Криминалистикалық идентификация және диагностика

2. физикалық (радиациялық, жылулық, жарықтық, электромагниттік, шулық және т.б.);

3. химиялық (биосфераның химиялық заттармен ластануы.

     Түзілу әдісіне байланысты  біріншілік және екіншілік ластануды  айырады. Біріншілік ластануға  – биосферадағы табиғи және  антропогенді процестер арқылы  қоршаған ортаға түсетін ластаушыларды  жатқызады. Екіншілік ластану  – қоршаған ортадағы физикалық-  химиялық процестердің нәтижесінде  орта мен адамға зиянды заттардың  түзілуі жатады. Мысалы, екіншілік  ластануға ауадағы газдардың  әр түрлі газдардың қосылысынан  түзілетін қала үстіндегі тұманды  келтіруге болады.

     Қоршаған ортаның  компоненттеріне байланысты біріншіден  атмосфераның, гидросфераның, (литосфераның) және атмосфералық ауаның, жербеті  мен жерасты суларының және  топырақтың ластануын қарастырады.  Адам организміне ылғи түсіп  тұратын ластаушы заттардың 70% тамақпен, 20% — ауамен, ал 10% — сумен  бірге түседі.

                                 Пайдаланылған әдебиеттер:

̶  Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет.;

̶  Биология: Жалпы білім  беретін мектептің, 9-сыныбына арналған оқулық, 2-басылымы, өңделген М. Гильманов, А. Соловьева, Л. Әбшенова. - Алматы: Атамұра, 2009.;

̶  Қазақ тілі терминдерінің  салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология;

̶  Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын  басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006.