмацнення вышэйшай цэнтральнай улады  і стабілізацыя абстаноўкі. 30 жніўня створана новае ўрад - Дырэкторыя ў  складзе 5 чалавек на чале з міністрам  А. Ф. Керанскага. Аднак яго ўлада  станавілася ўсё больш прывіднай. Урад страціла падтрымку правых, якія абвінавачвалі яго ў дапамаганні "рэвалюцыйнай анархіі", развале арміі, бездапаможнасці і палітыканстве. Лідэры Саветаў крытыкавалі Керанскага за саюз з кадэтамі.