Автор: Пользователь скрыл имя, 26 Февраля 2013 в 17:20, курсовая работа
Дебиторлық берешек – сатып алушылардың немесе тапсырыс берушілердің қандай да бір кәсіпорын алдындағы өткізілген тауар үшін ақша төлеу бойынша міндеттемелері. Ол ағымдағы және ағымдағы емес болып бөлінеді. Бухгалтерлік есепте саудалық және саудалық емес дебиторлық берешекті бөліп көрсетеді.
Саудалық дебиторлық берешек – негізгі іс-әрекет нәтижесінде өткізілген тауарлар мен көрсетілген қызмет үшін сатып алушылардың міндеттеме сомасы.
Кіріспе……………………………………………………………………….....3
I. Дебиторлық берешектің теориялық негіздері
1.1 Дебиторлық берешектің түсінігі мен жіктелуі…………………………...4-6
1.2 Сатып алушылар мен тапсырыс берушілер борышының есебі…….....7-14
1.3 Күмәнді дебиторлық борыштар………………………………………...15-20
II. Басқа да дебиторлық борыштар есебі
2.1 Еншілес серіктестіктердің дебиторлық борыштарының есебі……….21-23
2.2 Басқадай дебиторлық борыштардың есебі…………………………….24-26
2.3 Алдағы кезең шығындарының есебі…………………………………...27-28
2.4 Берілген аванстар есебі…………………………………………………29-30
Қорытынды………………………………………………………………31-32
Қолданылған әдебиеттер тізімі………………………………………….....33
Қорытынды:
«Дебиторлық борыштар есебі» атты курстық жұмысымды қортындылай кетсем. Курстық жұмысым екі негізгі бөлімнен тұрады. Бастапқы бөлімде мен дебиторлық борыштың мағынасына және жіктелуіне, дебиторлық борыштар есебінің ұйымдастрылуына тоқталдым.
Дебиторлық берешек – сатып алушылардың немесе тапсырыс берушілердің қандай да бір кәсіпорын алдындағы өткізілген тауар үшін ақша төлеу бойынша міндеттемелері. Ол ағымдағы және ағымдағы емес болып бөлінеді. Бухгалтерлік есепте саудалық және саудалық емес дебиторлық берешекті бөліп көрсетеді.
Кәсіпорындар мен ұйымдардың басқа заңды немесе жеке тұлағалардан оларға сатқан тауарлары, көрсеткен қызметтері, сондай-ақ аванс ретінде алдын ала төлеген төлемдері үшін алашақ борыштары –1200 дебиторлық борыштар (алынуға тиісті шоттар) деп аталады. Осы кәсіпорындар мен ұйымдарға берешек борышы бар заңды және жеке тұлғалар дебиторлар болып табылады. Өтелетін (алынатын) уақытына қарай алынуға тиісті дебиторлық борыштар ағымдағы алынуға тиісті борыштар және ұзақ ұзақ мерзімді алынуға тиісті борыштар болып екіге бөлінеді. Бұл борыштардың есебі «Алынуға тиісті шоттар» бөлімінің шоттарында есептелінеді.
Дебиторлық борыштар келесідей бөлімдерден тұрады:
1210 «Сатып-алушылар мен тапсырыс берушілердің борышы».
1290 «Күдікті қарыздар бойынша резервтер».
1220 «Еншілес
(тәуелді) серіктестіктердің
1280 «Басқадай дебиторлық борыштар».
1620 «Алдағы кезең шығындары».
1630 «Берілген аванстар».
Яғни осы жоғарыда аталған баптар бойынша кәсіпорындар мен ұйымдардың басқа заңды немесе жеке тұлғалардан алашақ сомалары дебиторлық борышы болып табылады.
Кәсіпорындар мен ұйымдардың 1210 «Сатып алушылар мен тапсырыс берушілердің борышы» деп аталатын бөлім шоттары сатып алушылар мен тапсырыс берушілердің осы кәсіпорынға деген әр түрлі қарыздары жайлы ақпараттарды қорытындылау үшін арналған. Аталған бөлімде келесідей шоттар қаралған:
1210 «Алынуға тиісті шоттар»
1210«Алынған вексельдер»
1210«Сатып
алушылар мен тапсырыс берушіле
Сатып алушылардың келісімшартқа сәйкес белгіленген мерзімде төлемеген шоттары «күмәнді қарыздар» деп аталады. Күмәнді қарыздрға – уақытында төленбеген, жабылмаған және де тиісті кепілдікпен қамтамасыз етілмеген дебиторлық борыштар жатады. Қазақстан Республикасының заңына сәйкес талап ету мерзімі өтіп кеткен дебиторлық берешек күмәнді қарыз болып саналады. Өтелу-өтелмеуі белгісіз, күмән тудыратын борыштарды есептен шығарудың екі тәсілі бар. Біріншісі – тікелей есептен шығару әдісі, мұнда шығындар нақты шоттарда үмітсіз деп танығаннан кейін ғана тікелей есептен шығарылады. Екіншісі – резервтік әдіс, бұл жағдайда шығындар алдын ала қарастырылған тәсілмен есептеледі.
Курстық жұмысымның екінші бөлімінде мен басқа да дебиторлық борыштар туралы жаздым, дәлірек айтқанда:
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
Беттер 140-172, 274-287.