Статистикалық көрсеткіштерді графикалық әдіс арқылы бейнелеу

Статистикалық көрсеткіштерді графикалық  әдіс арқылы бейнелеу.

 

 

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: графикалық әдіс туралы алған білімдерін бекіту;

Дамытушылық: статистикалық көрсеткіштерді график түрінде бейнелеу, талдау қабілетін дамыту;

Тәрбиелік: белсенділікке, топтасып жұмыс істеуге, қоғамдагы әлеуметтік-экономикалық құбылыстарды талдай білуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: дәстүрлі емес қорытындылау.

Сабақтың әдісі: деңгейлеп-саралап оқыту, практикалық сұрақ-жауап, оқушының өз бетімен жұмысы.

Пәнаралық байланыс: математика, экономика.

Сабактың көрнекілігі: слайд, дәптер, компьютер, интерактивті тақта, плакат, карточкалар, деңгейлік тапсырмалар.

Сабақтың барысы: Ұйымдастыру бөлімі.

Ескерту: әр бөлімде «Оқушыларды бағалау кестесі» бойынша бағалап отыру керек.

    Оқушыларды бағалак кестесі

 

Р/с	Оқушының аты-жөні	І бөлім	ІІ бөлім	ІІІ бөлім	Қорытынды
		1-тапс.	2-тасп.	3-тасп.	Қорытынды

 

Өткен тарауларға шолу:

1. Графиктік әдіс туралы түсінік.
2. Графиктік әдістің негізгі мақсаты және койылатын талаптар.
3. Графиктің негізгі түрлері.

 

І бөлім. «Алгоритм» ойыны.

Оқушыларды 4-тен топтарға бөліп отырғызамын. Таратылған дәптерге әр оқушы интерактивті тақтада берілген тапсырманы орындап, дәптерін келесі оқушыға  береді (сағат тілі бойынша). Келесі оқушы әрі қарай жалғастырады. Төртінші оқушы алдыңғы жауаптарды бағалайды. Келесі айналымда әр оқушы қорытынды бағамен танысады.

    1-тапсырма. Бағаналы диаграмма түрінде бейнелеңіз.

              

                Республикамыздағы қазақ халқының саны (мың адам)

Жылдар	1939	1959	1970	1979	1989	1996
Қазақ халқының саны	2314	2795	4234	5289	6535	7673

 

 

2-тапсырма. Сызықтық диаграмма түрінде бейнелеңіз.

 

Қазақстан Республикасы бойынша ет өнімін өндіру көрсеткіштері

Жылдар	2005	2006	2007	2008	2009	2010
Ет өнімі (мың тонна)	1705	1693	1821	1774	1809	1855

 

3-тапсырма. Фигуралы диаграмма құрыңыз. 2005 жылғы қазақстандағы консервілер өндірісі

р/с	Өнім түрлері	Шартты банка саны
1	Ет және ет өнімі	750
2	Балық өнімі	2250
3	Сүт өнімдері	1000
4	Жеміс-жидек	1250
5	Қызанақ өнімдері	750

 

І бөлім бойынша оқушылардың  бір-біріне қойған бағаларын қорытп, саралап, талдап, «Оқушыларды бағалау кестесіне» жазамын. Оқушылар түгелдей бағаланып, тапсырманы жақсы орындап шықты.

ІІ бөлім. Әр сұраққа бір жауап.

                                            белгісіндегі 18 сұрақ карточкамен тақтаға

                                              ілінеді.Топтағы оқушы санына қарай сұрақ  

                                              санын   өзгертуге   болады.                                       

                                                                                     

ІІІ бөлім бойынша жауап берген оқушылардың бағасы «Оқушыларды бағалау кестесіне» толтырылып отырады.

                    Күрделі  сұрақтар, оған жауап  берген оқушы «өте жақсыға» 

                     бағаланады.

                    Сұрақтары:

1. Қазақстандағы тұңғыш статистика органын атаңыз және даму тарихына тоқталып өтіңіз.
2. Атырау облыстық статистика бастығы кім?
3. Статистикалық көрсеткіштерді графиктік әдіс арқылы бейнелеу кезінде қандай талаптар қойылды?
4. Графиктің негізгі элементтерін атаңыз?
5. Геометриялық белгілердің қолданылуына  байланысты графиктің түрлерін атаңыз.
6. Статистикада графиктік әдіс қандай мәселелерді шешу үшін қолданылады?
7. Графикт шкаласы деп нені атайды?

 

 

 

 

                 Орташа дәрежедегі сұрақтар, оған жауап берген оқушы «жақсыға»

                  бағаланады.

 

             Сұрақтары:

1. Қазақстан Республикасындағы статистика органы бүгінгі күні қалай аталады?
2. Статистикалық график дегеніміз не?
3. Статистикалық графикте «масштаб» термині қолданылады, бұл нені білдіреді?
4. Кеңістік бағытына қарай графиктік әдіс қалай жіктеледі?
5. Статистикада графиктік әдіс алғаш кімнің еңбегінде, қашан қолданылды?
6. Бейнелі график дегеніміз не?

 

              Қарапайым сұрақтар, оған жауап берген оқушы «қанағаттанарлық»      

                  деп бағаланады. 

             

              Сұрақтары:  

1. Статистика   нені зерттейді?

2. Диаграмманың түрлерін  ата.

3. Диаграмма дегеніміз  не?

4. Статистика ғылымы  жалпы қашан және қайда пайда  болды?

5.  Статистикалық зерттеу  әдістерін атаңыз.

 

ІІІ бөлім. «Диа-лог-ика»

Бұл бөлімде слайд  арқылы жасырын сөздер көрсетіледі, мұнда статистикалық ұғымдар  жасырылады. Бір сөздің аяғы екінші сөздің басы болады. Оқушылардың жауап  берулеріне қарай бес балдық жүйемен  бағаланады.

 

 

м

а

   

1. Статистикалық сандық көрсеткіштердің қарым-қатынас мөлшерін көрнекті түрде көрсететін графикалық сурет.
2. Графикке түсірілген сандық шаманы шартты өлшем бірлігіне ауыстыру қалай аталады?

 

          

т

е

             

1. Нақты  факті мен зерттеу нәтижесінің арасындағы сәйкессіздік, бұрмалаушылық нені білдіреді?
2. Статистикалық бақылауды жүргізгеннен кейін жиналған мәліметтер ішінде қателерді болдырмау үшін жасалатын әрекет.

 

 

к

а

 

1. Сандық көрсеткіштер жиынтығы немесе латын тілінен аударғанда заттың, құбылыстың жай-күйі деген мағынаны білдіретін ұғым.
2. Өндіріске салынатын қаржы, ақша.

 

               

а

н

к

 

1. Бақылау кезінде берілген сұраққа жауап жазуға және керекті мәліметтерді жинауға арналған бір бет қағаз.
2. Керекті мәліметтерді жинау кезінде сұралаушылардың белгіленген тобына сұрақ қағаздары таратылып, ол жедел толтырылатын тәсіл қалай аталады?

 

т

а

у

 

1. Статистикалық зерттеудің екінші сатысы.
2. Сату, сатып алу, айырбастау мақсатында шығарылған зат.

 

 Сабақты қорытындылау.

   Оқушыларды бағалау.

   Үйге тапсырма: топтың бүгінгі «Оқушыларды бағалау  кестесінің» соңғы «Қорытынды»  бағанын график түрінде көрсету.

  

 

  Пайдаланылған әдебиет:

Шайтова Н. Статистика (экономика, бухгалтерлік есеп, аудит).

Оқу құралы. – Астана,2010