Әлеуметтік процесс

2.Зорлыққа  мемлекеттiк монополияның әлсiретуi не соғыстың қауiп-қатерiн жоғарылататынын,  неше iшiнде ұлттық мемлекет болғанын  ұлттық мемлекеттердiң арасындағы  ғана емес тұрлар, соғыстың екiншi сценариы. Зорлық цивилизациялы  әлемдiк соғыстар орынына тағылық  азамат соғыстарының формасын  қабылдай алады. Соңғы он жылдықтар  мұндай мысалдармен бай, тiптi цивилизациялы Еуропада. Екiбастан, потенциалдық дауларды басқа  сызық - бұл аймақтық кеңiстiктердiң  жаңа сыртқы шекаралары. Экономикалық  блоктердiң арасындағы саудалық  соғыстардың потенциалы тап бұл  жерде пайда болады. Мысал бұл  АҚШтың аралығында экономика  - саяси қарсы тұру болып табылады  және Жапониямен, басқа мысал  – EC-тiң дамитын ел түсетiн  экологиялау емес арзан өнiмiне  қарсы кедендi жасау. Бұл өлкелер  әртүрлi экономикалық құрылымды  және олардың мүдделерiн алады  АҚШтың жақтанын тамыр-таныстықтың  саясатына және саудалық соғысқа  келтiре алғанда (АҚШтың экономикалық  кеңiстiгiнен EC, айырмашылыққа экономикалық  кеңiстiк, экспорттан күштi тәуелдi болады ) тарқайды.

3.Индустриалды  елдерге қарсы үшiншi дүниенiң  көтерiлiсiнiң мүмкiндiгi Ұлы жорықтың  фильмiнiң ғылыми-фантастикалығымен  тақырып болды. Бұл фильмi Африкадан  Оңтүстiк Еуропаға ашаршылық және  жұмыссыздық миграциясының оқиғаларымен  артынан бастайды, еуропалық қарулы  күш мақсатпен мигранттардың  ойрандарының сахналарымен аманшылығының  келген шекаралары қорғал қалуға  бiтедi. Тақырыбын бұлар вариациясымен  (clash of civilisations ) мәдениеттердiң соқтығысуын  болжам айтып шығылған Хантингтон болды. Суық соғыстың мерзiмiне осы уақытта - оның дәлелi мынадай - iшкi және сыртқы моральнiң аралығында шекара және зорлықтан қыр (ол батыста коммунизмға қарсы бостандық ұрандағы өрнектi тапты, шығыста - азып-тозуға қарсы Коммунитаризм ) идеологиялық блоктер және бұл құндылықтардағы соғысын ойлауға айырғыш шекаралық жерлердi бойлай жүгiрдi, онда бұл поляризация қазiр жоқ. Расында,  Хантингтон қауiп-қатердiң тағы бiрлерiмен мақұлдайды : христианин мәдениетiне қарсы конфуциандықпен бiрiктiрудi мүмкiндiк болатын ислам. Хантингтонды мәдениет ортақ ұқсастықтың өзi биiк деңгейлерiн құрастырғанда дәлелдейдi. Мәдениеттердiң айырмашылығында, бұл айырмашылықтың бөлтек-бөлтегiлгендiк ұғынуында, дiни фундаментализмда, (батыстаны бағыт орынына меншiктi мәдениетке үндеуi ) элитаның сутектендiруi, мәдени ұқсастықтың терең орнықтыруы және өсiретiн мәдениеттi дәрiптейтiн экономикалық аймақтық, және бұл дауды қауiп-қатерде болады.

Хантингтонның болжамы мансұқ көп авторлармен  болды. Мен дамитын елдердiң құрылымдық гетерогендiлiгi артынан мәдениет мета айнымалы бiрiктiру және дауға бола алмайтын Хартманның көзқарасын бөлемiн. Дау  және егестiң теңестiруiн Хантингтонның  теориясының келесi кемшiлiгi. Саудалық соғыстардың сценариы маған ықтималырақ  болып көрiнедi.

Мен зорлық туралы бұдан әрi сұрақ талқыланатындай  етiп орынына үшiншi сценариға  сұрағым және сол туралы сұрақ  қарастырғысы келдi, азаматтық қоғамның процесстерi қаншалықты рақаттың мемлекетiнiң  моралдiқ негiзiнiң қиратуларына кедергi келтiредi. Көп авторлар ұқсастықтың  жоғалтуы бар индустриядан кейiнгi, модернизмнен кейiн немесе қазiргi қоғамына өткел және бағыттан адасулармен  ұластырды. Қазiргi заманның аржақтары  бойынша басқа реттi кристалданады. Ақпараттық қоғам талап етедi : немесе мәлiметтердiң каналдарының жасауында  қатыссын және жинағы өңге әлем шет  қалған интернеттерге қоссын, немесе болу. Ақпараттық төңкерiс, болып көрiнедi, жердi айналуды үдеттi. Өсу және капитализмның  қайшылығы және әл-ауқаттың мемлекетiнiң  шекаралары ескi индустриалды елдердiң  тұрғындары үшiн ауыратын айқын, анық. Олардың көпшiлiгi, аралық сол, олар үшiн  соғыстан кейiн уақыттарға еңбек  сiңiретiн күйлерi жеттiгемiз, және бұл  күй сенiмдi сонша емес көрсеттi. Көп  заттық қажеттiктер қанағаттандырған, және экономика тұтынуды дағдарыс туралы куәландырады. Осыған дейiндердiң дамитын  елдерiндегi өрлеуiне сенiм сенiмдi қалып, бiр күнi болып көрiнiп, бұл уақыт  сұрағы, бұл сенiм игеру және табиғаттың қиратуының зардаптарынан қирататындығымен.

Модерннен кейiн социологиялық көзқарастармен легитимацияның талабымен қысып  толтыратын легитимация де процесспен бейнеленедi. Лиотардың ойыншалары, бiздер Ұлы аңыздар жоғалттық. Өмiрге  арналған қауiп емес ендi шығады, жау  немесе жабайы табиғат емес, табиғаттан : қиратылған асыранды және сондықтан : глобалдi экологиялық апаттардан. Күмән келтiрдiң сарапшыларының жүйесiне сенiм. Қайта құрастыру өрлеуге  сенiм. Тұтынудың көп адамдары үшiн  өмiр мақсат емес болып табылады, ол үшiн қауiп-қатер, және өз болуына  мағынаны берiлу және өмiр сүру үшiн  олар дiни және экологиялық қозғалыстардағы  жеке стратегияларын iздейдi. Бек Ульрихты индустриалды қоғам тәуекелдiң жекелелген қоғамына айналып кеткенде дәлелдейдi. Ұқсастығының жоғалтуы бар индивидының  татуласуы әдептiлiк, ағайындық және көршiлiк құрылымдары және жеке байланыстардағы  өткенiсiне үндеуi сияқты суреттеледi. Бек  кәсiподақтар немесе партиялар немесе дүниелiк қоғамның пайда болуын жүрiстенiң  мемлекеттiң азаматы ұғымның маңызын  шығаруында мүшелiктiң қысқартуында өрнектелетiн индустриалды қоғамның ұжымдық құрылымдарының мәнiнiң төмендетуiн  көредi. Дегенмен индивидуәлизацияны бiлдiредi, бек бойынша, изоляция емес, жеке биографияларды белсендi ресiмдеу, қатынастардың нығаюы және жеке байланыстарға негiзделген  ынтымастықтың жаңа формаларының жасау. Субстанциялылық және еңбекпен қазiргi саяси спектрге қосыла алған коммунисттар, рақымшылдықтар қауым және әдептiң  жаңа күшейтуi бұл жаңа дұрыс теңестiру мемлекеттiң бiр уақыттағы қиратуында азаматтық көредi мiндеттер және капитализмның дағдарысынан шығуы  да дұрыс айтады. Керiтартпасы саясаттары бұл ойларды шын көңiлiмен жұқтырып алады бұл қоғамдық игiлiктер және қызметтердiң санның қысқартуын Ақтау және (өздiгiнен ұйымдасу немесе нарықтың арқылылардың нақтылы қызметтерiнiң көрсетуi ) рақаттың мемлекетiнiң жекешелендiрулерi талап етедi.

Мен Бектiң  экономиканың дамытуында көзқарасын растаймын. Ғаламдану туралы пiкiрталастың ақпараттық қоғамдағы техникалық төңкерiс айырбастың қатынастарының интернационализациясын үдететiнде көрсеттi. Қол жетпейтiн  және ескi индустриалды елдердегi еңбегi метрополистарындағы сұраным және ұсыным кеңiстiк заңы бойынша өте  аяулы болды. Мысалы, табандатқан  салалар сондықтан басқа елдерде  көшiрген немесе, кем дегендеге, компъютер  программаларының өндiрiсi Бангалорға көшiрген бiр елге, Силикон Жазықтығының компъютер чиптер iсiнiң өндiрiсi. Үлкен, әсiресе халықаралық фирмалардың ұшыққанған кеңiстiк - уақытша жүк түсiрудi мүмкiндiктiң техникалық төңкерiсiнiң нәтижеделерi, мәртебе және кәсiпкерлiк мәдениетi неткенмендерi алайда, өкiлеттi саудалық үй дүниелiк шаруашылықтың торапты тармақтарындағы мазмұны, кәсiпорынның маңыздылықтарын бейнелейтiн дүниелiк мән қалалары талап етедi.

Экономика және глобалдық қоғам су бұрғыш өнеркәсiптiң  мәнiнiң құлауы және қызметтердiң  облысының кеңейтуi, әсiресе қаржы  және ақпараттық салалармен бейнеленедi. Функциясы капиталды сұраным  және ұсынымның аралығында делдалдықтармен  шектелмеген қаржы нарығы, бүгiн  өзiм өз өнiмiн құрады. Расында  ежзюҐз еңбек базары, ол сонымен  қатарлар неоклассиялық негiзгi үлгiге сәйкес келмейтiн par excellenceнiң нарығы нақ солдарды болып табылады. Соңғы екi он жылдықтарда шоғырландырудың күштi процесстерi, нарықтарды бiлiндi спекуляцияларға, және болжамдар бейiмдеген қателер аса көптерде болады. Биржа нақты дамытуға қарағанда күтудi тезiрек қамтып көрсетедi.

Мұндай  өзара тәуелдiлiктер шаруашылық желiлерi үшiн тән. Мысалы, менi мағынасы болын  экономикасының ғаламдануын түсiнуiне қалай экономикалық өзгеруiнiң өткенi фазалары саудалық капитализмның бекiтуiнде  есепке алынатында дәлелдеймiн. Елдердiң  арасындағы дәстүрлi сауда нақтылы  орындарда кездесетiн саудагерлердiң  саны, өз қымбат бағалы тауарлары айырбастау үшiн халықаралық сауда қоймаларында кiшi-гiрiмдердi бейнелендi. Мысалы, әрiптестiктiң  көпестерiнiң арасындағы дербес қатынастар өзарамен қоймалардың бәсекелестiгiнiң  нәтижеде пайда болатын саудалық дауларды үстiрт реттеуге арналған заңға  сүйенген институттардың жасауларынан тысқары, ұзақ iскер қатынастар ) саудаларды анықтаған және кепiлдiктердiң күштi өзара тәуелдiлiктi, жоқтығы және тәуекелдердi айналып өтуге көмектесетiн  моралдiқ мiндеттемелермен болып  табылды. Демек, олардың дербес байланыстары түкпiрлердегi тiптi жергiлiктi бiлiмнiң ақпараттық жүйесi және санкциялардың қолдануға арналған тетiктердi құрды. 
 
 
 

Қорытынды

Қорытындысында  ғаламданудың келесi тұрғылары атап өтуге керек :

1.Ақпараттық  технологиялардың дамытуы келтiрдi :

    - қолдану принциптi мүмкiн емес бұл технологиялардың өңдеушiсi бар бәсекелестiгiн олар қоланылатын олардың тарабына iстейтiн технологиялар пайда болуға т мета;

    - құрастырудан технологиялардың қайта бағдарлаулары т құрастыруға заттық заттары керек сананың түрi және мәдениет керек («high-tech’а» тан,  «high-humе’у»өту);

    - өте алдынғы олардың iшiнен қысқа, алыпсатарлық салулар үшiн ақпараттық технологиялардың дамытуларын үдеуге дәреже,ғана емес,не дейiн өнiмдi толып қалады;

    - дәстүрлi технологиялардың салыстырмалы арзандалуына т;

    - ақшада технологияларға өз мәндерi жол беретiн ақпараттық қоғамдарды пайда болуы.

2.Халықтын  техникалық  дамуының мақсаттары:

     - дамыған және өңге елдердiң арасындағы үзiлулердiң алынбас сипатының қуыс және алуы т, жаңа технология құратын дамыған елдер және өңге дамыған елдермен сонымен бiрге;

     - дамыған елдердегi iшкi ақпараттық бiрлестiк, оның шоғырлауына ақпараттық технологиялардың қызметкерлерiнiң жекелеуi т; әлемнiң ақпараттық бiрлестiгiнiң бiртiндеп шоғырландыруы, оларданға және дүниелiк өрлеу, өте дамыған елдерде;

      - дамыған елдердiң шектерiне өрлеудi тоқтатылу т; дамитын елдердiң әлеуметтiк және қаржы азып-тозуы;

     -  АҚШ-тың аралығында глобалдi қаржы дағдарысы және деструкциялы бәсекелестiктiң нәтижедесiнiң өрлеудi қатты бәсеңдiк болуы мүмкiн және Еуропалық валюталық одақпен.

3.Глобалды  монополияның құрылымына жатады:

     -  глобалдi нарықтардың жеке қаржы құралдары;

     -  Ақпараттық технологиялардың дамытуын шара бойынша (елемеуге болатын деңгейге дейiн олардың арасындағы өткелдiң бағаны төмендетуi ) бұл нарықтардың кiрiгуiнiң жүрiстерi - бiртұтас глобалдi монополияның құрастыруы түрінде.

Жақын жылдардалар ендi бұл процесстер ауыратын сипатты тасысатын глобалдi монополиялардың ұлт үстi реттеудi тетiктiң жасаулары талап етедi.

Сонымен, адам баласының барлық дамытулары, экономика саласы соның iшiнде, бiрден екi iргелi процесстердiң жаңа сапалық  деңгейiн табыспен ең жақын он жылдыққа бүгiн анықталып анықталады : жаңа технологиялардың қаржы нарықтарына  бәсекелестiктiң тез ғаламдануымен  оған, ең алдымен жақсы дамуы және басты ақпараттық. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Әдебиеттер  тізімі

1. Данилов А.Н. Глобализм, регионализм и современный трансформационный процесс. // СОЦИОЛОГИЧЕСКИЕ ИССЛЕДОВАНИЯ, - 1998, - № 9;
2. Делягин М. Общая теория глобализации. // Общество и экономика, - 1998, - № 9;
3. Неклесса А.И. Мир на краю истории или глобализация-2. // Москва, - 1999, - № 4;
4. Шрадер Х. Глобализация, цивилизация и мораль. // Журнал социологии и социальной антропологии, - 1998, - том 1, - № 2.