Адам киімді - конструкциялау обьектісі ретінде

Тақырыбы: Адам киімді - конструкциялау обьектісі ретінде

 

Мазмұны

 

Кіріспе

1 Адам киімді - конструкциялау  обьектісі ретінде

1.1 Киімді конструкциялау  жөнінде жалпы мәліметтер 

1.2 Адам денесі пішінінің  сипаттамасы

1.3 Адам денесінің  өлшемдік сипаттамасы

2 Киімді үлгілерін әзірлеуде  стильдік ерекшеліктерді ескеру

2.1 Киімнің жіктелімі және  ассортиментері

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе

Киім дегеніміз - оның өзі  адам денесін немесе тұтастай бүркеп тұратын жабындылар жиынтығы.

Адам мен киімді бір-бірінен  бөле-жара қарауға болмайды. Сонау  ықылым заманнан бері, қазіргі күндерге дейін киім адамның тұрақты серігі болып келеді. Ол қазіргі біздің әдетте көріп жүргеніміздей әсте болған емес. Қазіргі түрге ие болмастан  бұрын, киім эволюциялық ұзақ та, күрделі  жолынан өтті.

Әр дәуірге, әрбір тарихи кезеңге сәйкес киімнің өзіне  тән формасы, пішімі, өңделуі мен  материалдары, матаның түсі мен суреттері, заттардың жиынтығы және олардың  котюмге үйлесімі болды, мұның өзі  осылармен бірге белгілі бір  стиль жасады. Киім стилі – мұның  өзі дәуірдің сондай-ақ жекелеген  мемлекеттің мәдениетімен экономикасы  туралы, адамның қоғамдағы жағдайы, оның таптық тегі туралы ой топшылауға мүмкіндік беретін кез - келген дәуірдің өзіне тән айнасы.

Адам қоғамының дамуының тым ертедегі кезеңіндегі киімі  әшейін тер-терсектерден тігілді де, адамды сыртқы ортадан – аптаған  ыстықтың, ызғардың жауынның әсерінен болатын қолайсыз жағдайлардан қорғау жолында қызмет етті. Тіпті осыншалық  ескі-құсқы киімнің арқасында  адам табиғи жағдайларға тәуелді  болмай ауа-райы әртүрлі аймақтарда өмір сүре білді.  

Адам мүшелерін бүркемелеу жүйесі мен денеге киімді қонымды  ету әдістері ұдайы жетілдіріліп, қолды жұмысқа босата берді. Мата кесінділері денені тек бүркеп қана қойған жоқ, қатарларын әдемілеп, баулар, түйреуіштер және т.б. арқылы денеге қондырды.

Құрақ киім сыртқы ортаның  қолайсыз әсерінен, суықтан, қорғайтыны былай тұрсын, жұмысқа киюге қолайсыз болды. Сондықтан құрақ киім пішілген киіммен ауыстырылды. Оның жеңі, өңірі  мен артқы бойлығы бөлек тігілді.

Таптық қатынастар дамыған  сайын әлеуметтік және материалдық  жағдайдың белгісі ретінде киім барған сайын үлкен рөл атқаруы  тиіс. Еңбек қызметімен тікелей байланысқан  халық үміті кезеңде де түр  мен пішіннің үлкен үйлесімділігімен ерекше көрініп отырады. Мұндай киім көбінесе қарапайым, үнемді, пайдалануға  ыңғайлы да сенімді келеді. Ол еңбек  етуге де, дем алуға да жақсы  болды.

Біз дүниелерді оның құнына қарап емес, ең алдымен олардың  әдемілігіне, жетілдірілуіне бағалаймыз. Қазіргі киімдер үшін адам мен  оны қоршаған орта заттар дүниесінің арсындағы барынша үйлесімділік, мақсаткерлік, іске икемділік, дәлділік, ыңғайлылық, сымбаттылық және жетілгендік  тән.

Киім үлгісі адамдардың жаңалыққа, өзгеріске шынайы талпынысынан туады.

Киім қызметі – оның өз мақсатына сәйкес атқаратын қызмет ролі. Мысалы, қысқы киімнің қызметі  – адамды суықтан қорғау.

Қызмет жүгін арқалаған  киімдер адамзат қоғамы дамуының тым ертедегі сатысы кезінде-ақ туған-ды. Қазіргі күндерде қызмет етушілік жаңа киімдер тігуге және бұрынғы дүниелерді жетілдіруге адамдарды ынталандыра  түсетін қозғаушы күштің негізіне айналды. Киімнің жоғарғы сапасына бастайтын жол, бәрінен бұрын, адам анатомиясына, физиологиясы мен психологиясына және қоршаған орта жағдайларына киім сәйкестігіне өлшем болып отырған оның қызметін жетілдіру арқылы өтеді.

Жоғары сапалы тігін өнімдерін  шығаруды арттыру жұмыс істеп  тұрған кәсіпорындарын техникалық жағынан  қайта жарақтандыруға және қайта  құру негізінде еңбек өнімділігін  арттыруға жаңа жабдықтар мен  кіші механизация құралдарын енгізуге, киім дайындаудың прогрессті технологиясын  қолдануға, сапасын басқаруды да ұйымдастыруға байланысты.

Жұмыстың мақсаты: адамның дене ерекшеліктерін ескере отырып иықтық киімдерді конструкциялау және модельдеудің теориялық негіздері.

Зерттеу жұмысының міндеттері:

• адам денесі пішініне сипаттама беру;
• бұйым констркуциясын айқындау.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 Адам киімді - конструкциялау обьектісі ретінде

1.1 Киімді конструкциялау жөнінде жалпы мәліметтер 

 

 Конструкциялау - мұның өз нәтижесінде киімнің  сыртқы пішімі мен құрылымы  анықталатын процес. Үлгілер, суреттер, есептеулер тігудің нәтижесі  болып табылады.

Конструкциялау  нәтижесінде киімнің сыртқы пішіні мен құрылымы анықталатын процесс. Киім конструкциясын қалыптастыруда дененің  барлық мүшелерінің өлшемдерінің бірдей мәнге ие бола бермейді. Киім үлгісін  жасаруда үлгіші суреткер әдетте оның адам денесіне қонымды болуын, киімнің  киілетін орны мен тігін өндірісінің  ерекшеліктерін ескереді. Киімнің негізгі  үлгісі дайындалғаннан кейін, оның бөлшектерінің  үлгілері қағаздан жасалады.

Конструкциялаудың инженерлік және көркемдік болып  бөлінеді.

Инженерлік  конструкциялау бұйымның техникалық құрылымын  шығармашылық жағынан алдын ала  анықтайды. Осы кезеңде шешілетін  негізгі міндеттер үлгінің көлемі формасының жазық детаьдардың өлшемдерін, саны мен фигурасын алу болып  табылады. Олар құрастыру кезінде  осы форманың қалыптасуын қамтамасыз етеді.

Көркем  конструкциялау болашақ бұйымның көркем бейнесін іздестіруге және заттай көрінісін  іздестіруге де байланысты.

Суретші шешетін негізгі міндет бұйымның көзге көретін сырттай пішінін  ішкі құрылымымен, онгың қызыметін  тұтынушының және қоршаған ортаның  мақсатымен кейіпімен үйлесімділігі  болып табылады.

Оның екі түрлі әдісі  бар:

1. Техникалық конструкциялау (мұнда дене өлшемдерін қағаз бетіне түсіріп, үлгі сызылады).
2. Матаны манекенге өлшеп алып, ол өлшемдерді жазық бетке 
   аудару. Бұл әдістер киімнің сыртқы пішімі мен үлгісіне байланысты 
   алынады.

Әйелдің дене пішімі негізінен  үш жетекші (ең басты) өлшем белгілермен  және тәуелділік қатарымен сипатталады. Жетекші өлшем белгілері әйел денесінің жалпы формасын анықтайды.

Дене қозғалысының еркін  болуы үшін, киімге қажетті қосымшалар белгіленеді. Олар 3 см-ден 6 см-ге дейін  ауытқиды. Қосымша неғұрлым аз болса  бұйым соғұрлым ыңғайлы болады. Сонымен  қатар, киімге қойылатын талаптар өте  жоғары болып, ол оны киімді конструкциялау барысында ескеру қажет.

Киім сызбасын дайындаудың  бірнеше әдістері бар. Оларды талқылаудың  арқасында екі топқа бөлуге болады. Бірінші топтағы әдіс бойынша  адам денесінің өлшемдерін алып, оған қосымшалар қосу арқылы киім дайындайды.  Бұл  пішу жүйесі немесе графикалық есепті әдіс деп аталады.

Екінші топтағы әдіс берілген жазықтықтың жазбасын сызба бөлшектерін  құрастыру арқылы табылады.

Бүгінде пішу жүйесін пайдалана  отырып жаңа киім модельдерінің сызбасын құрастыру қолданылып отыр. Бұл жүйе оншалықты дәл емес, бірақ алғашқы  сызбаны құрастыруға тұрарлықтай  әдіс.

Дегенімен пішу жүйесі мынадай  талаптарға сай орындалса денеге дәлірек келеді:

-    денені өлшеуде  бірнеше өлшемдерді әртүрлі жағдайда  алу;

- дененің жеке өлшемдері  мен сызба арасында негізгі  өлшемдердің байланысы;

- өлшемдері мен дененің  биіктігі, толықтығы бұйымның өлшеміне, ұзындығына, кеңдігіне байланысты  түрлі бөліктердің сызбасын біркелкі  дәрежедегі теңдікпен дайындауға  мүмкіншілік ету;

-   тігін материалының  қасиетін ескеру (қалыңдығын, иілгіштік  қасиетін, т.б.);

Киімнің түрін және қолданылуын  ескеру (жаз, қыс, күз);

-  есептеу формуласы  мен графикалық құру әдістерін  түбегейлі өзгертпестен-ақ киім  формалары пішімдері мен модельдері  әртүрлі киім детальдарының сызбаларын  құруға мүмкіндік беру;

- материалдардың қасиеттері  мен өндірістің нақтылы жағдайларын  ескере отырып, форма жасау жөніндегі  операциялардың орнын, сипаттамасы  мен мазмұнын анықтауға мүмкіндік  береді.

3. Киімді жобалау. Жобалау  проблеманың қойылысынан бастап  қоғамдық және дербес талаптарға, өндірістік мүмкіндіктерге сай  келетін шешімдерді белгілеуге  дейінгі дәйекті іс-әрекеттер.  Жобалау дегенде ғылым мен  техниканың соңғы жаңалықтары  негізінде жаңа бұымның жобаларынорындайтын  адамдардың өндірістік қызметіндегі  шығармашылық қызмет деп түсінеміз. 

Бұрын тек техникалық жүйелер  ғана жобалау объектісі болып  келген еді. Кейінен жеңіл өнеркәсіпте  жаппай тасқынды өндірістік бола бастады.

Киімді жобалау кезінде  оның өзі дайындалатын материалды өзгерту  процесі жүреді, құрылымы ұйымдастырылған  объектіге қасиеттердің қажетті  комплексі бар затқа айналады. 

3. Конструкторлық жұмыстардың  үш кезеңі бар.

Бірінші кезеңі – киімнің  үлгісін, ассартименті мен көркемдік  коллоритті безендірілуін дамыту бағытын  көріктендіретін перспективалық коллекцияны  бір жыл бұрын алдын – ала  жасау. Бұл коллекцияның ең жаңа үлгілері ең алдымен жаңа формалардың, содан  соң өндіруіне дейін көрсете  алатын болашақ үлгінің басты  белгілерін сақтап қалады.

Екінші кезең – бағыттаушы өнеркәсіп коллекция құру. Бұл  кезеңде үлгілердің өнеркәсіптік колекцияларын  жасаудың базасы болып табылатын  үлгі түрлерінің сандары негіздері  белгіленеді. Мұндай негіздер жобалау  ұйымдарына нақтылы кәсіпорындар үшін олардың шикізат базасын, қолданып жүрген технологиясы мен өндірістің ұйымдастырылуын ескеретін үлгілер  сериаларын қысқа мерзімде белгіленуіне мүмкіндік береді. Бағыттаушы коллекцияның модель дері модалар южурналының  көмегі, үлгілерді көрмелерде, телевизиядан көрсету және басқалар арқылы тұтынушылар қауымына кеңінен жариа етіледі.

Үшінші кезең – модельдердің өнеркәсіп коллекцияларын жасау, яғни өнеркәсіп орындарының дайындауына  арналған модельдер жасау.осы кезеңдері  бұиымдар жобалары, кәсіпорындардың  тапсырыс негізінде өндіріс ерекшелігін  және оның шикізат ресурстарына ескере отырып орындалады.

 

1.2 Адам денесі  пішінінің сипаттамасы

 

Адам денесінің  анатомиялық құрылысы.

Адам денесінің қозғалыс аппараты сүйек қаңңасы мен бұлшық ет жүйесінен тұрады. Қаңқалық - енжар, ал бұлшық ет - белсенділік бөлігін құрайды. Адам қаңқасы сүйектен, шеміршек пен сіңірден тұрады және олар ішкі мүшелерді механикалық әсерден сақтау және оларды қозғалысқа түсіру мен оларға тірек болу қызметін атқа-рады. Қаңқа 170 жұп сүйектен және 36 сыңар сүйектен тұрады.

Сыртқы пішініне қарай  сүйектерді келесі түрлерге ажыратады:

• ұзын немесе түтік тәрізді;

• жалпақ (жауырын, төс сүйегі, бассүйек; жамбас сүйектер, қабырға сүйегі);

• қысқа (ұсақ сүйектер және табан сүйегі);

• араластар (омыртқалар, бастың желке сүйегі). Сүйектер бұлшық еттермен жабылған. 600-ден астам қаңқалық бұлшық ет бар. Бұлшық еттер тірек-қимыл мүшелерінің ішіндегі адам денесін қозғалысқа келтіруші ірі тұлғалы жүйе болып саналады. Әрбір бұлшық ет сіңірмен басталып, сіңірмен аяқталады. Осының көмегімен ол қаңқа сүйегіне, буын қапшығы немесе теріге бекітіледі.

Қаңқалық бұлшық еттің  пішіндері төмендегідей болады:

• ұзын (аяқ-қолдарда);

• кең (кеудеде);

• қысқа (өзара омыртқа мен қабырғалар болуы мүмкін); Сүйектердің өзара бірігуінің екі түрі болады: үзіксіз және үзілмелі. Үзіксіз немесе қозғалысқа аз түсетін сүйек бірігуі шеміршектер немесе бұлшық еттер арқылы жүзеге асады.

Адам денесінің сыртқы пішінінің сипаттамасы

Әдетте адамның сыртқы пішінін қарастырғанда оларды негізгі  ірі бөліктеге бөледі: тұлға, мойын, бас, аяқ-қол, саусақ-бармақ бастары.

Бас, мойын, иық, төс, қарын, арқа, жамбас, білектер, сандар және сирақ адам денесінің киіммен жабылатын негізгі бөліктері болып саналады. Енді осы бөліктерге тоқталайық.

Мойын артқы жағынан жетінші мойын омыртқа деңгейімен, бүйір жағынан мойын негізгі нүктелерімен, алдыңғы жағынан кеуде сүйегімен және бұғанамен шектеледі. Мойын әр түрлі болады. Жалпақ мойын біршама алдыға еңкіштеу орналасады. Мойын қимасының пішіні мойын айналымы денгейіндегі артқы жағынан майысыңқыраған эллипске ұқсайды.

Иық - тұлғаның кеуде бөлімінің жоғарғы бөлігі - мойынның негізгі нүктесінен иық будандарына дейін орналасқан және аз иіліңкі «иың биіктігі» өлшемдік бірлігімен сипатталған (Би - Вп). Биіктігіне байланысты иық-ты былайша бөледі:

Биік иықтар - Бц = 4,7 ± 0,75 см.

Нормаға сай иық - Би =6,2 ± 0675 см

Аласа иық Би= 7,7 ± 0,75 см.