Автор: Пользователь скрыл имя, 05 Декабря 2011 в 13:54, реферат
ар Ресейдің қол астына өткен бойда-ақ өлкені ғылыми тұрғыдан зерттеу үрдісі басталды. Зерттеу жұмыстарымен ғылыми мекемелер де, жеке адамдар да айналысты. Ресейлік көптеген зерттеушілер қазақ фольклоры, генеалогиялық (шежірелік) және этнографиялық материалдар негізінде іргелі еңбектерін жазды.
Қазақстан аумағындағы ғылыми зерттеулер
Қазақтар Ресейдің қол астына өткен бойда-ақ
өлкені ғылыми тұрғыдан зерттеу үрдісі
басталды. Зерттеу
жұмыстарымен ғылыми
мекемелер де, жеке адамдар да айналысты.
Ресейлік көптеген зерттеушілер қазақ
фольклоры, генеалогиялық (
Қазақстанды XVIII ғасырда
кешенді зерттеудің алғашқы әрекеттері М.В.
Ломоносовтың есімімен
байланысты. Ол өлке аумағын зерттейтін
ғылыми экспедициялар ұйымдасты
1768—1774 жылдары Қазақстанға
Бұл экспедиция жұмысының нәтижесі ретінде П.С. Палластың «Ресей империясының әр түрлі провинциялары бойынша жасалган саяхат» атты үш бөлімнен тұратын еңбегі жарық көрді (СПб., 1773). Онда қазақ халқының тарихы мен этнографиясы жөнінде құнды материалдар бар.
Зерттеуші ғалым И.Г. Георги Қазақстан аумағына дербес экспедиция ұйымдастырды. 1796 жылы ол «Ресей мемлекетін мекендейтін барлық халықтардың, сондай-ақ олардың тұрмыстық әдет-ғұрыптарының, тұрғын үйлерінің, киім-кешектерінің және басқа да назар аударарлық ерекшеліктерінің сипаттамасы» атты жан-жақты да байсалды жазылған жұмысын әзірлеп, жария етті. Ол кітапта қазақтардың тұрмыс-тіршілігі, мәдениеті, әдет-ғұрыптары мен салт-жоралары, сондай-ақ шаруашылық өмірінің ерекшеліктері туралы аса құнды деректер келтірілген.
[өңдеу]Орыс зерттеушілері мен саяхатшыларының Қазақстан туралы еңбектері
Ресейдің зерттеушілері Қазақст
Онда автор қазақ пен қарақалпақ жерлерін егжей-тегжейлі
сипаттады: табиғат жағдайларын, пайдалы
қазба байлықтарын және сауда жолдарын
көрсетіп берді. Ол Ресейдің Орта
Азияхалықтары
және қазақтармен сауда-экономикалық
В.Н. Татищев (1686—1750) Ресейдің тарих ғылымының негізін қалаушы әрі белгілі географ болды. Ол Орынбор өлкесінде өзінен бұрынғы ізашар ғалымдар бастаған ғылыми-зерттеу жұмыстарын одан әрі жалғастырды. Өзінің ғылыми еңбектерінде өлкедегі орыс емес халықтардың, соның ішінде қазақтардың да тарихын, тұрмыс-тіршілігін және мәдениетін сипаттап жазды.
Кіші жүз аумағының табиғи байлықтарын зерттеуде Ресей Ғылым академиясының корреспондент-мүшесі П.И. Рычков (1712—1777) кызықты еңбектер жазып қалдырды. Өзінің іргелі еңбектерінің арқасында «Орынбор өлкесінің Колумбы» деген даңққа бөленді. Ол кезде Орынбор өлкесіне Кіші жүздің жерлері де карайтын.
Рычков «Орынбордың
тарихы» және «Орынбор
губерниясының топографиясы
немесе сипаттамасы» деген құнды еңбектерін
жазды. Ол еңбектерде казақтардың Еділ-Жайық өңіріне
Автор Орынбор қаласының, Жайық пен Орынбор шекаралық шептерінің
салынуын, Ресейдің Орта
Азия және қазақ
даласымен сауда-саттық байланы
1759 жылы белгілі тарихшы және
Сібірді зерттеуші Г.Ф.
Миллердің (1705—1783) «Сібір
патшалығының тарихы» атты еңбегі жарық
көрді. Онда ол Сібір мен Қазақстан халықтарының
тарихы мен этнографиясының сипаттамас
XVIII
ғасырдың аяқ кезінде
және бір орыс офицері И.Г.
Андреевтің «Қыргыз-
Ол өзінің кітабында Орта
жүз қазақтарының
тарихы мен шекарасы туралы егжей-тегжейлі
мәлімет қалдырды. Онда далалықтардың әдет-ғұрыптары м
Өскемен бекінісінде қызмет еткен
орыс офицері генерал-майор А.