Биоценоздың трофикалық құрылымы

2001 жылы Қазақстан халқы Кіші ассамблеясы жанынан жастар бірлестіктерінің үйлестіру кеңесі құрылған кезде бір ғана немістердің облыстық «Возрождение» қоғамының «Ленц» жастар клубы қызмет еткен болса, қазір ұлттық-мәдени орталықтарда 13 жастар құрылымдары жұмыс жүрізуде. Солардың арасында ең белсенді ретінде көзе түсіп жүргені – жоғарыда аталған «Ленц» жастар клубы, славян, грек, болгар, еврей, украин, поляк, жастар бірлестіктері. Ал, қалалар мен аудандар өкілдерінің лагерлік жиындарға, Қазақстан халықтары Кіші ассамблеясы ұйымдастыратын жастар фестивалдеріне белсенді қатысуы осы біртұтас қозғалысқа облыс жастарының көптеп тартылуына мүмкіндік беріп келеді. Қазақстан халқы Кіші ассамблеясы мен ұлттық-мәдени орталықтар жанындағы жастар бірлестіктері, клубтар дәл қазір қала мен облыс көлемінде үлкен абырой-беделге ие болып отыр. Оның бір дәлелі – облыс әкімінің орынбасары басшылық жасайтын жастармен жұмыс жөніндегі облыстық комиссияның құрамында жастардың үйлестіру кеңесінің төрайымы Наталья Нефедова бар. Соныен бірге жастар бірлестіктерінің жетекшілері ұлттық-мәдени орталықтар басқармасы мен кеңесінің құрамына енеді. 

Жастар бірлестіктері өткізетін әрбір шара барлық жастар арасында үлкен сұранысқа ие. Жастар құрылымдарының қатары қаладағы мектептер мен колледждер оқушыларымен мезіл сайын толығып отыруы осындай ұйымдардың өміршең екенін және бүгінгі қоғам үшін аса қажеттілігін айқын көрсетіп отыр. Жастар тек қана өз халқының мәдениеті мен салт-дәстүрлерін танып қоймай, сонымен қатар, өздерінің таланттарын көрсетуге үйренеді, жарқын өмір сүрудің, өзара құрметтің биік белестерін бағындырады. 

«Ватан» әзірбайжан ұлттық-мәдени орталығының жастар бірлестігі (жетекшісі – Исмаил Ибрагимов) өз ұлт өкілдеріне әзірбайжан халқының тарихын, мәдениетін, өнерін танысырып, барлық бұқаралық шараларға белсенді қатысады. Ұлттық ән-билерін жан-тәнімен орындайды. Барлығы біріге отырып, Навруз, Гурбан-мейрам, Аналар күні секілді ұлттық мерекелерін жақсы атап өтеді. Жастар бірлестігі жанында би және вокалдық ұжымдар жұмыс істейді. 

«Белорусь» ұлттық-мәдени орталығының жастар бірлестігі 2001 жылдың наурызында құрылды. Көшбасшысы Надежда Михеева. Бүгінгі күні оның құрамында 40-қа жуық адам бар. Осы бірлестікті құрудың басы-қасынды тамаша педагог, Қазақстан халқы Ассамблеясының мүшесі Олеся Казанская жүрді. Бірлестік жанынан поэзия клубы мен этномәдениет үйірмесі, Волод Солоневичтің жетекшілігімен «Ручаек» вокалдық тобы құрылған. Жастар беларусь тілінің орфоэпиясы мен орфографиясын, үйрену мен сақтаудың аса маңызды екенін жіті түсіне отырып, ата-баба дәстүрлерімен мәдениетін меңгереді. Бірлестік артистерінің ерекше дайындық пен өткізген Колас пен Я.Купалаға арналған «Мае слова табе», «Вялікі народны песняр» атты мерейтойлық бағдарламаларын көрермендер ыстық ықыласпен тамашалады.Жастар ұлттық мерекелері мен салт-дәстүрлеріне үлкен маңыз беріп қарайды. Әсіресе, «Рождественские колядки», «Масленица», «Купале», «Яблычны спас», «Матчын рушник» мерекелік шараларын өткізу игі дәстүрге айналған. Осынау мерекелердің бәрі де белорусь ұлтының ең үздік салт-дәстүрлерімен аталып өтеді. 

«Славяне» болгар ұлттық-мәдени орталығының жастар бірлестігі 2002 жылы 27 сәуірде ашылды. Оның жетекшісі – Максим Грибчик. Жұмысты белсенді мүшелерден таңдалған басқарма жүрізеді. Бүгінгі күні аталмыш жастар бірлестігінде 30 белсенді жастар бар. Ұйым жұмысының басты міндеттері мен мақсаттары – болггар халқының ұлттық салт-дәстүрлерін жаңғырту, тарихты, мәдениетті, әдебиетті, өнерді, фольклорды игеру, болгар тілін оқу, тарихи Отанмен және басқа елдердеі болгар жастар бірлестіктерімен байланыс жасау.Болгар жастар бірлестігінің «Росна китка» би ансанблі, «Тангра» вокалдық тобы, «Извор» театр студиясы, «Прозорица» пікірталас клубы және баспасөз орталығы бар. Жастар көптеген болгар әндерін, театрлық композицияларды, дәстүрлерді, билерді біледі, болгар тілінде жазып сөйлейді. Кіші ассамблея ішіндегі мерекелер мен түрлі шараларға белсене қатысады. Сол үшін көптеген мақтау және алғыс қағаздарына ие болды. Сондай-ақ, спорт шараларына да үнеміқаысып, жүлделі орындарға қол жеткізіп жүр. 

«Эльпида» грек ұлттық-мәдени орталығының «Спарта» жастар бірлестігі 2000 жылы құрылды. Бірлестікті құрудың басы-қасында бүгінге күнге дейін жетекшісі болып отырған Людмила Оксюзова жүрді. Бірлестікте жастар көптеп саналады. Қазір оның жігерлі жастардан тұратын бастапқы тобы да жасақталған. Осы уақытқа дейін бірлестік көптеген іс-шаралардың басын қайырды. Атап айтсақ, радиохабарларға шығу, «Бодрое утро» теле бағдарламасына қатысу және тағы басқалары. Жастар бірлестігі жанынан облыстық фестивальдің лауреаты болып табылатын «Агапи» би ұжымы құрылған. Диаспораның мерекелерінде көне Грецияның аңыздары, тарихи Отанның байырғы ерліктерін паш ететін эпизодтарды суреттейтін шағын театралдық қойылымдар көрсетіледі. Жастар қалада өтетін көптеген мәдени шараларға жұмылдырылған. 2001 жылдан бастап жастар үшін Грецияға сапар шегудің арнайы бағдарламасы жұмыс істейді. 2003 жылы «Агапи» жастар ұжымы Томск қаласында болып, жергілікті грек диаспорасының мерекесіне қатысты. Концерттік бағдарламаларда өнер көрсетіп, өздерінің ерекше киім үлгілерімен және орындаушылық шеберліктерімен және орындаушылық шеберліктерімен көрермендерге таңдай қақтырды. 

«Мерказ» еврей ұлттық-мәдени орталығы жанындағы «Гилель» жастар бірлестігінің (жетекшісі Наталья Нефедова) мүшелері ұлттық дәстүрлерді, құндылықтарды, мәдениетті жаңғырту – ең басты әрі маңызды міндет екенін жақсы түсінеді. Клубтың мақсаты – еврей ұлтының құндылықтарымен теориялық тұрғыда ғана емес, сонымен қатар, түрлі ойындарға, театралдық көріністерге, пікірталастарға, кештерге, әдеби отырыстарға қатысу арқылы танысу болып табылады. Бірлестік өздерінің ұлттық мерекелеріне (Рош-а-шана, Ханука, Пурим) және қалалық (Наурыз, 1 мамыр, қала Күніне) шараларға үнемі белсенділікпен қатысады. Бірлестікте баспасөздің қырына бет бұрған талантты жастар көптеп саналады. Олар үшін жеке газет те шығарылады. Сонымен қатар, бірлестік жанынан «Шабат» театр студиясы, «Мишпаха», би ұжымы, «Алеф бейт» еврей асханасы үйірмесі және ивритті оқытатын клуб құрылған.  

Қазақстан корейлерінің жастар қозғалысы бес жылдан аса уақыт жұмыс істеп келеді. Оның құрамына Қазақстанның 14 аймағындағы жастар ұйымдары кіреді. Соның ішінде Павлодардағы бірлестік те бар. Әрбір қалада қозғалыстың өз белсенділері жұмыс жүргізеді. Олар диаспора жұмыстары мен шараларына дайындық барысында өзге де жастарды тартады. Жастар бірнеше бағыттар бойынша жұмыс жасап, жыл сайын 30-ға жуық шаралар өткізіледі. Олар – дебат турнирлері, степендия алу үшін конкурстар, шығармашылық шеберханалар.павлодарлық корейлер дәстүрлі ұлт аспаптар ансамблі (жетекшісі –Раиса Юн) «Самульнуримен», би ұжымы және вокалдық тобымен мақтанады. Дина Цой мен Светлана Пак дуеті Алматы қаласында өткен аймақаралық фестивальдің лауреаты атанды, ал Дина «Кәріс арулары» конкурсының жеңімпазы болды. 

Облыстық «Возрождение»  қоғамы жанындағы неміс жастарының «Ленц » клубы алты жылдан бері жұмыс істеп келеді. Оның жетекшісі  – Оксана Рейдель. Клубтың қызметі  неміс халқының салт- дәстүрлері , мәдениетін жаңғырту мен сақтауға, дамытуға бағытталған. Сонымен қатар , тілді үйрену мәселесіне үлкен мән берілді. Клуб жанында  «Paradies» би тобы және вокалдық топ  жұмыс жүргізеді.Жастардың баспасөз орталығы белсенді жұмыс жасап, мезгіл сайын эфирге «Wie gent es?»бағдарламасы  шығып тұрады. Клубтың көптеген мүшелері театр үйірмесіне барады. Сонымен  қатар , жастардың көпшілігі ел ішіндегі, елден тыс жерлердегі түрлі конференцияларға ,форумдарға, жазғы лингвистикалық лагерлерге, семинарларға үнемі қатысады. «Ленц » клубы – Қазақстанның неміс жастары Одағының мүшесі. 

Поляктардың облыстық қоғамы жанындағы «Полония» жастар бірлестігі 1999 жылы құрылған. Бірлестіктің жетекшісі –Алла Панасенко. Орталықтың қызметі поляк тілін меңгеруге, Ұлттық салт-дәстүрлерді жаңғыртуға, басқа да жастар бірлестіктерімен әріптес болуға бағытталған.Қоғамда поляктардың ұлттық мерекелеріне байланысты әр түрлі іс-шаралар ұйымдастырады. Поляк жастары Павлодар қаласында және Қазақстан Республикасының атаулы мерекелеріне байланысты өтетін барлық шараларға аса балсенділікпен қатысады. Бірлестікте вокалдық топ , жалпыға белгілі «Новокаин» рок-тобы жұмыс істейді.Жастар ұйымы ұлтаралық қатынастар мен өзара теңдікті,түсініктікті дамыту, жетілдіру жолында сындарлы жұмыстар жүргізіп отыр. 

Славян ұлттық орталығының жастар бірлестігі 1998 жылы құрылған болатын.Бірінші жетекшісі  Елена Петрова.Қазір оның құрамына 150-ден аса адам топтасып,әр түрлі  бағыты жұмыс атқаратын жастардың 12 ұжымы еніп отыр, Славян ұлттық орталығы жанындағы жастар бірлестігінің  үлестіруші органы – құрамына жоғарыда аталған ұжымдарды жетекшілері  кіретін жастар кеңесі. Славян ұлттық орталығы жастар қозғалысын өз жарғысы  және қалыптасқан дәстүрлері бар. Славян орталығы жасар қозғалысының жетекшісі  – Павлодар медициналық колледжінің  студенті Диана Грайворонцева.Славян орталығы жастар бірлестігінің ұйымдарының  Павлодар қаласындағы ғана емес, сонымен  қатар, одан тыс жерлерге де мәлім. «Свои» тобы мен «Раздолье» хореографиялық ансамблі – қалада өтетін барлық шаралардың тұрақты қатысушылары және көптеген облыстық конкурстардың лауреаттары. «Свои» тобының орындауында лазерлі  диск жарыққа шықты. Жастарды «Зодиак» кездесулер тобы павлодарлық жастар мен қала қонақтары үшін мезгіл сайын  демалыс кештерін өткізіп отырады. Орталықтың театр ұжымдары қайырымдылық спектакльдер мен концерттік қойылымдар ұйымдастырады. «Павлодарский городок» шағын театры қала мектептерін аралап, бірнеше мәрте концерттер қойды, Славян орталығы сахынасында да өнер көрсетті. «Тэт-а-тэт» театр-студиясы да қаладағы мерекелік шараларда белсене  қатысады. Кір тасын көтеру спортының  «Витязи» клубы үнемі облыстық және республикалық жарыстарға қатысады. Дала өлкесі казактары Одағының филиалы-жастар бірлестігі Славян ұлттық орталығы базасында  казачество музейін құру үшін архивтік материалдар мен ақпараттарды жинауға  белсене қатысуда.«Святослав» спорттық туризм тобының жоспарында Алтай  мен Жоңғар Алатауының туристтік  сапарлар ұйымдастыру және спорттық катамарандар арқылы Үлбі, Ертіс өзендерімен  жүзу шаралары белгіленген.Славян орталығының  жастар бірлестігі «Дружина» клубы да кіреді. Олардың бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығара атқарып отырған жұмыстары - өзгелерге үлгі боларықтай. Орталық базасында жастардың «Дебют» сән және би студиясы жұмыс жүргізеді. 

Татар-башқұрттар көне замандардан бері біте қайнасқан  халық. Үнемі бірге, үнемі жұрттың  назарында. Міне, осы дәстүрді бүгінгі  ұрпақтары да бұлжытпауға тырысады. Жастар бірлестігінің өз талантары  көптеп саналады. Олар – Асхат Тухфатуллин, Шолпан Сәрсенбаева және т.б. Орталықтың нағыз мақтанышы – Дамир Тухфатуллин  – «Балақай», «Хрустальный звон»  және т.б. конкурстардың жүлдегері  бірлестік жанынан «Мирас» вокалды  – аспаптар ансамблі құрылған. «Мирас»  Астанада өткен халықтар достығы  фестивалінің гала-концертінде лауреат  атанды, қалалық жастар фестивалінің бірнеше мәрте жүлдегері, ҚХКА –  нің барлық шараларына қатысады. 
 
 

Т. Шевченко атындағы ұлттық мәдени орталығының жастар бірлестігі өзге де ұлттық мәдени орталықтар жанындағы  жастар бірлестіктері секілді 2004 жылы үш жылдығын атап өтті. Оның жетекшілері  – Инна және Ольга Парипсалар. Жастар орталығының жанында Верка Сердючка атындағы әзіл – сықақ театрі жұмыс  істейді. Жақында мұнда «Ватра»  деп аталатын халықтық және эстрадалық би ұжымы құрылды.Бірлестік өзінің спорттағы жетістіктерімен де жақсы  танымал. Украин жастар бірлестігінің  болашақтағы жоспарында бүгінгі  күні жұмыс жүргізіп отырған ұжымдарды  дамыту,нығайту,жетілдіру және жаңа ұжымдар ашу мәселесі тұр. 

Шешен - ингуш  ұлттық-мәдени орталығы жанындағы жастар бірлестігінің негізгі бағыттары  –жастарды қолдау,шешен тілін  меңгеру,мәдениетті, салт-дәстүрлерді  жаңғыртып,мерекелік шаралар ұйымдастыру,жастардың  бос уақытын қызықты етіп ұйымдастыру  болып табылады.Клубқа мезгіл сайын  белсенді жастардың жаңа легі келеді. Олардың әрқайсысы қала және облыс  көлеміндегі іс-шараларға қатысады.Бірлестікті  құруға жақсы спортшы Алихан Джанаргалиев ұйтқы болды,ол спортқа жолдастарын  да тарта білді. Қазіргі бірлестіктің көшбасшысы - Асланбек Цечоев. 

Жастар бірлестіктері  жыл санап қанатын кең жайып, жұмыстарын щиратып, өз қатарларын нығайту  үстінде. Бірлестіктерге топтасқан  жастардың бәрі де барлық қазақстандықтар  мен өз ұлттарына қымбатты мекен  болып отырған еліміздің болашағының  өркендеуі үшін өз үлестерін қосады.