D) Өсетін, экологиялық, тұрақты.

Е) Экологиялық, локальды, уақытша.

18. Кәрі дербестер астам популяциялар:

А) Тұрақты . В) Азайып келе жатқан. С) Өсетін. D) Өзгермейтін.

Е) Реттелетін.

19. Қабылданған минимумға дейін саны төмендеген популяциялар:

А) Саны көп популяция. В) Жойылатын популяция.

С) Реттелетін популяция. D) Жойылған популяция.

Е) Аулайтын популяция.

20. Популяцияға қатынасты келесі экологиялық жасты бөледі:

А) Жас, есейген, кәрілік.

В) Алғашқы продуктивтік, репродуктивтік, постпродуктивтік.

С) Жас, жастық, есейген, кәрілік.

D) Алғашқы продуктивтік, репродуктивтік.

Е) Реподуктивтік, постпродуктивтік.

21. Әр түрлі бірге мекендейтін ағзалар мен мекендейтін физикалық

      ортамен бірге бір тұтас функционирлейтін жиынтық:

А) Биоценоз. В) Биотоп. С) Экожүйе. Д) Популяция. Е) Экологиялық қуыс.

22. Берілген жиынтықтағы сандық жағынан түрді қалай деп айтады:  
А) Донор. В) Доминант. С) Кодоминант. D) Консумент. E) Конкурент.

23. Биологиялық ырғақ деп нені айтады:

А) Ішкі органдар жұмысының ырғағы.

В) Өмір сүрудін циклдік өзгерістердің жағдайларына бейімделу      

       үшін биологиялық құбылыстардың  біркелкі кезектесуі.

С) Тірі ағзалардың өмір сүрудін кейбір өзгерістерінің уақыттағы

       біркелкі кезектесуі.

D) Тірі ағзалардағы активтілік пен тынығу периодының кезектесуі.

E) Жануарлардың периодикалық миграциясы. 
24. Сукцессия, бұл:

А) Экожүйедегі  заттардың айналымы.  В) Бір биоценоздың басқа биоценозбен ауысуы. С) Шөптекті өсімдіктердің топтануы.

D) Фитофагтар топтану. Е) Жануарлар мен өсімдіктер топтану.

25. Дұрыс құрылған  алғашқы экологиялық сукцессия:

А) Күйік  → қына және балдырлар → шөп пен бұталар → шыршалы оран → жапырақты орман.

В) Шың құз  → қына және балдырлар → мүк және қырыққұлақ → шөп және бұталар → қайың орман → аралас орман → шыршалы орман. 

С) Шаппа орын → шөп және бұталар → қайың орман → аралас орман → шыршалы орман.

D) тақыр жер → мүк және қырыққұлақ → шөп және бұта → аралас орман → қайың орман → жапырақты орман.

Е) Шаппа орын → шөп және бұта → мүк және қырыққұлақ → шыршалы орман → қайың орман.

26. Төмендегі пункттердің қайсысында «тірі заттар» түсінігінің анықтамасы берілген:

А) Өлі органика, детрит түрлерінің бәрі.

В) Барлық тірі организмдер жиынтығы: микроорганизмдер,

     өсімдіктер  мен жануарлар және олардың белсенді биомассасы.

С) Тірі заттар мен биогенді заттардың араласы.

D) Биогенді тау жыныстары, қазба отын бөлігін қоса алғанда.

Е) Биогенді емес пайда болған биогенді заттардың минералды

     жыныстармен араласуы.

27. Өмірлік және өндірістік процесстер қиындатылған жағдайлар кезіндегі адамның қоршаған ортамен өзара әрекеттесуінің күшейтілген жағдайы:

 А) Экологиялық  кризис. В) Экологиялық статус. С) Өзінше реттену.

D) Айналым. Е) Қордың азаюы.

28. Локальды ластану сипаты берілген пункті көрсетіңіз:

А) Қандай да бір пайдалы қазбаларды алу аудандарына тән.

В) Ірі өндіріс аудандар ықпалына ұшыраған үлкен территориялар  

      мен акваторияларды қамтиды.

С) Атмосфералық қалдықтармен беріледі.

D) Ірі аймақтарға қолайсыз ықпал етеді.

Е) Өзінің пайда болған жерінен үлкен қашықтықтарға тарайды.

29. Аймақтық  ластану сипаты берілген пункт:

А) Қандай да бір пайдалы қазбаларды алу аудандарына тән.

В) Ірі өндіріс аудандар ықпалына ұшыраған үлкен территориялар

     мен  акваторияларды қамтиды.

С) Атмосфералық қалдықтармен беріледі.

D) Ірі аймақтарға қолайлы ықпал етеді.

Е) Өзінің пайда болған жерінен үлкен қашықтықтарға тарайды.

30.  Аталған газдардың қайсысы парникті емес:

А) Метан. В) Азот оксиді. С) Көмірқышқыл газы. D) Су буы.

Е) Азот.

31. Парникті эффектінің қайсы кері әсері өте қауіпті:

А) Адам денсаулығының  нашарлауы. В) Маусымдық грунт шөгуінің ұлғаюы. С) Әлемдік мұхит деңгейінің көтерілуі. D) Батпақтану.

Е) Озон қабатының  бұзылуы.

32. Озон қабаты шоғырланған қабат:

А) Мезосфера. В) Стратосфера. С) Тропосфера. D) Ионосфера.

Е) Экзосфера.

33. Қышқыл жауындардың негізгі негативті салдарынан болатындар:

А) Топырақтағы  өзгерістер (топырақ қышқылдануы, топырақ

      биотасының өлуі мен шіріуі және т.б.).

В) Су экожүйелеріндегі өзгерістер (қышқылдылықтың жоғарылауы,

     балық ресурстарының жойылуы және т.б.).

С) Өсімдіктер өзгеруі (жапырақ бетінің бұзылуы, фотосинтездің

     бұзылуы, кебу, т.б.)

D) Шыны, бетон, және т.б. құрылыс материалдарының, оның ішінде

     ежелгі архитектуралық ескерткіштерінің бұзылуы.

Е) Барлық жоғарыда аталғандар.

34. Күйенің (смогтың) қандай түрлерін бөлуге болады:

А) Мұзды, лондондық, фотохимиялық. В) Мұзды, сулы, лос-анжелестік.

С) Лондондық, лос-анжелестік, токиялық.

D) Фотохимиялық, химиялық, физикалық. Е) Лондондық, нью-йорктык, лос-анжелестік.

35. 1960 жылдан бері Арал теңізінің су деңгейі қанша метрге төмендеді:

А) 5 м. В) 10 м. С) 17 м. D) 30 м. E) 34 м.

36. Қазақстан Республикасы жерінің қанша мөлшері шөлейттену үрдісіне ұшырады:

А) 10% В) 30% С) 60% D) 40% E) 100%

37. Қазақстанның жер қойнауында Менделеев кестесінің қанша элементі табылған:

А) 30 В) 20 С) 45 D) 56 E) 99

38. Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасының түсініктемесі берілген: «Табиғи комплекстерді немес олардың компоненттерінің экологиялық балансын сақтап қолдау үшін белгілі мерзімге жасалған территориялар»:

А) Жаратылыс саябағы. В) Қорық. С) Табиғи саябақ. D) Қорғалым.

Е) Дендрологиялық саябақ.

39. Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасының түсініктемесі берілген: «Ғылыми оқу, мәдени, ағарту мақсатында, өсімдік әлемін байыту, биотүрлілікті сақтау мақсатымен адам жасаған ағаштар мен бұталар коллекциясы осы аймақта жаңа өсімдіктерді интродукциялау және акклиматизациялау жұмыстары жүріп жатыр»:

А) Жаратылыс саябағы. В) Қорық. С) Табиғи саябақ. D) Қорғалым.

Е) Дендрологиялық саябақ.

40. Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасының түсініктемесі берілген:

А) Биосфералық  қорық. В) Фондық қорық. С) Табиғи ұлттық саябақ.

D) Қорғалым. E) Дендрологиялық саябақ және өсімдік бақшасы.

41. Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасының түсініктемесі берілген: «ғылыми, экологиялық, мәдени және эстетикалық бағасы бар ерекше қайта қалпына келмейтін табиғи объектілер»:

А)Табиғи ескерткіш. В) Қорық. С) Биосфералық қорық.

D) Қорғалым. E) Дендрологиялық саябақ.

42. Қазіргі кезде Қазақстанда қанша ботаникалық саябақ жұмыс істеуде:

А) 3 В) 5 С) 7 D) 9 E) 12

43. Шығыс Қазақстан  территориясында қанша қорық орналасқан:

А) 1 В) 2 С) 3 D) 4 E) 5

44. Қазақстандағы  ең бірінші қорықты ата:

А) Батыс Алтай. В) Үстірт. С) Ақсу-Жабағалы. D) Барсакелмес.

E) Наурызым.

45. Қазақстандаға ең алғашқы қорық қандай жылы ұйымдастырылды:

А) 1816 В) 1916 С) 1926 D) 1936 E) 1946

46. Болжамға сәйкес жер бетіндегі халықтың саны қаншаға келгенде тұрақтану керек:

А) 6 млрд. адам. В) 10-12 млрд. адам. С) 8 млрд. адам.

D) 7 млрд. адам. E) 12-15 млрд. адам.

47. Семей  полигоны өткізілген жылдары қанша ядролық қару-жарақ сыналды:

А) 250. В) 370. С) 420. D) 470. E) 550.

48. Қай жылы ең алғаш «тұрақты даму» термині экологияда қолданылды:

А) 1960 ж. В) 1970 ж. С) 1980 ж. D) 1990 ж. E) 1992 ж.

49. Қай Саммитте Қазақстан Республикасының президенті Н.А. Назарбаев «Экономикалық өсім тек әлеуметтік даму және экологиялық қауіпсіздік жағдайында» баяндамасымен шықты:

А) 1987 ж., Норвегия. В) 1992 ж., Рио-де-Жанейро.

С) 1997 ж., Нью-Йорк. D) 2002 ж., Йоханнесбург.

E) 2003 ж., Мәскеу.

50. Экологиялық  заңдылықтың негізгі даму кезеңдерін атаңыз:

А) Бірінші, екінші, үшінші.

В) Пайда болуы, қалыптасуы, дамуы.

С) 19 ғасыр, 20 ғасыр, 21 ғасыр.

D) Консервативтік, табиғиресурстық, экологиялық.

E) Биологиялық,  экологиялық, техникалық.

51. «Экологиялық  құқық» деген түсініктің ең дұрыс анықтамасын табыңыз:

А) Бүгінгі ұрпақтың мүддесіне сәйкес қоршаған ортаны жақсатру мақсатында қоғам мен табиғаттың арасындағы өзара қоғамдық қатынастарды қадағалайтын құқық нормаларының жүйесі.

В) Бүгінгі  және ертеңгі ұрпақтың мүддесіне  сәйкес қоршаған ортаны сақтау, салауаттандыру мен жақсарту мақсатында қоғам мен табиғат қарым-қатынасы сферасындағы өзара қоғамдық қатынастарды қадағалайтын құқық нормаларының жүйесі болып табылатын құқық саласы.

С) Ертеңгі  ұрпақтың мүддесіне сәйкес қоршаған ортаны сақтау мақсатында қоғам мен табиғиттың арасындағы өзара қарым-қатынастарды қадағалайтын құқық саласы.

D) Қоршаған табиғит ортасын сақтау, салауаттандыру мен жақсарту мақсатында қоғам мен табиғаттың  арасындағы өзара байланыстылық сферасында қоғамдық қатынастарды қадағалайтын құқық нормалары жүйесі болып табылатын құқық саласы.

E) Қоғам  мен табиғаттың арасындағы өзара  байланыстылық сферасында қоғамдық қатынастарды қадағалайтын  құқық нормалары болып табылатын құқық саласы.

52. Суаттар ластануындағы негізгі мәнге иелері:

А) Өнеркәсіп өндірістерінің ағынды сулары.

В) Коммунальды өндірістерінің ағынды сулары.

С) Пайдалы қазбаларды өндіру мен байытудағы өндіріс қалдықтары.

D) Нөсерлі жауындармен заттардын шайылуы.

Е) Жануарлар кешеніндегі ағынды сулар.

53. Соңғы  жылдары тез қарқынмен суларды ғаламдық ластаушылардың қай түрі өсуде:

А) Ауыр металдардың. В) Мұнайдың. С) Фенолдың.

D) Пестицидтердің. Е) Синтетикалық заттардың.

54. Төмендегілердің қайсысына адамның ең көп ықпалы тиеді:

А) Су өсімдігіне. В) Топырақ өсімдігіне. С) Жер асты өсімдігіне.

D) Жер беті өсімдігіне. Е) Теңіз өсімдігіне. 

55. Топырақ деградациясының ғаламдық көрінуі:

А) Эрозия. В) Ластану. С) Тұздану. D) Шөлдену. Е) Батпақтану.

56. Энергияның экологиялық таза көздері:

А) Жылу электр станциялары. В) Дизельды двигательдер.